Yılmaz Güney

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Yilmaz Güney
ilustracja
Prawdziwe imię i nazwisko

Yilmaz Pütün

Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1937
Yenice, Turcja

Data i miejsce śmierci

9 września 1984
Paryż

Zawód

reżyser, scenarzysta, aktor

Współmałżonek

1) Nebahat Çehre
(1967-1968, rozwód)
2) Fatoş Güney
(1970-1984)

Lata aktywności

1958-1983

Yilmaz Güney, właśc. Yilmaz Pütün (ur. 1 kwietnia 1937 w wiosce Yenice w tureckiej prowincji Adana; zm. 9 września 1984 w Paryżu) – turecki reżyser, scenarzysta i aktor filmowy pochodzenia kurdyjskiego, cieszący się międzynarodową sławą. Pierwszy twórca kinematografii tureckiej, wyróżniony Złotą Palmą na 35. MFF w Cannes – zdobył ją za film Droga (1982). W wielu swoich dziełach portretował niełatwe życie mieszkańców Turcji z nizin społecznych.

Życie i twórczość[edytuj | edytuj kod]

Grał główne role niemal we wszystkich swoich wczesnych filmach. Łącznie zagrał aż 111 ról w filmach fabularnych. Pisał też scenariusze - zarówno do własnych projektów, jak i dla innych reżyserów (np. dla Zekiego Öktena). Przy kilku jego ostatnich filmach Şerif Gören pracował jako jego współreżyser.

Pozostawał w ciągłym konflikcie z władzami Turcji, gdyż często odwoływał się w swych dziełach do kurdyjskiej kultury, tradycji i języka. Wiele lat spędził w więzieniu, pisząc scenariusze realizowane przez swoich kolegów-reżyserów. Gdy we wrześniu 1980 r. filmy Güneya zostały zakazane przez nową juntę wojskową, reżyser musiał ostatecznie opuścić swój kraj i udać się na emigrację do Francji, gdzie zmarł w 1984 r. na raka żołądka i spoczął na cmentarzu Père-Lachaise. Przed śmiercią władze tureckie odebrały mu obywatelstwo, a tamtejszy sąd skazał Güneya na 22 lata więzienia.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Reżyser[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Yilmaz Güney. IMDb. [dostęp 2021-02-15]. (ang.).
  2. Yilmaz Güney. Filmweb. [dostęp 2021-02-15]. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]