Wincenty Okoń
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor | |
| Instytucja |
Polska Akademia Nauk |
| Odznaczenia | |
    
| |
Wincenty Okoń (ur. 22 stycznia 1914 w Chojeńcu, zm. 18 października 2011 w Warszawie[1]) – polski pedagog, specjalista w zakresie dydaktyki i pedeutologii, profesor, członek rzeczywisty PAN, podporucznik AK.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Potrafił czytać w wieku 5 lat, a będąc w trzeciej klasie szkoły podstawowej przeczytał już wszystkie książki szkolnej biblioteki. Po ukończeniu szóstej klasy zrezygnował z edukacji w szkole i rozpoczął edukację samodzielną[2].
1 września 1929 rozpoczął edukację w Seminarium Nauczycielskim w Chełmie, gdzie jednym z jego nauczycieli był pedagog Kazimierz Andrzej Jaworski[2]. W wieku 21 lat odbył obowiązkową służbę wojskową. W styczniu 1937 podjął pracę jako nauczyciel we wsi pod Garwolinem oraz równolegle rozpoczął studia pedagogiczne w warszawskiej Wolnej Wszechnicy Polskiej.
Podczas II wojny światowej uczestniczył w obronie Dęblina oraz Zamościa. Należał do AK. Zorganizował tajne Gimnazjum Ogólnokształcące, Kurs Ogólnokształcący oraz małe liceum. W 1944 roku po przeniesieniu do rezerwy został przydzielony do Samodzielnego Batalionu Morskiego w Gdańsku-Nowym Porcie. Oprócz szkolenia marynarzy zajmował się tam organizacją ich życia kulturalnego. We wrześniu 1946 po obronie pracy magisterskiej pt. Niemiecka Hauptschule odszedł ze służby wojskowej. Pracę naukową rozpoczął w Katedrze Pedagogiki Ogólnej Uniwersytetu Łódzkiego. W czerwcu 1948 roku obronił pracę doktorską pt. Zabawa a rzeczywistość, recenzowaną przez Sergiusza Hessena, Marię Librachową oraz Bogdana Suchodolskiego. W następnym roku przeniósł się do Katedry Pedagogiki Ogólnej Uniwersytetu Warszawskiego. W 1955 roku otrzymał tam tytuł profesora nadzwyczajnego, w latach 1958–1960 pełnił funkcję dziekana Wydziału Pedagogicznego UW, a w latach 1961–1974 był kierownikiem Instytutu Pedagogiki. W roku 1962 należał do współzałożycieli International Society for Group Activity in Education, w której od 1984 roku pełnił funkcję honorowego przewodniczącego. W roku 1966 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego UW.
W roku 1973 został członkiem rzeczywistym PAN, a w latach 1974–1984 był przewodniczącym Polskiego Komitetu Nauk Pedagogicznych. W 1984 został honorowym przewodniczącym Krajowej Rady Postępu Pedagogicznego.
Większość pracy badawczej związał z Uniwersytetem Warszawskim i Uniwersytetem Śląskim w Katowicach. Zajmował się procesem dydaktycznym oraz jego uwarunkowaniami, kształceniem wielostronnym, historią myśli pedagogicznej XIX i XX wieku, zagadnieniami związanymi z pedeutologią, problematyką organizacji badań pedagogicznych. Był współpracownikiem UNESCO, członkiem Polskiej Akademii Nauk, honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Badania Gier, honorowym przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego. Posiadał tytuły doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie oraz Uniwersytetu Technicznego w Brunszwiku[3][2].
Wincenty Okoń był autorem teorii kształcenia wielostronnego, w myśl której w nauczaniu należy uwzględniać stronę teoretyczną, praktyczną i emocjonalną nauczania, a nie jedynie teoretyczną. Żoną Wincentego Okonia była pedagog i psycholog Barbara Wilgocka-Okoń
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 5-5-9)[4].
Odznaczenia i wyróżnienia[5][edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”
Prace pedagogiczne[edytuj | edytuj kod]
- Proces nauczania – 1954
- U podstaw problemowego uczenia się – 1964
- Zarys dydaktyki ogólnej – 1968
- Kształcenie nauczycieli w Polsce – stan i kierunki przebudowy
- Słownik pedagogiczny – 1974
- Nauczanie problemowe we współczesnej szkole – 1987
- Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej – 1983
- Zabawa a rzeczywistość – 1987
- Wizerunki sławnych pedagogów – 1993
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nekrolog. [dostęp 2011-10-20].
- ↑ a b c Anna i Maciej Górscy. Wspomnienie o profesorze Wincentym Okoniu. „Gazeta SGH”, s. 14-15. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. ISSN 1644-2237.
- ↑ Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Śląskiego. [dostęp 2011-02-21].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WINCENTY OKOŃ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-01-31].
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 935
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Prof. Wincenty Okoń, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2009-06-21].
- Stanisław Juszczyk, Augustyn Surdyk, Życie i twórczość naukowa profesora Wincentego Okonia. Iubilaei causa laudatio, Homo Ludens 1/2009,
- Członkowie Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
- Członkowie rzeczywiści PAN
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Śląskiego
- Ludzie związani z Wolną Wszechnicą Polską
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni odznaką tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Oficerowie Armii Krajowej
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy pedagodzy
- Urodzeni w 1914
- Wykładowcy Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego
- Zmarli w 2011