Wincenty Poklewski-Koziełł (oficer)

Wincenty Poklewski-Koziełł
	kapitan
Data i miejsce urodzenia	25 października 1889 ; Talica
Data i miejsce śmierci	1940 ; Katyń
	Przebieg służby
Lata służby	1917–1940
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; Wojsko Polskie
Jednostki	3 Pułk Ułanów; 203 Pułk Ułanów; 1 Dywizja Kawalerii (II RP); 5 Samodzielna Brygada Kawalerii
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa; kampania wrześniowa
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wincenty Poklewski-Koziełł (ur. 13 października^?/25 października 1889^[1]^[2] w Talicy, ujezdu kamyszłowskiego, guberni permskiej, w Rosji, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – kapitan broni pancernych^[3] Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Józefa i Julii. Absolwent gimnazjum w Jekaterynburgu i Akademii Rolniczej w Dublanach^[4]^[5]. Inżynier rolnik. Od grudnia 1917 w stopniu ułana w 3 pułku ułanów w I Korpusie Polskim w Rosji. Odznaczony Amarantową Wstążką^[6]. Po powrocie do kraju, wstąpił w 1918 do Wojska Polskiego, wcielony do 3 pułku ułanów. Do maja 1920 roku instruktor w Centralnej Szkole Podoficerskiej w Przemyślu. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Został odznaczony Orderem Virtuti Militari za bitwę pod Kraszewem 10 sierpnia 1920 (wniosek podpisał dowódca 2 Dywizji Jazdy płk Gustaw Orlicz-Dreszer)^[7]. Był dowódcą szwadronu w 203 Ochotniczym pułku ułanów. W 1923 był oficerem rezerwy 27 pułku ułanów^[8]. W 1924 roku jako oficer zatrzymany w służbie czynnej służył w 8 pułku strzelców konnych w stopniu rotmistrza rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 215 lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[9].

W okresie międzywojennym w 1921 r. w stopniu rotmistrza przeniesiony do rezerwy. W 1924 ponownie w wojsku, wysłany do Szkoły Samochodów Pancernych w Saumur we Francji. W listopadzie 1925 roku jako oficer rezerwy powołany do służby czynnej został zatwierdzony na stanowisku młodszego oficera w 1 szwadronie samochodów pancernych w Grodnie, z równoczesnym przeniesieniem z 8 pułku strzelców konnych do 10 pułku ułanów^[10]. W 1928 roku był dowódcą szwadronu samochodów pancernych 5 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Krakowie^[11]. Od sierpnia 1929 w stanie spoczynku.

W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”^[12]. Następnie został przeniesiony do korpusu oficerów broni pancernych, w stopniu kapitana, i przydzielony ewidencyjnie do Powiatowej Komendy Uzupełnień Wilejka^[5].

Prowadził własny majątek Ludwinowo, pow. wilejski.

Wzięty do niewoli przez Sowietów, osadzony w Kozielsku. Według stanu na dzień 16 listopada 1939 i 14 stycznia 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku. W spisie z 16 listopada ujęty jako chory w lazarecie jenieckim. Między 19 a 21 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 036/4 poz. 6 z dnia 16 kwietnia 1940^[7]. Został zamordowany między 20 a 22 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943^[5]. Krewni do 1990 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie. Jego grób symboliczny znajduje się na warszawskim cmentarzu Powązkowskim (kwatera Z-3-26)^[13].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Trzykrotnie żonaty. Miał syna Ryszarda (1919–1988) i córkę Barbarę (1924–1995).

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 2820^[14]
Krzyż Walecznych (dwukrotnie, w tym po raz pierwszy, w zamian za Amarantową wstążkę)^[15]
Złoty Krzyż Zasługi (15 września 1937)^[16]
Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[17]
Odznaka Pamiątkowa 1 Korpusu Polskiego w Rosji
Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)^[18]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień majora. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976).
Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 338, 942, w latach 30. XX wieku w ewidencji Wojska Polskiego figurował jako Wincenty Poklewski.
↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 301 tu podano, że urodził się 27 września 1889 roku.
↑ „Tajny Dziennik Personalny Rezerw” (Nr 2), Warszawa: MSWojsk, 28 kwietnia 1939, s. 46.
↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 301.
↑ ^a ^b ^c Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 602.
↑ „Dziennik Personalny” (R. III, Nr 21), Warszawa, 15 lipca 1922, s. 528 .
↑ ^a ^b Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 227.
↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk, 1923, s. 653, 698 .
↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1924, s. 593, 620 .
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 120 z 16 listopada 1925 roku, s. 649.
↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 297, 350.
↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 338, 942.
↑ Cmentarz Stare Powązki: WŁADYSŁAW KOZIEŁŁ POKLEWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-03] .
↑ Rostworowski 1930 ↓, s. 31.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 15 lipca 1922 roku, s. 528.
↑ M.P. z 1937 r. nr 213, poz. 355 „za zasługi na polu pracy społecznej i zawodowej”.
↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 297.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
Stanisław Rostworowski: Zarys historii wojennej 27-go Pułku Ułanów (b. 203-go Ochotniczego Pułku Ułanów). Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению Политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

http://ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl/wpis/2932

[CITEREFRocznik_Oficerski_Rezerw1934338,_942,_w_latach_30._XX_wieku_w_ewidencji_Wojska_Polskiego_figurował_jako_Wincenty_Poklewski-1] Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 338, 942, w latach 30. XX wieku w ewidencji Wojska Polskiego figurował jako Wincenty Poklewski.

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Katynia2000301_tu_podano,_że_urodził_się_27_września_1889_roku-2] Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 301 tu podano, że urodził się 27 września 1889 roku.

[3] „Tajny Dziennik Personalny Rezerw” (Nr 2), Warszawa: MSWojsk, 28 kwietnia 1939, s. 46.

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Katynia2000301-4] Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 301.

[CITEREFУбиты_в_Катыни2015602-5] Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 602.

[6] „Dziennik Personalny” (R. III, Nr 21), Warszawa, 15 lipca 1922, s. 528 .

[CITEREFBanaszekRomanSawicki2000227-7] Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 227.

[8] Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk, 1923, s. 653, 698 .

[9] Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1924, s. 593, 620 .

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_120_z_16_listopada_1925_roku,_s._649-10] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 120 z 16 listopada 1925 roku, s. 649.

[CITEREFRocznik_Oficerski1928297,_350-11] Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 297, 350.

[CITEREFRocznik_Oficerski_Rezerw1934338,_942-12] Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 338, 942.

[13] Cmentarz Stare Powązki: WŁADYSŁAW KOZIEŁŁ POKLEWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-03] .

[CITEREFRostworowski193031-14] Rostworowski 1930 ↓, s. 31.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_21_z_15_lipca_1922_roku,_s._528-15] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 15 lipca 1922 roku, s. 528.

[16] M.P. z 1937 r. nr 213, poz. 355 „za zasługi na polu pracy społecznej i zawodowej”.

[17] M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.

[CITEREFRocznik_Oficerski1928297-18] Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 297.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]