Wojna izraelsko-irańska
konflikt izraelsko-irański | |||
![]() Wybuchy w Teheranie podczas nocnego ataku Sił Powietrznych Izraela | |||
Czas |
13–24 czerwca 2025 roku | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium |
Iran i Izrael oraz przestrzeń powietrzna nad Irakiem, Syrią i Jordanią | ||
Przyczyna |
dążenie Izraela do zniszczenia irańskiego programu nuklearnego | ||
Wynik |
Zawieszenie broni od 24 czerwca 2025 | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Straty | |||
|
Wojna izraelsko-irańska – konflikt zbrojny rozpoczęty 13 czerwca 2025 roku masowymi bombardowaniami celów związanych z irańskim programem nuklearnym przez Siły Powietrzne Izraela w ramach operacji „Naród jak Lwica”[2] (hebr. מִבְצָע עָם כְּלָבִיא, miwca am ke-lawi, także operacja „Powstający Lew”[1][3], ang. Operation Rising Lion) i następującej po nich irańskiej odpowiedzi w ramach operacji „Dotrzymana Obietnica 3” (pers. عملیات وعده صادق ٣)[4].
Od nocy z 23 na 24 czerwca 2025 trwa zawieszenie broni[5].
Kontekst
[edytuj | edytuj kod]W miesiącach poprzedzających atak Iran i Stany Zjednoczone negocjowały nową umowę nuklearną po tym, jak prezydent USA Donald Trump zawiesił amerykański udział w poprzednim porozumieniu nuklearnym podczas swojej pierwszej prezydentury. W wyniku tego Iran zaczął wzbogacać uran do 60% i przyspieszył swoje postępy w dziedzinie energii jądrowej, instalując bardziej zaawansowane wirówki, co wykracza poza cywilne zastosowanie tej technologii[6]. Dzień przed atakiem Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) po raz pierwszy od 20 lat stwierdziła, że Iran nie wypełnia swoich zobowiązań nuklearnych[7]. Iran odpowiedział, ogłaszając rozpoczęcie budowy nowego ośrodka wzbogacania i instalacje kolejnych wirówek[8].
Głównym celem ataku Izraela był podziemny zakład wzbogacania uranu w Fordo. Zniszczenie tego obiektu wymagało bomb zdolnych do przebicia 60 metrów skały. Zdaniem ekspertów tylko USA dysponowały bronią zdolną przebić górskie umocnienia. Są nią bomby penetrujące GBU-57 o masie 13,6 ton oraz samoloty B-2 Spirit, które mogły je przenieść w rejon celu[9][10].
Przebieg zdarzeń
[edytuj | edytuj kod]Działania izraelskie
[edytuj | edytuj kod]13 czerwca
[edytuj | edytuj kod]W godzinach nocnych i porannych Izrael dokonał ataku na różne cele w Iranie w ramach pięciu fal nalotów przy użyciu 200 myśliwców[11]. Siły Obronne Izraela zastrzegły, że była to pierwsza faza „(...) prewencyjnej, precyzyjnej, połączonej ofensywy opartej na wysokiej jakości danych wywiadowczych w celu uderzenia w irański program nuklearny i w odpowiedzi na ciągłą agresję irańskiego reżimu wobec Izraela”[12]. Jednocześnie o godzinie 03:00 Dowództwo Frontu Wewnętrznego ogłosiło, że państwo przechodzi w stan „aktywności niezbędnej”[13]. Przeprowadzenie ataków powietrznych było możliwe dzięki działalności funkcjonariuszy Mosadu, którzy przeprowadzili operacje sabotażowe w celu porażenia i unieszkodliwienia irańskiej obrony powietrznej oraz wyrzutni pocisków dalekiego zasięgu, m.in. przy użyciu dronów z kontenerów startowych pod Teheranem[14].
Niektóre z potwierdzonych wydarzeń z pierwszego dnia operacji[15][16][17]:
- atak na ośrodek nuklearny w Natanzu. Zdjęcia satelitarne potwierdziły uszkodzenia instalacji elektrycznych i budynków na terenie ośrodka, ale MAEA nie potwierdziła wzrostu promieniowania w regionie,
- atak na ośrodek nuklearny w Isfahanie, gdzie uszkodzono zakład produkcji uranu metalicznego i infrastrukturę do konwersji wzbogaconego uranu w celu produkcji paliwa jądrowego,
- zbombardowanie zakładu wzbogacania paliwa w Fordo i chroniącej go bazy obrony powietrznej w Hazrat-e Masoumeh,
- zniszczenie bazy pocisków balistycznych w ostanie Kermanszah,
- zniszczenie systemów obrony powietrznej w Andimeszku, Dezfulu (ostan Chuzestan), Isfahanie, Pakdaszcie (ostan Teheran) i Komie,
- ataki na port lotniczy Tebriz i bazę lotniczą Sił Powietrznych Islamskiej Republiki Iranu,
- uszkodzenie Jahan Koodak Tower w Teheranie,
- ataki na bazę Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej w Sardaszcie, bazę radarów obrony powietrznej w Subaszi, bazę wojskową w Piranszahrze, składy paliwa, amunicji oraz instalacje podziemne w Kermanszahu,
- atak na Sztab Sił Powietrznych Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej.
Potwierdzono także śmierć następujących naukowców powiązanych z programami nuklearnymi i rakietowymi Iranu[15]:
- Ferejdun Abbasi , były szef Organizacji Energii Atomowej Iranu,
- Mohammad Mehdi Tehranczi , od 2018 rektor Islamskiego Uniwersytetu Azad[18], trzeciego pod względem wielkości uniwersytetu świata[19][20],
- Ahmad Reza Zolfaghari , profesor inżynierii jądrowej na Uniwersytecie Szahid Beheszti,
- Abdulhamid Minouchehr, szef inżynierii jądrowej na Uniwersytecie Szahid Beheszti,
- Amir Hossein Feghhi.
W atakach zginęli następujący irańscy wojskowi[16][18][21][22][23][24][20][25][26]:
- gen. mjr Hosejn Salami – dowódca Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej
- gen. mjr Mohammad Bagheri – szef sztabu irańskich sił zbrojnych, generał dywizji
- gen. bryg. Amir Ali Hadżizade – dowódca sił powietrznych Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej
- gen. mjr Golam Ali Raszid – dowódca Kwatery Głównej irańskich sił zbrojnych Chatam al-Anbija
- Chosrow Hasani – zastępca szefa wywiadu irańskich sił powietrznych i kosmicznych
- gen. Mohammad Kazemi – dowódca wywiadu Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej
Początkowo za zmarłego uważano także kadm. Alego Szamchaniego – głównego doradcę Najwyższego Przywódcy Iranu Alego Chamenei. Jednakże 20 czerwca potwierdzono, że Szamchani żyje. W trakcie ataków został ciężko ranny i przetransportowany do szpitala[27]. To samo dotyczy Esma’ila Gha’aniego, dowódca jednostki specjalnej al-Kuds, który przeżył naloty[28].
W wyniku ataków zginęli zarówno irańscy żołnierze, jak i cywile[29]. Irańska telewizja państwowa podała, że w wyniku ataku na osiedle mieszkaniowe w Teheranie zginęło 60 osób, w tym 20 dzieci[30]. Minister spraw zagranicznych Abbas Aragczi określił atak Izraela jako „deklarację wojny” przeciwko Iranowi[31].
14 czerwca
[edytuj | edytuj kod]Kolejnego dnia operacji Izrael kontynuował ataki na cele wojskowe w celu utrzymania przewagi powietrznej i osłabienia możliwości odwetowych irańskiej armii. Cele cywilne rozszerzono o infrastrukturę energetyczną, a także kontynuowano ataki na cele związane z programem nuklearnym[32][33].
Izraelski portal Walla donosi, za „The New York Timesem”, że w nalotach w nocy z 13 na 14 czerwca izraelskie lotnictwo zaatakowało dzielnice Teheranu, w których znajduje się dom Alego Chamenei i kompleks prezydencki[34].
Część z potwierdzonych wydarzeń z drugiego dnia operacji[32][33][35]:
- zbombardowanie podziemnej baz Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej w okolicach Kermanszahu i w Teheranie. W tej pierwszej zmagazynowane były pociski balistyczne Qiam 1 i Fateh-110 ,
- zbombardowanie baz rakietowych w Bid Ganeh (Bid Kaneh) i Chomejnie,
- uszkodzenie części infrastruktury wydobywczej złoża gazu South Pars i rafinerii Fadżr-e Dżam Gas Refining Company (ostan Buszehr),
- zbombardowanie składu ropy na przedmieściach Teheranu, zakładów Farda Motors w Borudżerdzie i podziemnej fabryki uzbrojenia na zachodzie Iranu.
W nalotach zginęli kolejni trzej naukowcy związani z irańskim programem nuklearnym, a także dwaj wojskowi: gen. bryg. Golam Reza Mehrabi (zastępca szefa wywiadu Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Islamskiej Republiki Iranu) i gen. bryg. Mehdi Rabbani (zastępca szefa operacji Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Islamskiej Republiki Iranu)[32].
15 czerwca
[edytuj | edytuj kod]
Siły Powietrzne Izraela poszerzyły obszar działania na wschód Iranu, a listę celów rozszerzono o irański przemysł oraz instytucje państwowe, częściowo związane z bezpieczeństwem wewnętrznym państwa. Potwierdzono uderzenia na Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz Ministerstwo Wywiadu i Bezpieczeństwa (wszystkie w Teheranie)[36].
Izrael tego dnia przeprowadził także nalot na najdalej oddalony cel od początku operacji. Zniszczono jedną z trzech latających cystern na lotnisku w Meszhedzie. Miejsce to oddalone jest od bazy lotniczej Ramat Dawid o 2270 km[37]. Zaatakowano również port lotniczy Teheran-Mehrabad, gdzie znajduje się baza Sił Powietrznych Islamskiej Republiki Iranu[36].
Izraelczycy zaatakowali także zakłady Shiraz Electronics Industries w Szirazie i fabrykę amunicji w Teheranie[38].
16 czerwca
[edytuj | edytuj kod]Tego dnia Izrael kontynuował naloty na cele wojskowe i przemysłowe. Według Sił Obronnych Izraela, w nalotach na Iran zniszczono ponad 120 wyrzutni pocisków balistycznych. Według rzecznika prasowego izraelskiej armii irańskie możliwości w obszarze wystrzeliwania pocisków balistycznych została zredukowana o jedną trzecią[39].
Ponownie zaatakowana została baza lotnicza w Teheranie, a dokładnie hangary z myśliwcami F-14[39].

Siły Powietrzne Izraela zaatakowały dronem siedzibę państwowego nadawcy Islamic Republic of Iran Broadcasting (IRIB) w Teheranie podczas realizacji programu informacyjnego[39][40]. Przeprowadzono także nalot na zakłady śmigłowcowe IHSRC[39].
Tego dnia irańskie Ministerstwo Zdrowia podało, że od początku izraelskich nalotów zginęły 224 osoby, a 1277 zostało rannych. Pozarządowe źródła podawały nawet więcej: 585 zabitych i 1326 rannych[41].
17 czerwca
[edytuj | edytuj kod]MAEA potwierdziła, że izraelskie naloty uszkodziły podziemne struktury ośrodka atomowego w Natanzu[42]. Siły Obronne Izraela oceniły, że w przeprowadzonych atakach zniszczyły połowę irańskich wyrzutni pocisków balistycznych oraz pomiędzy 35% a 45% zasobów tych pocisków[43]. Ogłoszono także, że w nalotach zginął nowo wybrany (13 czerwca, po śmierci Golama Alego Raszida) szef sztabu gen. mjr Ali Szadmani[44].
Tego dnia Izraelczycy kontynuowali naloty na cele wojskowe w Iranie, m.in. bazę Mogaddam w Teheranie, 8 bazę lotnictwa taktycznego w Isfahanie (miejsce bazowania irańskich F-14, F-7 i PC-7), sztab basidżów w Isfahanie[43].
Wojsko irańskie z kolei poinformowało o zestrzeleniu 28 nieprzyjacielskich samolotów, czemu zaprzeczyła armia izraelska[45].
18 czerwca
[edytuj | edytuj kod]Izraelska armia nad ranem zaatakowała budowany reaktor ciężkowodny w okolicy Araku i ponownie uderzyła w ośrodek wzbogacania uranu w Natanzu[46][47].
Izraelczycy rozpoczęli działania cybernetyczne i działania psychologiczne. Władze Iranu ponformowały, że tego dnia Izraelczycy przeprowadzili ataki hakerskie na irańskie media państwowe i zaczęli rozprzestrzeniać filmy z logiem operacji wojskowej – lwem, ukazujące protesty społeczne i nawołujące Irańczyków do przeciwstawienia się władzy[48][49].
19–21 czerwca
[edytuj | edytuj kod]Izrael kolejny raz zaatakował ośrodek nuklearny w Isfahanie. W ataku na Kom zginął gen. bryg. Saeed Izadi , dowódca Korpusu Palestyńskiego w ramach sił al-Kuds[50].
22 czerwca
[edytuj | edytuj kod]
Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych dokonały o 2:30 (czasu irańskiego) nalotów na kluczowe irańskie obiekty wzbogacania uranu w Fordo i Natanzu oraz Centrum Badawcze Technologii Jądrowej w Isfahanie, które według prezydenta USA Donalda Trumpa zostały całkowicie zniszczone[51][52][53]. W operacji pod kryptonimem „Północny Młot” (ang. Midnight Hammer) użyto siedmiu bombowców B-2 Spirit, które zrzuciły bomby penetrujące GBU-57 na Fordo i Natanz, natomiast na centrum w Isfahanie z okrętów podwodnych wystrzelono pociski Tomahawk[54]. Strona irańska zaprzeczyła, jakoby ośrodek w Fordo został istotnie zniszczony, ponadto wzbogacony uran miał być stamtąd wywieziony jeszcze przed nalotem USA[55].
Działania irańskie
[edytuj | edytuj kod]13 czerwca
[edytuj | edytuj kod]13 czerwca, po izraelskich atakach, Iran zapowiedział „ostrą odpowiedź” przeciwko Izraelowi. Zapowiedziano atak na siły izraelskie i amerykańskie stacjonujące w bazach wojskowych na całym Bliskim Wschodzie. Według Sił Obronnych Izraela (IDF), Iran rozpoczął atak od wypuszczenia w stronę Izraela ponad 100 dronów Shahed[56]. Część dronów została przechwycona przez Jordańskie Siły Powietrzne nad przestrzenią powietrzną Jordanii, a część przez Izraelskie Siły Powietrzne nad Arabią Saudyjską i Syrią[57].
Następnie wystrzelono około 100 rakiet balistycznych[58][59], które uderzyły m.in. w budynki w Tel Awiwie oraz w północnym Izraelu[58]. Magen Dawid Adom (MDA) poinformowała, że co najmniej 63 Izraelczyków zostało rannych[60]. Kobieta, która odniosła ciężkie obrażenia, zmarła później na skutek odniesionych obrażeń[61]. Wśród rannych było również siedmiu żołnierzy[62].
14 czerwca
[edytuj | edytuj kod]W dniu 14 czerwca około godziny 1:00 w nocy[58] Iran przeprowadził kolejną serię ostrzału, w której wykorzystano dziesiątki pocisków, z których większość została przechwycona[63]. W wyniku ataku rannych zostało siedem osób[64][65]. W Jordanii pięć osób zostało ranionych przez upadające odłamki pocisku[66]. Podczas późniejszych ostrzałów został bezpośrednio trafiony budynek w Riszon le-Cijjon, w wyniku czego raniono 19 osób, z czego dwie później zmarły[58][67]. Według sił izraelskich, „niewielka liczba” pocisków ominęła obronę przeciwlotniczą i uderzyła w obszary mieszkalne w Tel Awiwie, Ramat Gan i Riszon le-Cijjon, powodując ofiary śmiertelne[68].
15 czerwca
[edytuj | edytuj kod]
W nocy z 14 na 15 czerwca Iran wystrzelił w kierunku Izraela kolejne 80 pocisków. Rakiety uszkodziły m.in. rurociągi rafinerii w Hajfie[69]. Trafiony został też Instytut Naukowy Weizmana[70].
16 czerwca
[edytuj | edytuj kod]W nocy z niedzieli (15 czerwca) na poniedziałek (16) rakieta uderzyła w rafinerię w Hajfie, największą rafinerię Izraela, która zaprzestała pracy z powodu uszkodzeń[71].
17 czerwca
[edytuj | edytuj kod]Kolejnej nocy, na 17 czerwca, z Iranu wystrzelono około 30 rakiet balistycznych, z których „kilka” przebiło się przez obronę powietrzną[72]. Pociski miały trafić w budynki Mosadu i Amanu (Szkołę Wywiadu Wojskowego w tzw. obozie Moszego Dajana) w Tel Awiwie[43][72].
18 czerwca
[edytuj | edytuj kod]W nocy rakiety wystrzelone przez Iran spadły na szpital Soroka w Beer Szewie[73][46]. Celem była posegregowana infrastruktura wojskowa – w szczególności placówki Wywiadu i Centrum Technologicznego IDF znajdujące się w Gav-Yam Negev Technology Park, obok szpitala. Rzecznik irański, minister Araghchi, zatwierdził ten opis, publikując mapę, która miała wskazywać na sąsiedztwo obiektu wojskowego C4i obok Soroki[74].
22 czerwca
[edytuj | edytuj kod]Po nocnym amerykańskim ataku Iran wystrzelił w dwóch seriach 27 rakiet, które uderzyły w Hajfę oraz środkową część Izraela[75].
23 czerwca
[edytuj | edytuj kod]W ramach odwetu za amerykański atak Irańczycy ostrzelali amerykańskie bazy wojskowe Al Udeid w Katarze i Ain al-Assad w Iraku[76].
Kryptonim operacji izraelskiej
[edytuj | edytuj kod]W przestrzeni medialnej pojawiło się kilka uzasadnień dla użytego kryptonimu operacji:
- Nazwa nawiązuje do fragmentu Tanachu (Lb 23,24): Patrz, oto naród jak wstająca lwica, na podobieństwo lwa on się podnosi i nie położy się, aż pożre swą zdobycz i krew zabitych wypije[3][77][78]. Odwołuje się do historii, kiedy król Moabu Balak poprosił proroka Balaama, aby ten wyklął wędrujących przez pustynię Izraelitów. Ten zamiast tego trzykrotnie im pobłogosławił, a przytoczony fragment ma wyrażać zwycięstwo Izraelitów nad ich wrogami[79]. Kartkę z tym wersetem miał zostawić Binjamin Netanjahu podczas swojej wizyty pod Ścianą Płaczu 12 czerwca[3].
- Lew i słońce są też od wieków symbolem Iranu, w tym na godle i fladze sprzed rewolucji islamskiej 1979 roku, a po obaleniu szacha stały się symbolem opozycji wobec władzy Chomejniego i Chamenei. Natomiast izraelski atak miałby wspomóc irańską opozycję w zmianie władzy[78][80][81].
- Siły Obronne Izraela w anglojęzycznych komunikatach medialnych nazywają operację kryptonimem Rising Lion[82]. W polskich mediach operacja funkcjonuje jako tłumaczenie anglojęzycznej wersji – „Powstający Lew”[83][84][85][86], lub bezpośrednim tłumaczeniem z hebrajskiego – Naród jak Lwica[2].
Reakcje
[edytuj | edytuj kod]ONZ: sekretarz generalny António Guterres wezwał obie strony do zachowania „najwyższej powściągliwości” i potępił jakąkolwiek eskalację działań militarnych w regionie[87]. Po amerykańskim ataku 22 czerwca Rosja, Chiny i Pakistan przedstawiły członkom Rady Bezpieczeństwa ONZ projekt rezolucji wzywającej do natychmiastowego i bezwarunkowego rozejmu na Bliskim Wschodzie[88].
Argentyna: prezydent Javier Milei potępił irański kontratak na Izrael, wyrażając poparcie dla działań militarnych Izraela oraz mówiąc o „walce ze złem”[89]
Chiny „stanowczo potępiają atak USA na Iran” i wzywają „zwłaszcza Izrael” do zawieszenia broni[90].
Kanada: premier Mark Carney potwierdził „prawo Izraela do obrony” i wezwał do powściągliwości[87].
Pakistan ogłosił „pełną solidarność” z Iranem[91].
Rosja: prezydent Władimir Putin przeprowadził rozmowy z prezydentem Iranu Masudem Pezeszkijanem i premierem Izraela Binjaminem Netanjahu, potępiając izraelskie ataki i oferując mediację między obydwoma krajami[87].
Stany Zjednoczone: prezydent Donald Trump publicznie oświadczył, że „Iran musi zawrzeć umowę, zanim nic z niego nie zostanie”. Trump wyraził poparcie dla kampanii izraelskiej, zobowiązał się do kontynuowania dostaw sprzętu wojskowego i upoważnił siły USA do pomocy w przechwyceniu początkowego ostrzału rakietowego Iranu. Stany Zjednoczone ostrzegły Iran przed atakowaniem amerykańskich interesów lub personelu, podkreślając, że odpowiedzą militarnie, jeśli takie ataki wystąpią[92].
Turcja: prezydent Recep Tayyip Erdoğan stwierdził, że Izrael trzeba powstrzymać i zaoferował również, że Turcja może przyjąć rolę mediatora[93].
- Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) powiadomiła, że nie odnotowała wzrostu promieniowania w rejonie instalacji w Natanzu[94].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b „Powstający lew”. Skąd wzięła się nazwa operacji wojskowej Izraela przeciw Iranowi, „Rzeczpospolita”, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-14] .
- ↑ a b Łukasz Golowanow , „Naród jak Lwica”: Izrael zaatakował cele w Iranie, zabił głównych irańskich generałów [online], Konflikty.pl, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-13] .
- ↑ a b c Michał Górski , Izrael atakuje Iran: Dlaczego „Powstający Lew”? [online], defence24.pl, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-13] .
- ↑ إيران ترد بـ „الوعد الصادق 3" على „الأسد الصاعد” الإسرائيلي [Iran uruchamia operację „Dotrzymana Obietnica 3” w odpowiedzi na izraelską operację „Naród jak Lwica”]. Sky News Arabia. (arab.).
- ↑ Dramatic day of diplomacy culminates in Trump announcing Iran-Israel ceasefire. cnn.com, 2025-06-24. [dostęp 2025-06-26].
- ↑ Iran’s alarming nuclear dash will soon test Donald Trump, „The Economist”, ISSN 0013-0613 [dostęp 2025-06-13] (ang.).
- ↑ UN nuclear watchdog finds Iran in breach of its obligations [online], euronews, 12 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-13] (ang.).
- ↑ Mostafa Salem , Frederik Pleitgen , Iran threatens nuclear escalation after UN watchdog board finds it in breach of obligations [online], CNN, 12 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-13] (ang.).
- ↑ Karol Płatek , To jest główny cel ataku Izraela. Bez USA „atomowa góra” pozostaje poza zasięgiem Netanjahu [online], wiadomosci.radiozet.pl, 17 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-18] .
- ↑ Przemysław Ciszak , Wszystkie oczy na USA. Amerykańska bomba może zmienić losy wojny z Iranem [online], money.pl, 18 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-18] .
- ↑ Emanuel Fabian , IDF: 200 aircraft involved in opening strikes on Iran, with several top officials killed [online], The Times of Israel, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (ang.).
- ↑ The IDF has Launched a Preemptive Strike Against Iran’s Nuclear Program [online], Siły Obronne Izraela, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (ang.).
- ↑ Joaw Zeitun , Lior Ben Ari , ישראל תוקפת באיראן, מצב מיוחד בעורף: „צפויה מתקפת טילים וכטבמים [online], Ynet, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (hebr.).
- ↑ Lazar Berman , Mossad set up drone base in Iran; UAVs were activated overnight to strike surface-to-surface missile launchers aimed at Israel [online], The Times of Israel, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (ang.).
- ↑ a b Ben Rezaei i inni, Iran Update Special Edition: Israeli Strikes on Iran, June 13, 2025, 2:00 PM ET [online], Institute for the Study of War, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (ang.).
- ↑ a b Andie Parry , Nicholas Carl , Annika Ganzeveld , Iran Update Special Edition: Israeli Strikes on Iran, June 13, 2025 [online], Institute for the Study of War, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (ang.).
- ↑ Paul Brown , Shayan Sardarizadeh , Satellite imagery reveals damage to key Iran nuclear sites [online], BBC, 15 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (ang.).
- ↑ a b Kasra Naji , Alys Davies , Who were the Iranian commanders killed in Israel’s attack? [online], BBC, 14 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (ang.).
- ↑ Reuters and ToI Staff , Iran state media names two nuclear scientists killed in Israeli strike [online], www.timesofisrael.com [dostęp 2025-06-13] (ang.).
- ↑ a b Ingilab Mammadov , Tehran confirms death of another IRGC military leader [online], Trend News Agency, 14 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-15] (ang.).
- ↑ Konstanty Gebert, Izrael atakuje Iran. Imponujący zysk, trudne do przewidzenia konsekwencje [online], Kultura Liberalna, 16 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] .
- ↑ Alexander Ward , Dov Lieber , Hossein Salami, Head of Iran’s Islamic Revolutionary Guard Corps, Killed in Israel’s Attack [online], The Wall Street Journal [dostęp 2025-06-13] (ang.).
- ↑ Ross Adkin , Tamar Michaelis , Nadeen Ebrahim , Three of Iran’s most powerful men killed as Israel targets top military and nuclear leadership [online], CNN, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-13] (ang.).
- ↑ Izrael zaatakował Iran. Teheran potwierdza: nie żyją dowódcy i eksperci nuklearni [online], Tok FM, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-15] .
- ↑ Justyna Lasota-Krawczyk , Bolesny cios dla Iranu. Zginął szef wywiadu Gwardii Rewolucyjnej [online], wp.pl, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-13] .
- ↑ Who are the Iranian military chiefs and scientists killed by Israel? [online], Middle East Eye [dostęp 2025-06-15] (ang.).
- ↑ Alex MacDonald , Ali Shamkhani: Iranian negotiator thought killed by Israel is alive, says state media [online], Middle East Eye, 20 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-23] (ang.).
- ↑ Kazimierz Sikorski , Najwyższy rangą irański dowódca żyje, wbrew doniesieniom o śmierci [online], msn.com/pl, 25 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-25] (pol.).
- ↑ AFP-Agence France Presse , Iran State Media Says Civilians Killed In Israel Strikes On Tehran [online], barrons [dostęp 2025-06-13] (ang.).
- ↑ Iran: 60 osób zginęło na osiedlu w Teheranie [online], www.rmf24.pl [dostęp 2025-06-20] .
- ↑ Minister spraw zagranicznych Iranu: Atak Izraela to deklaracja wojny, „Gazeta Prawna”, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-14] .
- ↑ a b c Andie Parry i inni, Iran Update Special Report, June 14, 2025, Morning Edition [online], Institute for the Study of War, 14 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (ang.).
- ↑ a b Ben Rezaei i inni, Iran Update Special Report, June 14, 2025, Evening Edition [online], Institute for the Study of War, 14 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (ang.).
- ↑ Lior Aharoni , טהרן תחת אש: צה"ל המשיך לתקוף באיראן – והתמקד בבירה | מה הותקף [online], Walla News, 14 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-18] (hebr.).
- ↑ Agata Łoskot-Strachota , Ataki Izraela na Iran – konsekwencje dla rynków ropy i gazu [online], Ośrodek Studiów Wschodnich, 16 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] .
- ↑ a b Andie Parry i inni, Iran Update Special Report, June 15, 2025, Evening Edition [online], Institute for the Study of War, 15 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-17] (ang.).
- ↑ Łukasz Golowanow , Paweł Jurkowski , Maciej Hypś , Izrael niszczy rafinerie i rzadkie samoloty, irańskie pociski spadają na izraelskie miasta [online], Konflikty.pl, 15 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-17] .
- ↑ Kelly Campa i inni, Iran Update Special Report, June 15, 2025, Morning Edition [online], Institute for the Study of War, 15 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-17] (ang.).
- ↑ a b c d Brian Carter i inni, Iran Update Special Report, June 16, 2025, Evening Edition [online], Institute for the Study of War, 16 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-17] (ang.).
- ↑ David Gritten , Israel bombs Iran state TV during live broadcast [online], BBC, 17 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-17] (ang.).
- ↑ Israeli strikes have killed nearly 600 in Iran, rights group says [online], The Times of Israel, 18 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-18] (ang.).
- ↑ UN nuclear watchdog says Iran’s underground Natanz site hit during Israel strikes [online], The Times of Israel, 17 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-20] (ang.).
- ↑ a b c Kelly Campa i inni, Iran Update Special Report, June 17, 2025, Evening Edition [online], Institute for the Study of War, 17 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-20] (ang.).
- ↑ Avery Borens i inni, Iran Update Special Report, June 17, 2025, Morning Edition [online], Institute for the Study of War, 17 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-20] (ang.).
- ↑ Iran claims to shoot down 28 ‘hostile aircraft’ [online], Al-Dżazira, 17 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-20] (ang.).
- ↑ a b red.: Iran zaatakował szpital w Izraelu. polityka.pl, 19 czerwca 2025. [dostęp 2025-06-19].
- ↑ Tomasz Waleński: Ośrodek nuklearny Iranu zaatakowany. wiadomosci.wp.pl, 19 czerwca 2025. [dostęp 2025-06-20].
- ↑ Iran blames Israel for hacking state TV broadcast with calls for uprising [online], The Times of Israel, 19 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-20] (ang.).
- ↑ Iranian TV hacked, protest footage aired; Israel blamed for cyber offensive [online], i24 News, 19 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-20] (ang.).
- ↑ Dagmara Pakuła: Izrael i Iran kontynuują ostrzał. Zginąć miał irański dowódca. wydarzenia.interia.pl, 2025-06-21. [dostęp 2025-06-21].
- ↑ Donald Trump zabrał głos po ataku na Iran. „Fordo już nie ma” [online], Onet.pl za Polską Agencją Prasową, 22 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-22] .
- ↑ Atak USA na cele w Iranie. Media wskazują na poważne zniszczenia [online], Onet.pl za Polską Agencją Prasową, 22 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-22] .
- ↑ Kamila Gurgul , Orędzie Trumpa. „Spektakularny sukces militarny” [online], wiadomosci.wp.pl, 22 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-22] .
- ↑ Tak wyglądała operacja „Północny Młot” [online], polskieradio24.pl, 22 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-22] .
- ↑ Zofia Dąbrowska , Atak Trumpa na Fordo chybił celu? Uran wywieziony, ośrodek tylko uszkodzony [online], se.pl, 22 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-22] .
- ↑ Michael Horovitz: Over 100 drones launched by Iran; air force begins shooting them down outside Israel’s borders. The Times of Israel, 13 czerwca 2025. (ang.).
- ↑ Ted Regencia i inni, Updates: Iran hits Israel with air strikes after nuclear site attacks [online], Al Jazeera [dostęp 2025-06-14] (ang.).
- ↑ a b c d Emanuel Fabian: Iran fires barrages of ballistic missiles at Israel, killing 3 people and wounding dozens. The Times of Israel. (ang.).
- ↑ Iran says it has attacked „dozens of targets, military centers and air bases” in Israel. CNN, 13 czerwca 2025. (ang.).
- ↑ MDA says 63 hurt, including one critically in Iranian missile barrage. The Times of Israel. (ang.).
- ↑ Woman critically hurt in Iranian missile attack dies from wounds. The Times of Israel. (ang.).
- ↑ Emanuel Fabian: 7 soldiers lightly injured by ballistic missile impact in central Israel last night, IDF says. The Times of Israel. (ang.).
- ↑ IDF: Dozens of rockets fired by Iran in previous barrage, some of them downed. The Times of Israel. (ang.).
- ↑ Reports say seven hurt, including one mildly, in latest Iranian missile barrage. The Times of Israel. (ang.).
- ↑ Two medics lightly hurt after ambulance hit by shrapnel in Iranian missile attack. The Times of Israel. (ang.).
- ↑ Five people injured from falling object in Irbid [online], The Jordan Times, 14 czerwca 2025 (ang.).
- ↑ Israelis describe fear and chaos as Iranian missiles slam into central Israel homes. The Times of Israel, 14 czerwca 2025. (ang.).
- ↑ Iran fired some 200 ballistic missiles at Israel in several barrages since last night, IDF says. The Times of Israel. (ang.).
- ↑ Konflikt izraelsko-irański. Rakiety uszkodziły rurociągi w rafinerii w Hajfie, „Gazeta Prawna”, 15 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-15] .
- ↑ Iran targets Israeli security’s brain, hits Weizmann Institute of Science with missiles, destroys labs [online], The Economic Times, 15 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-15] (ang.).
- ↑ Wojna izraelsko-irańska. Największa rafineria w Izraelu zamknięta. Została zbombardowana przez Iran, „Gazeta Prawna”, 17 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-17] .
- ↑ a b Iran zbombardował Tel Awiw i Herclijję. „Centrala Mosadu stanęła w ogniu”, „Rzeczpospolita” [dostęp 2025-06-17] .
- ↑ Joanna Mazur: Iran uderzył w Izrael. Rakiety spadły na szpital w Beer Szewie. wydarzenia.interia.pl, 19 czerwca 2025. [dostęp 2025-06-19].
- ↑ Verifying conflicting accounts of Iran’s strike on an Israeli hospital [online], euronews, 20 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-26] (ang.).
- ↑ Karolina Nowakowska , Iran odpowiedział na atak USA. 27 rakiet poleciało w stronę Izraela, poważne zniszczenia w Tel Awiwie, „Gazeta Prawna”, 22 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-22] .
- ↑ David Rising , Jon Gambrell , Melanie Lidman , Iran launches missile attacks on US bases in Qatar and Iraq [online], Associated Press, 23 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-23] (ang.).
- ↑ Lb 23,24 w przekładach Biblii.
- ↑ a b Ariel Szarabi , עם כלביא: זו הסיבה לבחירת השם המפתיע למלחמה נגד איראן, „Israel ha-Jom”, 14 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (hebr.).
- ↑ Szmuel Monic , עָם כְּלָבִיא יָקוּם: מה עומד מאחורי שם המבצע? [online], Ynet, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (hebr.).
- ↑ Awiszaj Lewi , עם כלביא: הסיפור שמאחורי בחירת השמות למבצעים, „Kikar ha-Szabat”, 15 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (hebr.).
- ↑ Flaga Iranu – kolory, znaczenie, historia [online], flonchi.org/pl, 5 lipca 2021 [dostęp 2025-06-15] .
- ↑ The announcement by the Chief of the General Staff, LTG Eyal Zamir [online], Siły Obronne Izraela, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] (ang.).
- ↑ Operacja „Powstający lew”. Atak Izraela na Iran [online], TVP Info, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] .
- ↑ Mateusz Czmiel , Operacja „Powstający Lew”. Iran ogłasza śmierć szefa sztabu [online], wp.pl, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] .
- ↑ Marcin Strembski , Operacja „Powstający Lew”. Izrael uderzył w irańskie obiekty jądrowe [online], Onet.pl, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] .
- ↑ Netanjahu zostawił kartkę w Ścianie Płaczu. Ujawniono, co napisał [online], Polsat News, 13 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-16] .
- ↑ a b c Alastair McCready , Jillian Kestler-D’Amours , Tehran strikes back at Israel after wave of attacks across Iran [online] (ang.).
- ↑ Karolina Nowakowska , Przełom po ataku USA na Iran? Trzy państwa proponują rezolucję ONZ, „Gazeta Prawna”, 22 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-22] .
- ↑ Javier Milei cuestionó el contraataque de Irán a Israel: “Estamos peleando contra el mal” [online], Radio Mitre, 14 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-14] (hiszp.).
- ↑ Rzecznik MSZ ChRL: Chiny stanowczo potępiają atak USA na Iran [online], 22 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-22] .
- ↑ Pakistan stands in ‘complete solidarity’ with Iran amid conflict with Israel: PM Shehbaz [online], Dawn, 14 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-15] (ang.).
- ↑ Israel strikes Iran: Initial assessments from Washington Institute experts. The Washington Institute. (arab.).
- ↑ Erdogan: Nasz region nie zniesie kolejnego kryzysu [online], rmf24.pl [dostęp 2025-06-20] .
- ↑ Atak Izraela na Iran. Jest komunikat Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, „Gazeta Prawna” [dostęp 2025-06-14] .