Przejdź do zawartości

Wolutaria

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wolutaria
Ilustracja
Volutaria canariensis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Carduoideae

Rodzaj

wolutaria

Nazwa systematyczna
Volutaria Cass.
Bull. Sci. Soc. Philom. Paris 1816: 200 (1816)[3]
Typ nomenklatoryczny

V. lippii (Linnaeus) Maire[4]

Synonimy
  • Amberboi Adans.
  • Cyanopsis Cass.
  • Lacellia Viv.
  • Volutarella Cass.[3]

Wolutaria (Volutaria Cass.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 16 gatunków[3]. Występują one w północnej i północno-wschodniej Afryce od Wysp Kanaryjskich i Mauretanii po Egipt, Somalię i Tanzanię, na Półwyspie Iberyjskim, Arabskim i w Iranie. Jako rośliny introdukowane obecne są w Kalifornii, Francji i na Sycylii[3]. Do Polski przejściowo zawlekany jest jeden gatunek – wolutaria Lippa V. lippii[5]. Rośliny te rosną w miejscach suchych i kamienistych[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Jednoroczne rośliny zielne, rzadziej krótkotrwałe byliny (V. muricata)[6]. Pędy prosto wzniesione, rozgałęzione, nieuzbrojone (bez kolców), osiągające do ok. 50 cm wysokości[7].
Liście
Siedzące lub z ogonkiem oskrzydlonym[7]. O blaszce całobrzegiej do ząbkowanej i pierzasto wcinanej[6], owłosionej i drobno ogruczolonej[7], szorstkiej[6].
Kwiaty
Zebrane w pojedyncze koszyczki lub tworzące luźne kwiatostany złożone w postaci podbaldachów[6]. Okrywy są jajowate o średnicy do 1–1,5 cm[7]. Listki okrywy stulone (przylegające), całobrzegie, ostro zakończone lub z kolcem na szczycie, często czerniejącym[6][7]. Dno koszyczka jest płaskie i pokryte szczecinkami. Kwiaty brzeżne w koszyczku są płonne, zwykle okazałe, dłuższe od kwiatów wewnętrznych, obupłciowych. Korony są zwykle jednobarwne różowe do purpurowych, rzadziej białawe, żółtawe lub niebieskie[6][7].
Owoce
Jajowato podługowate (też określane jako beczkowate[7]), żebrowane niełupki. Puch kielichowy w postaci równowąskich do lancetowatych[6], białych lub brązowawych, trwałych łusek[7].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny astrowatych Asteraceae z podrodziny Carduoideae, z plemienia Cardueae i podplemienia Centaureinae[8].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2023-06-25] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-06-25] (ang.).
  3. a b c d e Volutaria Cass., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-06-25].
  4. Volutaria Cass., [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-06-25].
  5. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 203, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. a b c d e f g h K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Dicotyledons. Asterales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2007, s. 141. ISBN 978-3-540-31050-1.
  7. a b c d e f g h David J. Keil, Volutaria Cassini, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2023-06-25].
  8. Genus Volutaria Cass.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-06-25].