Wineta
Wineta – legendarny gród i port z latarnią morską u ujścia Odry, duży ośrodek handlowy, pojawiający się po raz pierwszy w relacji Adama z Bremy. Dokładne położenie jest nieznane, ale na wyspie Wolin lub sąsiednich istniało miasto i ośrodek handlu.
Historia i położenie[edytuj | edytuj kod]
Według Adama z Bremy Wineta znajdowała się u ujścia Odry do Morza Scytyjskiego (Bałtyku). Miało być to największe z miast ówczesnej Europy i wielki ośrodek handlowy, zamieszkany przez Słowian, Greków i inne ludy. Mieszkańcy Winety mieli być poganami. Według kronikarza w 1043 roku król norweski Magnus I Dobry miał wyprawić się z wielką flotą na Winetę i zdobyć ją.
Opowieść o Winecie powtórzył także Helmold z Bozowa, pisząc o arcybogatym mieście zdobytym i zniszczonym przez jednego z królów duńskich.
Lokalizacja Winety jest do dzisiaj nieznana. Adam z Bremy zapisał że z miasta tego jest niedaleka żegluga do Dymina u ujścia Piany. Najprawdopodobniej leżała na północnym krańcu wyspy Wolin, często identyfikuje się ją z miastem Wolin oraz Jomsborg.
W późniejszej tradycji pisarskiej wokół relacji o Winecie narosło wiele legend. Pojawił się motyw pochłonięcia Winety przez morze jako kary za przewinienia mieszkańców i wyłanianiu się od czasu do czasu ruin Winety z głębin morskich.
Legenda o Winecie jest tematem opery Feliksa Nowowiejskiego Legenda Bałtyku[1].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jan Boehm, Feliks Nowowiejski. 1877-1946. Zarys biograficzny. Olsztyn. Wydawnictwo „Pojezierze” 1977, s. 100–102
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Strzelczyk: Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian. Poznań: Rebis, 2007. ISBN 978-83-7301-973-7.
- Tadeusz Zieliński: Wineta, w: „Gazeta Polska” 1937, nr 388.
- Ryszard Kiersnowski: Legenda Winety. Studium historyczne. Kraków 1950.