Wirginia Zachodnia
| |||||
| |||||
| 35. stan od 20 czerwca 1863 | |||||
| |||||
| Dewiza: Montani semper liberi | |||||
| Państwo |  Stany Zjednoczone
| ||||
| Stolica | Charleston | ||||
| Kod ISO 3166-2 | US-WV | ||||
| Gubernator | Jim Justice (R) | ||||
| Powierzchnia | 62 756[1] km² | ||||
| Populacja (2017) • liczba ludności |
1 815 857[2] | ||||
| • gęstość | 29,8 os./km² | ||||
| Strefa czasowa | UTC-5:00 UTC-4:00 | ||||
| Języki urzędowe | angielski | ||||
Położenie na mapie USA
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Stany Zjednoczone
| |||||
Wirginia Zachodnia (ang. West Virginia, wymowa: /ˌwɛst vərˈdʒɪnjə/) – stan we wschodniej części Stanów Zjednoczonych.
Stan ten na północy graniczy z Pensylwanią i Maryland, od wschodu i południa z Wirginią, a na zachodzie z Kentucky i Ohio. Stolicą stanu jest Charleston.
Warunki naturalne[edytuj | edytuj kod]
Przeważającą część powierzchni tego stanu zajmują tereny wyżynne i górskie. Dwa pasy ziemi wcinające się między sąsiadujące stany to:
- Eastern Panhandle
- Northern Panhandle
Z północnego wschodu na południowy zachód przebiega pasmo górskie Appalachów, które zajmuje znaczną część powierzchni stanu. Na zachód od Appalachów znajduje się Wyżyna Appalachijska, która zajmuje prawie całą pozostałą część stanu. Najwyższy szczyt stanu to Spruce Knob (1482 m n.p.m.)
Warunki hydrologiczne[edytuj | edytuj kod]
Główne rzeki: Ohio, Guyandotte i Greenbrier.
Większe jeziora: Tygart i Bluestone.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Na podstawie spisu ludności z roku 2010 stwierdzono, że stan Wirginia Zachodnia liczył 1 852 994 mieszkańców, co oznaczało wzrost o 44 686 (2,5%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2000. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowiły 5,4% populacji, 20,4% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 19,4% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,5% ludności stanu stanowiły kobiety[3].
Język[edytuj | edytuj kod]
W 2010 roku najpowszechniej używanymi językami były[4]:
- język angielski – 97,67%,
- język hiszpański – 1,07%.
Rasy i pochodzenie[edytuj | edytuj kod]
93,6% mieszkańców stanowiła ludność biała (92,2% nie licząc Latynosów), 3,6% to Afroamerykanie, 1,7% było rasy mieszanej, 0,8% to Azjaci, 0,2% to rdzenna ludność Ameryki. Latynosi stanowili 1,6% ludności stanu[3].
Do największych grup należały osoby pochodzenia niemieckiego (15,8%), irlandzkiego (12,9%), „amerykańskiego” (11,4%) i angielskiego (9,1%). Do innych większych grup należały osoby pochodzenia szkockiego (75,9 tys.), włoskiego (73,8 tys.), polskiego (29,9 tys.), francuskiego (26,3 tys.) i holenderskiego (25,2 tys.)[5].
Religia[edytuj | edytuj kod]
Struktura religijna w 2014 r.[6]:
- protestanci – 70%:
- baptyści – 26%,
- metodyści – 13%,
- zielonoświątkowcy – 7%,
- bezdenominacyjni – 6%,
- pozostali – 18% (głównie: campbellici, uświęceniowcy, kalwini, luteranie, anglikanie i anabaptyści),
- bez religii – 18% (w tym: 1% agnostycy i 1% ateiści),
- katolicy – 6%,
- mormoni – 2%,
- pozostałe religie – 4% (w tym: świadkowie Jehowy, prawosławni, muzułmanie, hinduiści, żydzi, bahaiści, buddyści i unitarianie[7]).
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
Wirginia Zachodnia dzieli się na 55 hrabstw.
- Hrabstwo Barbour
- Hrabstwo Berkeley
- Hrabstwo Boone
- Hrabstwo Braxton
- Hrabstwo Brooke
- Hrabstwo Cabell
- Hrabstwo Calhoun
- Hrabstwo Clay
- Hrabstwo Doddridge
- Hrabstwo Fayette
- Hrabstwo Gilmer
- Hrabstwo Grant
- Hrabstwo Greenbrier
- Hrabstwo Hampshire
- Hrabstwo Hancock
- Hrabstwo Hardy
- Hrabstwo Harrison
- Hrabstwo Jackson
- Hrabstwo Jefferson
- Hrabstwo Kanawha
- Hrabstwo Lewis
- Hrabstwo Lincoln
- Hrabstwo Logan
- Hrabstwo Marion
- Hrabstwo Marshall
- Hrabstwo Mason
- Hrabstwo McDowell
- Hrabstwo Mercer
- Hrabstwo Mineral
- Hrabstwo Mingo
- Hrabstwo Monongalia
- Hrabstwo Monroe
- Hrabstwo Morgan
- Hrabstwo Nicholas
- Hrabstwo Ohio
- Hrabstwo Pendleton
- Hrabstwo Plesants
- Hrabstwo Pocahontas
- Hrabstwo Preston
- Hrabstwo Putnam
- Hrabstwo Raleigh
- Hrabstwo Randolph
- Hrabstwo Ritchite
- Hrabstwo Roane
- Hrabstwo Summers
- Hrabstwo Taylor
- Hrabstwo Tucker
- Hrabstwo Tyler
- Hrabstwo Upshur
- Hrabstwo Wayne
- Hrabstwo Webster
- Hrabstwo Wetzel
- Hrabstwo Wirt
- Hrabstwo Wood
- Hrabstwo Wyoming
Największe miasta[edytuj | edytuj kod]
| Miasto | Hrabstwo | Liczba mieszkańców (2017) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Charleston | Kanawha | 47 929 | |||||||
| 2 | Huntington | Cabell | 47 079 | |||||||
| 3 | Morgantown | Monongalia | 30 547 | |||||||
| 4 | Parkersburg | Wood | 30 096 | |||||||
| 5 | Wheeling | Ohio | 27 066 | |||||||
| 6 | Weirton | Hancock | 18 685 | |||||||
| 7 | Fairmont | Marion | 18 467 | |||||||
| 8 | Martinsburg | Berkeley | 17 404 | |||||||
| 9 | Beckley | Raleigh | 16 404 | |||||||
| 10 | Clarksburg | Harrison | 15 621 | |||||||
Historia[edytuj | edytuj kod]
- 1716 – Alexander Spotswood przybył na tereny obecnej Wirginii Zachodniej i zajął je dla Anglii
- 1730 – przybyli pierwsi osadnicy
- 25 czerwca 1788 – ratyfikacja Konstytucji przez Wirginię.
- 1861 – wybuch wojny secesyjnej, Wirginia przystąpiła do Konfederacji
- 1863 – północno-zachodnia część odłączyła się od reszty Wirginii właściwej i przystąpiła do Unii. Powstał nowy stan: Wirginia Zachodnia.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Zasoby i energia[edytuj | edytuj kod]
Wirginia Zachodnia produkuje 11% amerykańskich zasobów węgla i tym samym znajduje się w pierwszej trójce stanów, z największą ilością wydobywanych zasobów węgla. Istnienie węgla w Wirginii Zachodniej po raz pierwszy odkryto na początku 1700 roku, ale wydobycie na dużą skalę rozpoczęto dopiero w połowie XIX wieku[8].
Ponad 90% produkcji energii elektrycznej w stanie wytwarzana jest przez węgiel. Pozostała część pochodzi z hydroelektrowni, elektrowni wiatrowych i urządzeń zasilanych gazem ziemnym. Wirginia Zachodnia jest jednym z siedmiu stanów na wschód od rzeki Missisipi, które nie mają żadnej elektrowni jądrowej[8].
Wirginia Zachodnia jest także siódmym co do wielkości eksporterem gazu ziemnego, głównie przez wydobycie gazu łupkowego. W Newell, nad rzeką Ohio znajduje się jedyna w stanie rafineria ropy naftowej[8].
Rolnictwo[edytuj | edytuj kod]
W 2015 roku największy dochód przyniosły[9]:
- hodowla bydła (211 mln $) i produkty mleczne (24,3 mln $),
- hodowla brojlerów (192 mln $),
- hodowla indyków (73,5 mln $),
- jaja kurze (53,9 mln $),
- produkcja siana (40,2 mln $),
- uprawa kukurydzy (17,7 mln $) i soi (10,7 mln $)
- jabłka (13,5 mln $) i brzoskwinie (6,06 mln $).
Sławni ludzie[edytuj | edytuj kod]
- Cornstalk – wódz indiański
- Robert Byrd
- Jay Rockefeller
Uczelnie[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09].
- ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: West Virginia, www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).
- ↑ a b U.S. Census Bureau: West Virginia; UNITED STATES, www.census.gov [dostęp 2019-02-16] (ang.).
- ↑ Data Center Results, apps.mla.org [dostęp 2019-02-08].
- ↑ U.S. Census Bureau, 2017 American Community Survey 1-Year Estimates, factfinder.census.gov [dostęp 2019-02-16] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-21] (ang.).
- ↑ Religion in America: U.S. Religious Data, Demographics and Statistics, Pew Research Center [dostęp 2019-02-16] (ang.).
- ↑ West Virginia - Religious Traditions, 2010, www.thearda.com [dostęp 2019-02-16].
- ↑ a b c West Virginia - State Energy Profile Analysis - U.S. Energy Information Administration (EIA), www.eia.gov [dostęp 2019-02-16].
- ↑ Rachel Bertone, Top 10 West Virginia Ag Products (Infographic), Farm Flavor, 13 lipca 2017 [dostęp 2019-02-16] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
