X-Men (film)
| ||
 logo filmu | ||
| Gatunek | o superbohaterach fantastyka naukowa akcja | |
| Rok produkcji | 2000 | |
| Data premiery | 12 lipca 2000 13 października 2000 (Polska) | |
| Kraj produkcji | Stany Zjednoczone | |
| Język | angielski | |
| Czas trwania | 104 minuty | |
| Reżyseria | Bryan Singer | |
| Scenariusz | David Hayter | |
| Główne role | Patrick Stewart Hugh Jackman Ian McKellen Halle Berry Famke Janssen James Marsden Bruce Davison Rebecca Romijn-Stamos Ray Park Anna Paquin | |
| Muzyka | Michael Kamen | |
| Zdjęcia | Newton Thomas Sigel | |
| Scenografia | John Myhre | |
| Kostiumy | Louise Mingenbach | |
| Montaż | Steven Rosenblum Kevin Stitt John Wright | |
| Produkcja | Lauren Shuler Donner Ralph Winter | |
| Wytwórnia | Marvel Enterprises The Donners’ Company Bad Hat Harry Productions | |
| Dystrybucja | 20th Century Fox | |
| Budżet | 75 000 000 USD | |
| Poprzednik | 296 339 527 USD | |
| Kontynuacja | X-Men 2 (2003) | |
X-Men – amerykański fantastycznonaukowy film akcji na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Został on wyreżyserowany przez Bryana Singera na podstawie scenariusza Davida Haytera. W rolach głównych wystąpili: Patrick Stewart, Hugh Jackman, Ian McKellen, Halle Berry, Famke Janssen, James Marsden, Bruce Davison, Rebecca Romijn-Stamos, Ray Park i Anna Paquin.
Film ten opowiada historię mutantów Wolverine’a i Rogue, którzy zostali włączeni w konflikt między dwiema grupami mutantów, które w różny sposób próbują osiągnąć akceptację swojego gatunku przez społeczeństwo. Jedną z nich jest grupa „X-Men” profesora Charlesa Xaviera, natomiast drugą „Braterstwo Mutantów” dowodzone przez Erica Lensherra / Magneto.
Bezpośrednimi kontynuacjami filmu są: X-Men 2 z 2003 i X-Men: Ostatni bastion z 2006 roku, które wchodzą w skład uniwersum filmowo-serialowego osadzonego w świecie X-Men. Jego światowa premiera miała miejsce 12 lipca 2000 roku na Ellis Island. W Polsce film zadebiutował 13 października tego samego roku. Film zarobił prawie 300 milionów dolarów przy budżecie 75 milionów.
Obsada[edytuj | edytuj kod]
| Postać | Aktor / aktorka | |
|---|---|---|
| Charles Xavier / Profesor X | Patrick Stewart[1] | |
| Mutant, który posiada zdolność telepatii, pacyfista. Założyciel Szkoły Xaviera dla Utalentowanych Dzieci oraz X-Menów. | ||
| James „Logan” Howlett / Wolverine | Hugh Jackman[1] | |
| Mutant posiadający szpony w rękach, wyostrzone zmysły oraz umiejętność regeneracji. W wyniku eksperymentu jego szkielet, w tym również szpony, został pokryty niezniszczalnym adamantium. | ||
| Eric Lensherr / Magneto | Ian McKellen[1] | |
| Mutant posiadający umiejętność manipulowania polem magnetycznym oraz metalem, który dowodzi Braterstwem Mutantów. Brett Morris zagrał Erica jako dziecko. | ||
| Ororo Munroe / Storm | Halle Berry[1] | |
| Mutantka potrafiąca kontrolować pogodę. Jest nauczycielką w Szkole Xaviera dla Utalentowanych Dzieci oraz należy X-Menów. | ||
| Jean Grey | Famke Janssen[1] | |
| Mutantka posiadająca zdolności telekinetyczne i telepatyczne. Jest nauczycielką w Szkole Xaviera dla Utalentowanych Dzieci oraz należy X-Menów. | ||
| Scott Summers / Cyclops | James Marsden[1] | |
| Mutant posiadający zdolność generowania wiązek energii z oczu, który w związku z tym nosi specjalne okulary. Jest nauczycielem w Szkole Xaviera dla Utalentowanych Dzieci oraz należy X-Menów. | ||
| Robert Kelly | Bruce Davison[1] | |
| Senator Stanów Zjednoczonych, który jest przeciwny mutantom i zostaje porwany przez Magneto. | ||
| Raven Darkholme / Mystique | Rebecca Romijn-Stamos[2] | |
| Mutantka posiadająca zdolność zmiany swojego wyglądu, należąca do Braterstwa Mutantów. | ||
| Mortimer Toynbee / Toad | Ray Park[1] | |
| Bardzo zwinny mutant i poplecznik Magneto. Do jego zdolności należą: chwytliwy język, wydzielanie śluzowatej substancji, którą pluje na innych oraz zwiększona zwinność. | ||
| Marie D’Ancanto / Rogue | Anna Paquin[3] | |
| Nastoletnia mutantka, która uciekła z domu po tym jak po pocałowaniu chłopaka zapadł on w śpiączkę. Poprzez fizyczny kontakt potrafi odebrać siły życiowe, poznać czyjeś wspomnienia, a w przypadku mutantów – używać ich mocy. | ||
W filmie ponadto wystąpili: Tyler Mane jako Victor Creed / Sabertooth, brutalny mutant i najemnik Magneto; Shawn Ashmore jako Bobby Drake / Iceman, uczeń szkoły Charlesa Xaviera, który zaprzyjaźnia się z Rouge; Rhona Shekter i Kenneth McGregor jako rodzice Erica Lensherra, którzy zostali straceni w Auschwitz-Birkenau; Donna Goodhand i John Nelles jako rodzice Marie D’Ancanto[4][5].
W rolach cameo wystąpili: scenarzysta filmu David Hayter i współtwórca historii do scenariusza Tom DeSanto jako policjanci; Stan Lee, twórca komiksów Marvel Comics jako sprzedawca na plaży. Uczniów szkoły Charlesa Xaviera zagrali: Sumela Kay jako Kitty Pryde, Alexander Burton jako John Allerdyce / Pyro, Katrina Florence jako Jubilation Lee / Jubilee i Donald Mackinnon jako Peter Rasputin / Colossus[6][7][8][9].
Wydanie[edytuj | edytuj kod]
Światowa premiera filmu miała miejsce 12 lipca 2000 roku na Ellis Island. W wydarzeniu uczestniczyła obsada i twórcy filmu, oraz zaproszeni goście[10]. Dla szerszej publiczności w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie zadebiutował 14 lipca tego samego roku, natomiast w Polsce miał on premierę 13 października tego samego roku[11].
Film został wydany na VHS i DVD w Stanach Zjednoczonych 21 listopada 2000 roku[12]. Na Blu-rayu został wydany 21 kwietnia 2009 roku[13]. W Polsce został wydany na DVD 26 listopada 2003 roku[14].
Odbiór[edytuj | edytuj kod]
Box office[edytuj | edytuj kod]
Film, przy budżecie 75 milionów dolarów, zarobił w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie w weekend otwarcia 54,5 miliona uzyskując najwyższy wynik otwarcia dla filmu o superbohaterach. X-Men pokonało ówczesnego lidera – film Batman Forever, który zarobił 52,7 miliona dolarów w weekend otwarcia. W sumie w USA i Kanadzie film zarobił ponad 157 miliona dolarów, a na świecie uzyskał wynik prawie 300 milionów[15].
Krytyka w mediach[edytuj | edytuj kod]
Film spotkał się z pozytywną reakcją krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 81% z 167 recenzji filmu jest pozytywna, a średnia ocen wyniosła 7,1 na 10[16]. Na portalu Metacritic średnia ocen z 33 recenzji wyniosła 64 punktów na 100[17].
Nagrody i nominacje[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Ceremonia | Kategoria | Nominowani | Rezultat | Przypis |
|---|---|---|---|---|---|
| 2001 | Saturn Awards | Najlepszy film science fiction | X-Men | Wygrana | [18] |
| Najlepszy aktor | Hugh Jackman | Wygrana | |||
| Najlepsza aktorka drugoplanowa | Rebecca Romijn-Stamos | Wygrana | |||
| Najlepszy aktor drugoplanowy | Patrick Stewart | Nominacja | |||
| Najlepszy młody aktor/aktorka | Anna Paquin | Nominacja | |||
| Najlepsza reżyseria | Bryan Singer | Wygrana | |||
| Najlepsza scenariusz | David Hayter | Wygrana | |||
| Najlepsze kostiumy | Louise Mingenbach | Wygrana | |||
| Najlepsza charakteryzacja | Gordon J. Smith, Ann Brodie | Nominacja | |||
| Najlepsze efekty specjalne | Michael L. Fink, Michael J. McAlister, David Prescott, Theresa Ellis Rygiel | Nominacja | |||
| MTV Movie Awards | Najlepszy film | X-Men | Nominacja | ||
| Najlepsza przełomowa rola męska | Hugh Jackman | Nominacja | |||
| Najlepszy ekranowy zespół | Anna Paquin, Halle Berry, Hugh Jackman, James Marsden | Nominacja | |||
| Amerykańska Gildia Kostiumologów | Najlepsze kostiumy w filmie współczesnym | Louise Mingenbach | Nominacja | ||
| Hugo Awards | Najlepsza prezentacja dramatyczna | Bryan Singer, David Hayter, Tom DeSanto | Nominacja | ||
| Kids’ Choice Awards | Ulubiona aktorka filmowa | Halle Berry | Nominacja | ||
| Empire Awards | Najlepsza reżyseria | Bryan Singer | Wygrana | ||
| Blockbuster Entertainment Awards | Ulubiona aktorka drugoplanowa w filmie science fiction | Rebecca Romijn-Stamos | Wygrana | ||
| Famke Janssen | Nominacja | ||||
| Ulubiony aktor drugoplanowy w filmie science fiction | James Marsden | Wygrana | |||
| Ulubiona aktorka w filmie science fiction | Anna Paquin | Nominacja | |||
| Ulubiony aktor w filmie science fiction | Patrick Stewart | Nominacja | |||
| Ulubiony męski debiut aktorski | Hugh Jackman | Nominacja | |||
| Ulubiony złoczyńca | Ian McKellen | Nominacja |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Peter Travers: X-Men (ang.). Rolling Stone. [dostęp 2000-07-14].
- ↑ Jennifer Lawrence ending role as Mystique after X-Men: Apocalypse (ang.). BBC. [dostęp 2015-03-24].
- ↑ Vanessa Torres: Swain signs to top ‘Tart’ for Interlight (ang.). Variety. [dostęp 1999-10-18].
- ↑ Emily Donn: Original X-Men Sabretooth Actor Explains Why He Was Recast For Origins (ang.). Screen Rant. [dostęp 2017-03-19].
- ↑ Shawn Ashmore (ang.). Hello Magazine. [dostęp 2006-11-04].
- ↑ Russ Burlingame: X-Men: Days of Future Past Director Sued, Alleging Sexual Abuse of a Minor (ang.). ComicBook.com. [dostęp 2014-04-16].
- ↑ Albert Ching: Bryan Singer announces Jubilee as latest addition to „X-Men: Apocalypse” (ang.). CBR.com. [dostęp 2015-03-25].
- ↑ Gemma Dodd: X-Men: Ellen Page Would ‘Love’ To Reprise as Kitty Pryde (ang.). Screen Rant. [dostęp 2015-10-19].
- ↑ Katherine Cusumano: Why Ryan Reynolds' 'Deadpool' Might Even Appeal To People Who Don't Like Marvel Movies (ang.). bustle.com. [dostęp 2015-12-30].
- ↑ Ian McKellen: X-MEN Premieres at Ellis Island (ang.). mckellen.com. [dostęp 2000-07-17].
- ↑ Bractwo mutantów (pol.). Dziennik Polski. [dostęp 2000-10-13].
- ↑ DVDINSIDER: Sales And Rentals Of Twentieth Century Fox's „X-MEN” Xceeds Xpectations (ang.). highbeam.com. [dostęp 2000-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Nate Boss: X-Men (ang.). bluray.highdefdigest.com. [dostęp 2009-04-30].
- ↑ X-MEN (pol.). Interia.pl. [dostęp 2018-09-30].
- ↑ X-Men (ang.). Box Office Mojo. [dostęp 2018-09-30].
- ↑ X-Men (2000) (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2018-09-30].
- ↑ X-Men 2000 (ang.). Metacritic. [dostęp 2018-09-30].
- ↑ Past award winners (ang.). saturnawards.org. [dostęp 2002-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| ||||||||||||
| |||||||||||||
