Przejdź do zawartości

Wiskitki (gromada)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiskitki
gromada
1954–1973
Państwo

 Polska

Województwo

warszawskie

Powiat

grodziskomazowiecki

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Wiskitki

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

5

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

27

brak współrzędnych

Wiskitki – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Wiskitki z siedzibą GRN w Wiskitkach utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie grodziskomazowieckim w woj. warszawskim, na mocy uchwały nr VI/10/4/54 WRN w Warszawie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Piotrowina, Sokule, Tomaszew i Wiskitki ze zniesionej gminy Żyrardów-Wiskitki oraz obszar dotychczasowej gromady Starowiskitki ze zniesionej gminy Guzów w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 27 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

29 lutego 1956 z gromady Wiskitki wyłączono parcelę Starowiskitki włączając ją do gromady Guzów w tymże powiecie[8].

1 stycznia 1959 z gromady Wiskitki wyłączono obszary miejscowości Piotrowina i Dobra Sokule oraz obszar lasów państwowych nadleśnictwa Skuły obejmujące kwartały 26 i 31 o łącznej powierzchni około 97 ha, włączając je do miasta Żyrardów (powiat miejski) w tymże województwie[9].

31 grudnia 1959 do gromady Wiskitki przyłączono obszar zniesionej gromady Kozłowice Nowe w tymże powiecie (bez wsi Grądy i Teklinów[10])[11].

31 grudnia 1961 do gromady Wiskitki włączono wsie Nowy Drzewicz i Stary Drzewicz ze zniesionej gromady Oryszew w tymże powiecie[12].

1 stycznia 1969 do gromady Wiskitki włączono wsie Grądy, Henryszew i Teklin ze zniesionej gromady Międzyborów w tymże powiecie[13]. Tego samego dnia z gromady Wiskitki wyłączono obszar leśny o powierzchni 195 ha, włączając go do gromady Korytów A w tymże powiecie[14].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[15]. 1 stycznia 1973 w powiecie grodziskomazowieckim utworzono obecną gminę Wiskitki[16] (w latach 1870-1939 istniała co prawda gmina Wiskitki, lecz składała się z samych Wiskitek, natomiast istniejąca w latach 1940-54 gmina Żyrardów-Wiskitki miała swoją siedzibę w Żyrardowie).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr VI/10/4/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu grodziskomazowieckiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-0/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 67)
  7. Uchwała Nr XLVII/145 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Grodzisku Maz. z dnia 2 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 7 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 43)
  8. Uchwała Nr VI/10/55 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 30 czerwca 1955 r. w sprawie zmian granic niektórych gromad oraz przeniesienia niektórych siedzib gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 14 kwietnia 1956 r., Nr. 3, Poz. 10)
  9. Dz.U. z 1959 r. nr 6, poz. 36
  10. Uchwała Nr IV-9/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 18 września 1959 r. w sprawie zmian granic niektórych gromad i przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1959 r., Nr. 12, Poz. 438
  11. Uchwała Nr IV-10/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 18 września 1959 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1959 r., Nr. 12, Poz. 439)
  12. Uchwała Nr IV-19/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 27 września 1961 r. w sprawie zmian granic i nazw, utworzenia i zniesienia niektórych gromad oraz przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 292)
  13. Uchwała Nr XVI-67/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 czerwca 1968 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 sierpnia 1968 r., Nr. 10, Poz. 89)
  14. Uchwała Nr XVII/75/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 9 października 1968 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 30 grudnia 1968 r., Nr. 19, Poz. 192)
  15. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  16. Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim