Wojciech Kass

Wojciech Kass

Data i miejsce urodzenia	1 września 1964 Gdynia
Narodowość	polska
Język	polski
Alma Mater	Uniwersytet Gdański
Dziedzina sztuki	literatura piękna
Odznaczenia

Wojciech Kass (ur. 1 września 1964 w Gdyni) – polski poeta i eseista.

Życiorys

Absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Gdańskim.

Od 1997 jest związany z Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w Praniu (od 2000 jest jego dyrektorem). Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz PEN Clubu. Był stypendystą Ministerstwa Kultury (2002, 2008). Wchodzi w skład redakcji dwumiesięcznika literackiego Topos. Sekretarz Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego. Przewodniczący jury Konkursu Poetyckiego im. Rodziny Wiłkomirskich, a także juror innych ogólnopolskich konkursów poetyckich, między innymi: im. Rainera Marii Rilkego, im. Michała Kajki, „Struna Orficka” im. Wojciecha Bąka, im. Rafała Wojaczka, im. Haliny Poświatowskiej.

Jego wiersze tłumaczone były na język angielski, bułgarski, chorwacki, czeski, francuski, hiszpański, litewski, niemiecki, rosyjski, serbski, słoweński i włoski.

Żonaty z Jagienką Kass. Ma dwóch synów.

Publikacje

Książki poetyckie

• Do światła (Agencja Fotograficzno-Wydawnicza WIT, Olsztyn 1999)
• Jeleń Thorwaldsena (Twój Styl, Warszawa 2000)
• Prószenie i pranie (Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2002)
• Przepływ cieni (Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2003)
• 10 Gedichte aus Masurenland (Versager Verlag, Berlin 2003) – wybór wierszy w języku polskim i niemieckim
• Gwiazda Głóg (Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2005)
• Pieśń miłości, pieśń doświadczenia (Galeria Autorska, Bydgoszcz 2006) – z Krzysztofem Kuczkowskim
• Wiry i sny (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2008) – Biblioteka Toposu: tom 40
• 41 (Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2010)
• Czterdzieści jeden. Wiersze. Glosy (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2012) – Biblioteka Krytyki / Biblioteka Toposu: tom 81
• Ba! (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2014) – Biblioteka Toposu: tom 97
• Przestwór. Godziny (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2015) – Biblioteka Toposu: tom 118
• Pocałuj światło. 89 wierszy (Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2016) – wybór wierszy
• Nie żałuj głaskania umierającemu (Wojewódzka Biblioteka Publiczna, Olsztyn 2017)
• Ufność. Trzy poematy (Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2018)
• Objawy (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2019) – Biblioteka Toposu: tom 168
• Metaf. 20 wierszy o położeniu (Wydawnictwo Austeria, Kraków 2020)
• Kamyk metafizyczny. Wiersze i poematy z lat 1996-2021 (Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2021) – wybór wierszy
• Otwarte na klucz (Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2023)
• Medytacje na 31 dni (Wydawnictwo Austeria, Kraków 2024)

Inne

• Zderzenia. Rzecz o Mironie Białoszewskim, Czesławie Miłoszu, Klausie Kinskim, Zbigniewie Cybulskim, Ryszardzie Milczewskim-Bruno, Andrzeju Dudzińskim, Agnieszce Osieckiej i innych (Pionier, Sopot 1995)
• Aj, moi dawni umarli (Wydawnictwo Sopockiego Towarzystwa Kulturalnego, Sopot 1996)
• Pęknięte struny pełni. Wokół Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego (Agencja Fotograficzno-Wydawnicza WIT, Olsztyn 2004)
• Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany (Dąbrówno-Warszawa 2008)
• Światło jaśnie gość (Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2018) – w serii Prelekcje Mistrzów Wydziału Filologicznego Uniwersytetu w Białymstoku
• Z ducha Orfeusza. Studia o polskiej poezji 2012-2016 (Wydawnictwo Prymat, Białystok 2018) – z Jarosławem Ławskim
• Tak. Trzy eseje o poezji (Wydawnictwo Atelier Słowa, Gdynia 2018)
• Pranie. Książka do pisania (Wydawnictwo Austeria, Kraków 2019) – z Jagienką Kass
• Gałczyński. Książka do pisania (Wydawnictwo Austeria, Kraków, 2020) – z Jagienką Kass
• Ręka pisząca (Wydawnictwo Austeria, Kraków 2021)

Teksty w twórczości innych

• 2021: Stanisława Celińska, album Domofon, utwór Trzy
• 2020: Teatr Polskiego Radia, słuchowisko "Ba!" w reżyserii Michała Zdunika na podstawie poematu Wojciecha Kassa (wykonanie Łukasz Borkowski)
• 2017: Jarosław Chojnacki, album Horyzont zdarzeń, utwór Pieśń grobu
• 2015: Mirosław Czyżykiewicz, album Odchodzę wracam, utwór Kassowy numer
• 2014: Krzysztof Napiórkowski, album Ziemie obiecane, utwór Centrum łóżka
• 2013: Mirosław Czyżykiewicz, album Ma chérie, utwór Impresja prańska
• 2012: Krzysztof Napiórkowski, album Drugi oddech, utwór Miejsce zabawy
• 2011: Joanna Kondrat, album Samosie, utwór Jezioro (Stopniowanie lodu)
• 2007: Grzegorz Turnau, album Kruchy świat, kruche szkło, utwór Pranie

Rozmowy z Wojciechem Kassem 

• „Wiersz – miejsce osobne i wspólne (rozmowa o Ciosach Juliana Kornhausera)” (P. Dakowicz i W. Kass) w: Było nie minęło. Antologia tekstów poświęconych twórczości J. Kornhausera (red. A. Gleń, 2011)
• „Dlaczego umierają słowa” w: Słowa i światy. Rozmowy Janiny Koźbiel (2012)
• „Postawić pomnik czytelnikowi!” w: Rozmówki polsko-polskie. Wywiady radiowe (Ewa Zdrojkowska, 2012)
• „Prawdą języka jest szelest duszy” w: Rozmowy z piórami część druga (Beata Patrycja Klary, 2014)
• „Błędny ogień oślepiający korektora. Wokół wiersza Juliana Kornhausera Błąd krążą Przemysław Dakowicz, Wojciech Kass, Krzysztof Kuczkowski” w: Rzeczy do nazwania. Wokół Kornhausera (pod red. Adriana Glenia i Jakuba Kornhausera, s. 723, WBPiCAK, Poznań 2016)
• „Promienność Prania” – z Wojciechem Kassem rozmawia Jan Jastrzębski w: kwartalnik Borussia nr 60/2017

W oczach krytyków

O jego tomikach poetyckich pisali m.in.: Zbigniew Chojnowski, Przemysław Dakowicz, Janusz Drzewucki, Krzysztof Karasek, Julian Kornhauser, Wojciech Kudyba, Stanisław Stabro, Leszek Szaruga, Piotr Szewc, Adriana Szymańska. Wybrane szkice na temat jego twórczości to: 

• Ewa Głębicka, Leksykon. Grupy Literackie w Polsce 1945-89 (Wiedza Powszechna, Warszawa 2000)
• Zbigniew Chojnowski, Zmartwychwstał kraj mowy. Literatura Warmii i Mazur lat dziewięćdziesiątych (Olsztyn, 2002)
• Zbigniew Chojnowski, Prószenia i pranie Wojciecha Kassa, s. 336-340, w: Kanon prywatny. Książki poetyckie 1981-2015 (Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2016)
• Artur Nowaczewski, Trzy miasta, trzy pokolenia (Gdańsk, 2006)
• Silvano de Fanti, La Lezione Dei veccchi maestri. Saggi Sulla letteratura polacca 2001-2007 (Rzym, 2007)
• Przemysław Dakowicz, Helikon i okolice. Notatki o poezji współczesnej (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2008)
• Józef Golec, Sopocki Album Biograficzny (Offsetdruk i media, Cieszyn 2008)
• Grzegorz Kociuba, Maski i twarze. Eseje, szkice, recenzje o poezji (Kraków 2009)
• Adrian Gleń, Istnienie i literatura. Notatki hermeneutyka (Towarzystwo Przyjaciół Toposu, Sopot 2010)
• Adriana Szymańska, Księga objaśnień i inne lektury. Szkice Literackie (Wydawnictwo Łośgraf, Warszawa 2011)
• Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku. Słownik biobibliograficzny – Tom I (opr. zespół pod redakcją Alicji Szałagan, Instytut Badań Literackich, Warszawa 2011)
• Wojciech Kudyba, Wiersze wobec innego (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2012)
• Sławomir Matusz, Licznik Geigera. 20 najważniejszych współczesnych wierszy polskich w interpretacjach (Wydawnictwo Fundacji im. Jana Kochanowskiego, Sosnowiec 2013)
• Artur Nowaczewski, Konfesja i tradycja: szkice o poezji polskiej po 1989 roku (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2013)
• Adrian Gleń, Czułość. Szkice i eseje o literaturze najnowszej (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2015)
• Janusz Drzewucki, Środek ciężkości. Szkice o współczesnej liryce polskiej (Instytut Mikołowski, Mikołów 2016)
• Adrian Gleń, Krytyka i metafizyka. Studia i szkice o najnowszych zjawiskach i tekstach literackich (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2017)
• Przemysław Dakowicz, Lustra tradycji. Studia i szkice interpretacyjne (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018)
• Karol Alichnowicz, Nieosiągalne? Realizm – Wyobraźnia – Pamięć (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2020)
• Janusz Nowak, Głód Nadziei. Eseje i szkice o poezji współczesnej (Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2020)

Wybrane nagrody, nominacje i odznaczenia

• 2000: Nagroda im. Kazimiery Iłłakowiczówny za Do światła i Jeleń Thorwaldsena
• 2001: Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
• 2004: Nagroda Nowej Okolicy Poetów za dorobek poetycki
• 2005: nominacja do Wawrzynu – Literackiej Nagrody Warmii i Mazur za Pęknięte struny pełni. Wokół Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego
• 2006: nominacja do Wawrzynu – Literackiej Nagrody Warmii i Mazur za Gwiazda Głóg

• 2007: Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
• 2008: Brązowy Krzyż Zasługi
• 2009: nominacja do Wawrzynu – Literackiej Nagrody Warmii i Mazur za Wiry i sny
• 2011: Nagroda prezydenta Sopotu w dziedzinie kultury i sztuki „Sopocka Muza”
• 2014: Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego
• 2015: Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
• 2016: nominacja do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii poezja za Przestwór. Godziny

Bibliografia

• Wojciech Kass. Leksykon Kultury Warmii i Mazur. [dostęp 2011-06-25].
• Barbara Marzęcka, Kass Wojciech, w: Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku. Słownik biobibliograficzny – Tom I (opracował zespół pod redakcją Alicji Szałagan), Warszawa 2011, s. 119–121
• biogram Wojciecha Kassa na stronie Instytutu Książki [dostęp 10 czerwca 2018]
• biogram Wojciecha Kassa na stronie Słownika polskich pisarzy i badaczy literatury [ dostęp 10 czerwca 2018]

Linki zewnętrzne

• Wojciech Kass – publikacje w bibliotece Polona