Wyczyniec trzcinowaty
![]() Kwiatostan | |||||
Systematyka[1][2] | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Podkrólestwo | |||||
Nadgromada | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Nadklasa | |||||
Klasa | |||||
Nadrząd | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
wyczyniec trzcinowaty | ||||
Nazwa systematyczna | |||||
Alopecurus arundinaceus Poir. in Lam | |||||
| |||||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||||
![]() |
Wyczyniec trzcinowaty[5], w. pęcherzykowaty[6][7] (Alopecurus arundinaceus Poir.) – gatunek wieloletniej rośliny należącej do rodziny wiechlinowatych. Występuje na rozległych obszarach Europy, Azji, północno-wschodniej Afryki[3]. W Polsce spotykany sporadycznie w północnej i północno-wschodniej części Pasa Wielkich Dolin[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]

- Pokrój
- Masywna trawa lużnokępkowa z podziemnymi rozłogami[6].
- Łodyga
- Pokładająca się u podstawy, gładka i silnie ulistniona. Osiąga od 70 do 120, maksymalnie 150 cm wysokości[6].
- Liście
- Płaskie, na brzegach szorstkie, z wyraźnymi bruzdkami. Na pędach wegetatywnych długości 12–15 cm i szerokości 5 mm, na pędach kwiatostanowych długości 9–25 cm i szerokości 7 mm. Języczek liściowy na szczycie ząbkowany, do 5 mm długości. Pochwy liściowe na najwyższym piętrze rozdęte, otwarte[6].
- Kwiatostan
- Wiecha kłosokształtna, zwężająca się obustronnie, długości od 1 do 5, maksymalnie do 10 cm i szerokości do 7–15 mm, składająca się z ciemnobrunatnych kłosków długości 4,5–6 mm i 1,4–1,8 mm szerokości[6].
- Nasiona
- Żółtawy, lancetowatojajowaty ziarniak długości 2,2 do 3 mm i szerokości 1–1,2 mm. Plewy gęsto, przylegająco owłosione, zrastające się u nasady, na szczycie przewężone i zaostrzone, nieznacznie od siebie odgięte. Plewka dolna na szczycie ukośnie, asymetrycznie ścięta, z ością osadzoną w połowie długości lub nieco niżej, zawsze wystająca z kłoska. Ość nie dłuższa niż kłosek[6].
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]
Gatunek zasiedla stanowiska wilgotne i żyzne, często uczestniczy w zbiorowiskach pionierskich. Odporny na długotrwałe zalewy i zasolenie gleby. Spotykany nad brzegami jezior i bagien, słonych łąkach, w dolinach rzek oraz na piaskach nadmorskich i rzecznych. Kwitnie od maja do sierpnia. Liczba chromosomów 2n=28[6].
Zmienność
[edytuj | edytuj kod]Wyróżnia się niższe jednostki systematyczne. W Polsce nad Bałtykiem może występować podgatunek A. arundinaceus ssp. exserens A. et G. Znane są mieszańce z wyczyńcem łąkowym oraz wyczyńcem kolankowym[6].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Trwała i szybko regenerująca się trawa o dużej wartości pokarmowej. W niektórych krajach uważana za cennych element pastwisk strefy alpejskiej[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-01-24] (ang.).
- ↑ a b Alopecurus arundinaceus Poir.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-15].
- ↑ Alopecurus arundinaceus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 30, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ a b c d e f g h i j Marian Falkowski (red.): Trawy polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982. ISBN 83-09-00593-8.
- ↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2009, s. 22. ISBN 978-83-925110-5-2.
- EoL: 1114190
- Flora of China: 200024818
- Flora of North America: 200024818
- FloraWeb: 335
- GBIF: 5290087
- identyfikator iNaturalist: 158209
- IPNI: 387025-1
- ITIS: 40439
- NCBI: 1227975
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-391321
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:387025-1
- Tela Botanica: 3399
- identyfikator Tropicos: 25504172
- USDA PLANTS: ALAR
- CoL: C52K