X Krajowe Zawody Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
X Krajowe Zawody Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza
Toruń Mościce
Ilustracja
Załogi balonów oczekują na start
Data

8 maja 1938

Miejscowość

Mościce

Organizator

Mościcki Klub Balonowy

Liczba reprezentacji

12

Zwycięzcy

por. Stanisław Kotowski,
ppor. Kazimierz Siemaszkiewicz

X Krajowe Zawody Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowiczazawody balonowe zorganizowane w dniu 8 maja 1938 roku w Mościcach przez Mościcki Klub Balonowy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Organizatorem X Krajowych Zawodów Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza był po raz pierwszy klub cywilny, a mianowicie Mościcki Klub Balonowy[1] z dyrektorem Zakładów Azotowych inż. Romualdem Wowkonowiczem, prezesem klubu inż. Leszkiem Krzyszkowskim i inż. Mieczysławem Jaworkiem na czele[2].

Zawody poprzedził zjazd turystyczny samochodowo-motocyklowy w godzinach porannych dnia zawodów, a jego organizatorem był Mościcki Klub Motorowy Związku Strzeleckiego. W zjeździe wzięło udział 29 samochodów, 17 motocykli i motorowerów[2].

Do udziału w zawodach zgłoszono 12 balonów[3] reprezentujących kluby i aerokluby: 2 Batalion Balonowy ( Katowice, Mazowsze), 1 Batalion Balonowy (Gryf, Pomorze[3]), Aeroklub Warszawski (Hel, Syrena) i jego filia Koło Balonowe w Legionowie (Legionowo), Aeroklub Pomorski (Łódź, Mestwin), Klub „Guma” w Sanoku (Sanok), Mościcki Klub Balonowy (Mościce I, Poznań), Aeroklub łódzki (Łódź)[3][4]. Kluby wojskowe wystawiły tylko po 2 balony oddając pozostałe balony klubom cywilnym[4].

W przeddzień (sobotę 7 maja) odbyła się w kasynie Fabryki Zakładów Azotowych w Mościcach odprawa zawodników, a po niej losowanie kolejności startu poszczególnych balonów. Na miejsce startu wybrano boisko piłkarskie nad Białą. Balony napełniono wodorem i metanem. Wokół miejsca startu ustawiono 12 masztów, na których umieszczono flagi w barwach narodowych. Obok ustawiono trybunę i stację meteorologiczną. Start zaplanowano na godzinę 17–tą 8 maja 1938 roku[5]. Kolejność startu balonów: Mościce I, Łódź, Syrena, Sanok, Katowice, Pomorze, Poznań, Mestwin, Legionowo, Mazowsze, Gryf i Hel[6].

Pomimo przenikliwego zimna i deszczu na starcie zgromadziło się około 10 000 osób. Przed odlotem orkiestry: wojskowa i fabryczna odegrały hymn narodowy. Wypuszczono baloniki i kilkaset gołębi[2].

Po rozpoczęciu zawodów pogoda się poprawiła, ale start utrudniał porywisty wiatr. Balon Syrena zawadził o maszt obok trybuny, lecz na szczęście nie uszkodził powłoki i mógł odlecieć. Balon Łódź przeleciał tuż nad trybuną wywołując popłoch wśród siedzących gości. Balon Poznań obsypał stojących obok trybuny piaskiem, a załoga o mało nie wpadła do pobliskiej rzeki[2].

We wtorek, 10 maja, do Mościc przyleciał gołąb wysłany przez załogę balonu Mościce I, ale zgubił meldunek[7]. Balony Pomorze i Poznań wylądowały w Rumunii, a Mościce w Czechosłowacji i zostały zgodnie z regulaminem zdyskwalifikowane[4].

Poczta balonowa[edytuj | edytuj kod]

Podczas zawodów uruchomiono pocztę balonową. Balony zabrały przesyłki pocztowe z urzędu pocztowego w Mościcach opatrzone datownikiem „X Krajowe zawody balonów wolnych – Mościce”[6].

Wyniki[edytuj | edytuj kod]

Zajęte

miejsce

Nazwa balonu,

pojemność[3]

Pilot,

pomocnik pilota

Odległość

w km[4]

Miejsce lądowania
1. Katowice,

1200 m³

por. Stanisław Kotowski[4]

ppor. Kazimierz Siemaszkiewicz[8]

380 Załucze[9]
2. Legionowo,

1200 m³

pp. Zygmunt Paciorkowski[9]

pp. Feliks Paczkowski[9]

378,8 Potocze[9]
3. Sanok,

1600 m³

por. Bronisław Kobylański[9]

dyrektor inż. Władysław Kubica[9]

375
4. Mazowsze, kpt. Michał Ptasiński[4][2]

ppor. Czesław Wrzesień[4][2]

370 Serafińce

w pow. Horodenka[10][9]

5. Hel,

750 m³

kpt. Antoni Stencel[9]

red. Jerzy Osiński[9]

355 Matyjarce

pod Kołomyją[9]

6. Łódź,

750 m³

kpt. Stanisław Brenk[4]

Tadeusz Więckowski[4]

320 Pochowy

pod Mikuliczynem[9]

7. Syrena,

1200 m³

Zbigniew Smólski[2]

Franciszek Derengowski[2]

230 Wyżłów

koło Łowcznego[9]

8. Mestwin,

1200 m³

Witold Pietraszewski[6][2]

Czesław Grodzki[6][2]

85 Wesoła

pow. Brzozów[9]

9. Gryf,

1200 m³

por. Czesław Dratwa[6]

por. Szubert[6]

75 Kuciboj

pod Rzeszowem[9]

zdyskwalifikowany Poznań,

750 m³

Bronisław Kasprzak[9]

inż. Marian Łańcucki[2]

w Rumunii[9]
zdyskawlifikowany Pomorze,

900 m³

Kazimierz Mensch[6]

por. Michał Zub[6]

w Rumunii[9]
zdyskwalifikowany Mościce I,

750 m³

inż. Leszek Krzyszkowski[7]

inż. Halina Szorcowa[6]

Werecki Niż[7] w Czechosłowacji

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Zwyciężył balon Katowice. Najdłużej w powietrzu, bo 19 godzin, utrzymał się balon Hel. Nagrodę zespołową otrzymał Aeroklub Warszawski[11]. 19 listopada 1938 w lokalu Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej odbyła się uroczystość rozdania nagród. Z tej okazji wyświetlono film z zawodów[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. U schyłku roku – bilans 1938, „Skrzydlata Polska” (11), 1938, s. 331.
  2. a b c d e f g h i j k Sprawozdanie z przebiegu X. Krajowych Zawodów Balonów Wolnych o puchar im. płk. Wańkowicza w Mościcach, „Ziemia Tarnowska” (nadzwyczajne wydanie), 9 maja 1938, s. 1–2.
  3. a b c d 12 balonów wystartuje w niedzielę z Mościc, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (126), maj 1938, s. 6.
  4. a b c d e f g h i X Zawody Balonów o puchar im. płk. A. Wańkowicza, „Skrzydlata Polska” (5), 1938, s. 155.
  5. Ostatnie przygotowania do X Krajowych Zawodów Balonowych, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (127), maj 1938, s. 11.
  6. a b c d e f g h i 12 balonów wystartowało z Mościc do zawodów o puhar im. płk. Wańkowicza, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (128), 10 maja 1938, s. 2.
  7. a b c Balon „Mościce” znów w Czecho-Słowacji, „Ilustrowany kurier Codzienny” (130), 12 maja 1938, s. 13.
  8. IX promocja Szkoły Podchorążych Lotnictwa – 1936 r. [online], polishairforce.pl [dostęp 2023-02-16].
  9. a b c d e f g h i j k l m n o p q Lądowanie balonów w zawodach o puhar im. płk Wańkowicza, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (129), 11 maja 1938, s. 16.
  10. Zawody o puhar płk. Wańkowicza. lądowanie balonów, „Kurier Polski” (127), maj 1938, s. 8.
  11. Balon „Katowice” zwycięzcą w zawodach o puhar im. płk. Wańkowicza, „Kurier Polski” (130), 13 maja 1938, s. 5.
  12. Uroczystość rozdania nagród, „Skrzydlata Polska. Biuletyn nr 132” (11), 1938, s. 338.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]