Witoszów Dolny (gromada 1954–1961)
| gromada | |||
| 1954–1961 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Data powstania |
2 października 1954 | ||
| Data likwidacji |
31 grudnia 1961 | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1954) | |||
| |||
| Liczba reprezentantów | |||
| |||
Witoszów Dolny (od 31 XII 1961 Słotwina) – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Witoszów Dolny z siedzibą GRN w Witoszowie Dolnym utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie świdnickim w woj. wrocławskim, na mocy uchwały nr 28/54 WRN we Wrocławiu z dnia 2 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Witoszów Dolny, Witoszów Górny, Pogorzała, Komorów i Słotwina ze zniesionej gminy Słotwina w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 25 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
31 grudnia 1961 do gromady Witoszów Dolny włączono wieś Milikowice ze zniesionej gromady Witków w tymże powiecie, po czym gromadę Witoszów Dolny zniesiono, przenosząc siedzibę GRN z Witoszowa Dolnego do Słotwiny i zmieniając nazwę jednostki na gromada Słotwina[8].
31 grudnia 1961, na mocy uchwały nr 20 WRN we Wrocławiu z 6 października 1961, do gromady Witoszów Dolny miano także włączyć wieś Mokrzeszów ze zniesionej gromady Ciernie w tymże powiecie[9]. Mimo opublikowania uchwały w Dzienniku WRN z 20 grudnia 1961, Rada Ministrów uchwałą nr 510/61 z 28 listopada 1961 odmówiła zatwierdzenia aktualnego punktu uchwały WRN, przez co do zmian tych nie doszło[10].
Najprawdopodobniej gromada Słotwina nigdy nie powstała a powyższe zmiany były zaledwie niezbędną formalnością. Przemawia za tym szereg okoliczności. 31 grudnia 1961, na mocy uchwały nr 20 WRN we Wrocławiu z 6 października 1961, miano znieść 69 gromad oraz zmienić siedzibę i nazwę dodatkowych ośmiu. Systematyka zapisy była taka, że każda ze znoszonych gromad wypisana była przy osobnym punkcie, natomiast zmiany siedzib i nazw gromad były opisane doraźnie tam, gdzie likwidacja gromady i włączenie jej obszaru do innych gromad wymagała z różnych powodów relokacji siedziby GRN[9]. Mimo opublikowania uchwały w Dzienniku WRN z 20 grudnia 1961, Rada Ministrów uchwałą nr 510/61 z 28 listopada 1961 odmówiła jednak zatwierdzenia likwidacji siedmiu gromad (Barkowo, Ciernie, Lubomin, Mieroszów, Twardocice, Żarska Wieś i Żmigródek), przez co doraźne zmiany siedzib i nazw dodatkowych trzech gromad winny zostać unieważnione: 1) Rząśnik na Sokołowiec, 2) Łagów na Trójca i najprawdopodobniej też 3) Witoszów Dolny na Słotwina (z powodu odmówienia zniesienia gromady Ciernie, z której to wieś Mokrzeszów miała zostać włączona do gromady Witoszów Dolny)[10]. Jednakże, w przeciwieństwie do dwóch poprzednich zmian (dotyczących gromad Rząśnik i Łagów), gromada Witoszów Dolny figurowała w uchwale w dwóch różnych miejscach: 1) w związku z (anulowaną) likwidcją gromady Ciernie oraz 2) w związku z (zatwierdzoną) likwidcją gromady Witków (włączenie do gromady Witoszów Dolny wsi Milikowice). Najwidoczniej przegapiono tę rozbieżność, i tak zatwierdzając likwidację gromady Witków, gromada Witoszów Dolny formalnie została zniesiona. To z kolei wymagało szczególnego wydania osobnej uchwały rewertującej zmianę nazwy i siedziby gromady Witoszów Dolny na Słotwina, co wykonano natychmiastowo, zaledwie po 51 dniach.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 28/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 2 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu świdnickiego; w ramach Zarządzenia nr 13 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 2 października 1954 r. dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 3 grudnia 1954 r., Nr. 9, Poz. 71)
- ↑ Uchwała Nr 469/54 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Świdnicy z dnia 1 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 9 października 1954 r., Nr. 8, Poz. 63)
- ↑ Uchwała Nr 20 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 6 października 1961 r. w sprawie zniesienia, łączenia, tworzenia, zmiany granic oraz przeniesienia siedzib niektórych gromad w województwie wrocławskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 grudnia 1961 r., Nr. 10, Poz. 51), zatwierdzona uchwałą Rady Ministrów Nr 510/61 z dnia 28 listopada 1961 r. w sprawie zatwierdzenia uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu w przedmiocie zniesienia i utworzenia niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 grudnia 1961 r., Nr. 10, Poz. 52)
- ↑ a b Uchwała Nr 20 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 6 października 1961 r. w sprawie zniesienia, łączenia, tworzenia, zmiany granic oraz przeniesienia siedzib niektórych gromad w województwie wrocławskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 grudnia 1961 r., Nr. 10, Poz. 51)
- ↑ a b Uchwała Rady Ministrów Nr 510/61 z dnia 28 listopada 1961 r. w sprawie zatwierdzenia aktualnych punktów uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu w przedmiocie zniesienia i utworzenia niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu z dnia 20 grudnia 1961 r., Nr. 10, Poz. 52)