Wołodymyr Zełenski
| ||
 Wołodymyr Zełenski (2019) | ||
| Pełne imię i nazwisko | Wołodymyr Ołeksandrowycz Zełenski | |
| Data i miejsce urodzenia | 25 stycznia 1978 Krzywy Róg | |
| Prezydent Ukrainy | ||
| Okres | od 20 maja 2019 | |
| Przynależność polityczna | Sługa Ludu | |
| Pierwsza dama | Ołena Zełenska | |
| Poprzednik | Petro Poroszenko | |
| ||
.jpg)
Wołodymyr Ołeksandrowycz Zełenski[1] (ukr. Володимир Олександрович Зеленський; ur. 25 stycznia 1978 w Krzywym Rogu[2]) – ukraiński satyryk, aktor, scenarzysta, producent filmowy i polityk, z wykształcenia prawnik. Od 2019 prezydent Ukrainy.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodzenie i wykształcenie[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie ukraińskich Żydów[3][4]. Jako dziecko przez kilka lat mieszkał w Mongolii, gdzie pracował wówczas jego ojciec, profesor cybernetyki. Wołodymyr Zełenski kształcił się w zakresie prawa w Krzyworoskim Instytucie Ekonomicznym (filii Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu Ekonomicznego), nie podjął pracy w zawodzie prawnika[2].
Działalność zawodowa[edytuj | edytuj kod]
W okresie nauki występował w amatorskich szkolnych przedstawieniach. W połowie lat 90. dołączył do lokalnej grupy kabaretowej, biorącej udział w pojedynkach w ramach KWN (popularnym w krajach byłego ZSRR współzawodnictwie kabaretowym)[2]. Został wkrótce zaproszony do zespołu „Zaporiżżia-Krywyj Rih-Tranzyt”. W 1997 współtworzył grupę „95-j kwartał”. Objął w niej funkcję kapitana, był też autorem większości przedstawianych skeczy. W latach 1998–2003 zespół brał udział w zawodach KWN na najwyższym poziomie, zaczął również regularnie występować w krajach postsowieckich[2][5].
Wołodymyr Zełenski został też współwłaścicielem przedsiębiorstwa producenckiego Studija Kwartał-95, współpracującego najpierw z telewizją 1+1, następnie ze stacją Inter[2]. Był pomysłodawcą, dyrektorem i prezenterem programu telewizyjnego Weczirnij kwartał[5]. W 2006 zwyciężył w pierwszej edycji programu tanecznego Tanci z zirkamy[2]. W latach 2010–2012 wchodził w skład zarządu telewizji Inter, pełniąc też funkcję głównego producenta[6]. Jako aktor występował w rosyjskojęzycznych komediach romantycznych, takich jak Miłość w wielkim mieście (2009, a także dwa kolejne filmy z tego cyklu z 2010 i 2014), 8 pierwszych randek (2012) czy 8 nowych randek (2015)[7]. W 2015 został gwiazdą satyrycznego serialu telewizyjnego Słuha narodu, wcielił się w nim w postać nauczyciela historii, który objął urząd prezydenta Ukrainy[2][6]. Program emitowała telewizja należąca do Ihora Kołomojskiego[8].
Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]
W grudniu 2017 jego współpracownicy wystąpili o rejestrację partii politycznej o takiej samej nazwie jak serial Słuha narodu[9]. W 2018 Wołodymyr Zełenski zaczął pojawiać się w sondażach prezydenckich, odnotowując rosnące poparcie[6]. 31 grudnia 2018 oficjalnie zapowiedział swój start w wyborach prezydenckich zaplanowanych na marzec 2019[10], dokonując następnie rejestracji swojej kandydatury[11].
W pierwszej turze głosowania, która odbyła się 31 marca 2019, Wołodymyr Zełenski uzyskał poparcie 30,2% głosów, zajmując tym samym pierwsze miejsce i przechodząc do drugiej tury z ubiegającym się o reelekcję Petrem Poroszenką[11]. W drugiej turze z 21 kwietnia 2019 otrzymał 73,2% głosów, pokonując swojego konkurenta i wygrywając tym samym wybory prezydenckie[11].
Urząd prezydenta objął po zaprzysiężeniu 20 maja 2019. Ogłosił następnie rozwiązanie parlamentu[12]. W przedterminowych wyborach z 21 lipca 2019 związana z nim partia Sługa Ludu uzyskała większość bezwzględną w parlamencie[13].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Od 2003 żonaty z Ołeną, z którą ma córkę i syna[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ścisła transkrypcja nazwiska przyjmuje formę Zełenśkyj.
- ↑ a b c d e f g h Зеленский Владимир (ros.). liga.net. [dostęp 2019-03-05].
- ↑ Jewish comedian who plays Ukrainian president on TV runs for the job (ang.). „Jedi’ot Acharonot”, 8 stycznia 2019. [dostęp 2019-03-05].
- ↑ Корреспондент: Как живут украинские евреи (ros.). korrespondent.net, 10 lipca 2014. [dostęp 2019-03-05].
- ↑ a b Vladimir Zelenskiy (ang.). kvartal95.com. [dostęp 2019-03-05].
- ↑ a b c Зеленський заявив про рішення йти у президенти (відео) (ukr.). unian.ua, 1 stycznia 2019. [dostęp 2019-03-05].
- ↑ Wołodymyr Zełenski w bazie IMDb (ang.). [dostęp 2019-03-05].
- ↑ Volodymyr Zelensky on track to win first round in Ukraine poll (ang.). ft.com, 1 kwietnia 2019. [dostęp 2019-04-01].
- ↑ Юрист Зеленського зареєстрував нову політичну партію „Слуга народу” (ukr.). unian.ua, 3 grudnia 2017. [dostęp 2019-03-05].
- ↑ Зеленський заявив, що йде у Президенти України (ukr.). 24tv.ua. [dostęp 2019-03-05].
- ↑ a b c Serwis CVK – Wybory 2019 (ukr.). [dostęp 2019-04-23].
- ↑ Zełenski zaprzysiężony na prezydenta Ukrainy. Pierwsza decyzja: rozwiązanie parlamentu. tvp.info, 20 maja 2019. [dostęp 2019-05-20].
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2019 (ukr.). [dostęp 2019-07-24].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Iwański: Zełenski – anatomia sukcesu. Ośrodek Studiów Wschodnich, 3 kwietnia 2019. [dostęp 2019-04-04].
| Zachodnioukraińska Republika Ludowa 1918–1919 | |
|---|---|
| Ukraińska Republika Ludowa i Hetmanat 1917–1921 (na emigracji 1921–1992) | |
| Ukraina od 1991 |
