Wiradź

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wiradź („królujący, rządzący, jaśniejący”[1], „ten, który błyszczy”[2]) – w mitologii indyjskiej imię dla połowicznej istoty boga, personifikacji prapoczątku lub stwórcy jak też praczłowieka.

Wedy[edytuj | edytuj kod]

W Rygwedzie imię Wiradź odnosi się do żeńskiej postaci. Była ona przedstawiana zarazem jako matka i córka Puruszy[1]. W Atharwawedzie reprezentowała ją forma krowy. W wedach wiradź był też określeniem dla niektórych sił kosmicznych, szczególnie Brahmy[3].

Upaniszady[edytuj | edytuj kod]

Męska połowa hinduistycznego boga stwórcy Brahmy. Zasada twórcza identyfikowana z pożywieniem lub materią w ogólności[1].

Dharmaśastry[edytuj | edytuj kod]

Manusmryti zawiera wyjaśnienie, że bóg Brahma rozdzielił swoje ciało na dwie części. Następnie Brahma będąc męską połową, spłodził z żeńską połową syna Wiradź[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Wiradź. W: Andrzej M. Kempiński: Słownik mitologii ludów indoeuropejskich. Wyd. 1. Poznań: Kantor Wydawniczy SAWW, 1993, s. 451. ISBN 83-85066-91-8.
  2. Wiradż Cezary Galewicz (tłum.). W: Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 365, seria: Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy”. ISBN 83-7132-370-0.
  3. Wiradż Cezary Galewicz (tł.). W: Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo "Książnica", 1998, s. 365, seria: Słowniki Encyklopedyczne "Książnicy". ISBN 83-7132-370-0.