Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik”

Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik”
	; Brama główna PZL Świdnik
Państwo	Polska
Siedziba	Świdnik
Adres	Aleja Lotników Polskich 1; 21-045 Świdnik
Data założenia	1951
Forma prawna	Spółka akcyjna
Prezes	Jacek Libucha
Nr KRS	0000028780
	Dane finansowe
Kapitał zakładowy	86 006 050,00 PLN
	Położenie na mapie Świdnika Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik”
	Położenie na mapie Polski Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik”
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik”
	Położenie na mapie powiatu świdnickiego Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik”
	51°13′47″N 22°42′07″E/51,229722 22,701944
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik” SA (dawniej WSK Świdnik) – przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją samolotów i śmigłowców założone w Świdniku w 1951 roku, należące do Leonardo Helicopters.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Tradycja zakładu sięgają czasów przed II wojną światową, gdy w Lublinie i Białej Podlaskiej działały wytwórnie samolotów. Po wojnie władze PRL podjęły decyzję o odbudowie istniejącego pod Lublinem lotniska i o budowie tam państwowego przedsiębiorstwa produkcji sprzętu lotniczego, nazwanego: Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku (WSK-Świdnik), w 1957 przemianowanego na WSK „PZL-Świdnik”, w nawiązaniu do tradycji przedwojennych. W latach 1950–1953 stanęły już pierwsze obiekty nowej fabryki. Początkowo zakład produkował samoloty MiG-15 na licencji ZSRR (jako Lim-1 i Lim-2), później tylko niektóre części do nich. W połowie lat 50. XX wieku władze zdecydowały, że zakład zajmie się głównie produkcją śmigłowców. Najpierw były to radzieckie Mi-1 oraz jego modyfikacja opracowana w WSK Świdnik – SM-2.

W roku 1964 rozpoczęto produkcję śmigłowców Mi-2, wyprodukowano ogółem ponad 5000 tych śmigłowców. Seryjnie śmigłowce Mi-2 produkowane były jedynie przez zakłady w Świdniku. Stały się one wówczas jednym z największych europejskich producentów śmigłowców^[1]. Kilka lat później, w roku 1978 w PZL Świdnik opracowano zmodernizowaną wersję śmigłowca oznaczoną jako PZL Kania^[2]^[3].

W latach 70. w zakładzie produkowano także szybowce SZD-30 Pirat. W połowie lat 70. rozpoczęto także projektowanie śmigłowca własnej produkcji PZL W-3 Sokół.

W międzyczasie zakład produkował również motocykle WSK i części do aerobusu Ił-86 (od roku 1976)^[4].

W lipcu 1980 roku w świdnickiej WSK wybuchły strajki, do których przyłączyli się pracownicy wszystkich większych zakładów Lublina i pobliskich miejscowości. Wydarzenia te określa się mianem Lubelskiego Lipca i traktuje się je jako preludium przed strajkami sierpniowymi na Wybrzeżu.

Dyrektorem naczelnym WSK PZL-Świdnik był m.in. płk. inż. Bronisław Orda^[5].

Leżąca obok fabryki miejscowość Świdnik dzięki zakładowi rozrosła się i otrzymała prawa miejskie.

Protesty pracowników WSK PZL-Świdnik w lipcu 1980 zainicjowały falę strajków i protestów pracowniczych, które w dniach 8–24 lipca 1980 objęły ponad 150 zakładów pracy na Lubelszczyźnie. Rozpoczęty na Wydziale Obróbki Mechanicznej 8 lipca 1980 roku protest zakończył się 11 lipca podpisaniem pierwszego porozumienia między pracownikami reprezentowanymi przez „komitet postojowy” a władzą, jakie zawarto w lecie 1980 roku. Protesty określane mianem Lubelskiego Lipca 1980 otworzyły drogę do lepiej przygotowanych i przeprowadzonych strajków sierpniowych na Wybrzeżu^[6]^[7].

Obecnie w Świdnickich zakładach produkowane są śmigłowce PZL W-3 Sokół i PZL SW-4, podzespoły, poszycia i inne elementy takich samolotów jak Pilatus PC-12^[8] czy Airbus A320/A340^[9] oraz śmigłowców: Agusta A109, A119 i A139^[10]^[11]. Ponadto zakład utrzymuje wsparcie techniczne śmigłowców: PZL Mi-2, Mi-2 plus oraz PZL Kania^[12].

Zakład leży tuż obok fabrycznego lotniska trawiastego oraz otworzonego w roku 2012 Portu Lotniczego Lublin^[13]. Nowe lotnisko wiąże się także z rozbudową infrastruktury i miasta Świdnik oraz przyciągnięciem nowych inwestorów na Lubelszczyznę.

31 lipca 2009 roku włosko-brytyjska spółka AgustaWestland i czeska spółka Aero Vodochody złożyły do Agencji Rozwoju Przemysłu oferty cenowe na zakup 87,6% udziałów w PZL-Świdnik. Zwycięzcą okazało się przedsiębiorstwo AgustaWestland. 29 stycznia 2010 roku Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. podpisała z włosko-brytyjskim producentem śmigłowców umowę sprzedaży 87,62 proc. akcji Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego PZL-Świdnik S.A. Wartość transakcji wyniosła 339 mln zł.