Wołomin (gmina)

Wołomin
	gmina miejsko-wiejska
	; Urząd Miasta I Gminy Wołomin
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	wołomiński
TERC	1434123
Siedziba	Wołomin
Burmistrz	Elżbieta Radwan
Powierzchnia	61,7 km²
Populacja (2021-12-31); • liczba ludności	; 52 000
• gęstość	839,5 os./km²
Nr kierunkowy	22
Kod pocztowy	05-200, 05-230
Tablice rejestracyjne	WWL
	Adres urzędu:ul. Ogrodowa 4; 05-200 Wołomin
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	15
Liczba miejscowości	16
	Położenie na mapie powiatu;
	52°20′20″N 21°14′32″E/52,338889 21,242222
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Wołomin – gmina miejsko-wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie warszawskim.

Siedzibą gminy jest miasto Wołomin.

Na terenie gminy funkcjonuje 15 sołectw i 13 osiedli. Według danych z 31 grudnia 2011 gminę zamieszkiwały 50 102 osoby^[5]. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku^[6] gminę zamieszkiwały 51 884 osoby.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Gmina Wołomin powstała w związku z reaktywowaniem gmin 1 stycznia 1973^[7] Kobylak wszedł w skład nowo utworzonej gminy Wołomin^[8]. 1 czerwca 1975 gmina weszła w skład stołecznego województwa warszawskiego^[9].

1 stycznia 1993 z gminy Wołomin wyłączono^[10]:

wieś Kobylak, po czym:
- 94,50 ha (część południową) włączono do Zielonki (z których utworzono zielonecką dzielnicę Kobylak),
- 35,20 ha (część północną) włączono do Kobyłki (z których utworzono kobyłecką dzielnicę Kobylak);
132,40 ha ze wsi Turów, tworząc z tego obszaru osiedle Turów, administrowane wspólnie z kobyłeckim Kobylakiem.

31 lipca 2004 do gminy Wołomin włączono z gminy Poświętne obszar sołectwa Cięciwa stanowiącego część obszaru obrębu ewidencyjnego Ostrowik^[11].

Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]

W 2013 roku^[1] gmina Wołomin miała obszar 62 km², co stanowi blisko 6,5% powierzchni powiatu.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Dane demograficzne z 30 grudnia 2011 r.:^[5]

Opis	Ogółem	Kobiety	Mężczyźni
jednostka	osoby	osoby	osoby
populacja	50 102	26 442	23 660

W mieście Wołomin mieszkają 36 684 osoby, na terenach wiejskich 13 418 osób. Gmina w 2013 r. była najgęściej zaludnioną gminą miejsko-wiejską – na jeden kilometr kwadratowy przypadało 835 osób^[1].

Liczba mieszkańców w poszczególnych sołectwach:

Czarna – 927 osoby; Duczki – 3088; Helenów – 248; Mostówka – 188; Stare Grabie – 727; Nowe Grabie – 296; Lipinki – 1212; Cięciwa – 160; Stare Lipiny – 597; Nowe Lipiny – 1427; Majdan – 589; Leśniakowizna – 434; Ossów – 939; Turów – 263; Zagościniec – 2280.

Piramida wieku mieszkańców gminy Wołomin w 2014 roku^[2].

Atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Muzeum im. Zofii i Wacława Nałkowskich
Rezerwat przyrody Grabicz
Torfowiska Białe Błota
Cmentarz Poległych w Bitwie Warszawskiej w Ossowie
Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Ossowie (budowa)
Park Nałkowskich w Wołominie
Neogotycki Kościół Rzymskokatolicki pw. Matki Bożej Częstochowskiej
Dwór z 2. poł. XVIII w. w sołectwie Czarna
Willa "Rochnówka" ( Dom pod Akacjami - z 1883 roku) w Wołominie

Sołectwa[edytuj | edytuj kod]

Cięciwa, Czarna, Duczki, Helenów, Leśniakowizna, Lipinki, Majdan, Mostówka, Nowe Grabie, Nowe Lipiny, Ossów, Stare Grabie, Stare Lipiny, Turów, Zagościniec^[3]

Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]

Klembów, Kobyłka, Poświętne, Radzymin, Zielonka

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Główny Urząd Statystyczny: Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. [dostęp 2014-09-30].
↑ ^a ^b Gmina Wołomin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ ^a ^b BIP gminy, sołectwa
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Warszawie
↑ ^a ^b Urząd Gminy Wołomin. [dostęp 2012-06-15].
↑ Gmina Wołomin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-12-09] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
↑ Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 12 grudnia 1972, Nr 20, Poz. 407)
↑ Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. z 1975 r. nr 16, poz. 91)
↑ Dz.U. z 1992 r. nr 100, poz. 500
↑ Dz.U. z 2004 r. nr 169, poz. 1767

[gus-1] Główny Urząd Statystyczny: Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. [dostęp 2014-09-30].

[populacja2016-2] Gmina Wołomin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[sol-3] BIP gminy, sołectwa

[us-4] Urząd Statystyczny w Warszawie

[UG-5] Urząd Gminy Wołomin. [dostęp 2012-06-15].

[6] Gmina Wołomin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-12-09] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[7] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[8] Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 12 grudnia 1972, Nr 20, Poz. 407)

[9] Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. z 1975 r. nr 16, poz. 91)

[10] Dz.U. z 1992 r. nr 100, poz. 500

[11] Dz.U. z 2004 r. nr 169, poz. 1767

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Miasto	Wołomin
Wsie	Czarna Duczki Helenów Leśniakowizna Lipinki Majdan Mostówka Nowe Grabie Nowe Lipiny Ossów Stare Grabie Stare Lipiny Turów Zagościniec
Przysiółek	Cięciwa
Integralne części miejscowości	Cuchowiec Janina Jaroszewek Nowiny Smugi Zenonów

Miasta	Jadów Kobyłka Marki Radzymin Tłuszcz Wołomin Ząbki Zielonka
Gminy miejskie	Kobyłka Marki Ząbki Zielonka
Gminy miejsko-wiejskie	Jadów Radzymin Tłuszcz Wołomin
Gminy wiejskie	Dąbrówka Klembów Poświętne Strachówka

Przynależność wojewódzka	woj. warszawskie
Miasta	Kobyłka (od 1969) Marki (od 1967) Radzymin (←) Rembertów (← do 1957) Tłuszcz (od 1967) Wołomin (←) Ząbki (od 1967) Zielonka (od 1960)
Osiedla (1954-72)	Kobyłka (1957-68) Marki (1957-66) Tłuszcz (1957-66) Ząbki (1956-66) Zielonka (1959-60)
Gminy wiejskie (1952-1954 i 1973-75)	Dąbrówka (←) Jadów (←) Kamieńczyk (← do 1954) Klembów (←) Kobyłka (← do 1954) Marki (← do 1954) Międzyleś (← do 1954) Okuniew (← do 1954) Poświętne (od 1973) Pustelnik (do 1954) Radzymin (←) Ręczaje (← do 1954) Strachówka (←) Tłuszcz (←) Zabrodzie (←) Wołomin (od 1973) Ząbki (do 1954) Zielonka (← do 1954)
Gromady (1954-72)	Czarna (1954-61) Dąbrówka (1954-72) Duczki (1954-68) Guzowatka (1954-59) Jadów (1954-72) Józefów (1954-61) Kamieńczyk (1954-55 →) Kąty Grodziskie (1954-72) Kąty-Miąski (1954-61) Klembów (1954-72) Kobyłka (1954-56) Krusze (1954-72) Kuligów (1961-72) Lipka (1954-61) Lucynów Mały (1954-55 →) Marki (1954-56) Miąse (1954-61) Międzyleś (1954-72) Mokrawieś (1954-61) Myszadła (1954-61) Obrąb (1961-72) Okuniew (1954-72) Ossów (1954-68) Ostrówek (1961-72) Płatków (1954-61) Postoliska (1954-72) Poświętne (1954-72) Pustelnik (1954-57) Radzymin (1954-72) Ręczaje Nowe / Nowe Ręczaje (1954-72) Słopsk (1954-59) Strachówka (1954-72) Struga (1954-59) Sulejów (1954-72) Tłuszcz (1954-56) Trzcinka (1954-59) Urle (1954-72) Wola Rasztowska (1954-59) Wołomin (1969-72) Zabrodzie (1954-72) Załubice Stare (1954-61) Ząbki (1954-55) Zielonka (1954-55)