Zádiel
| ||
 Kościół we wsi Zádiel | ||
| Państwo |  Słowacja
| |
| Kraj |  koszycki
| |
| Powiat | Koszyce-okolice | |
| Starosta | Július Nehoda[1] | |
| Powierzchnia | 3,516[2] km² | |
| Wysokość | 246[3] m n.p.m. | |
| Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość |
168[3] 47,78 os./km² | |
| Nr kierunkowy | 055 | |
| Kod pocztowy | 044 02 | |
| Tablice rejestracyjne | KS | |
Położenie na mapie kraju koszyckiego   Zádiel | ||
Położenie na mapie Słowacji  Zádiel | ||
| 48°36′50″N 20°49′58″E/48,613889 20,832778 | ||
| Strona internetowa | ||
Zádiel (daw. Zadiel, węg. Szádelő, Szádellő) – wieś w powiecie Koszyce-okolice, w kraju koszyckim na Słowacji. Od roku 1964, po połączeniu z pierwotnie osobnymi miejscowościami Dvorníky i Včeláre, wchodziła w skład jednostki zwanej Zádielske Dvorníky. W 1990 r. Zádiel odłączył się od tej wspólnoty i ponownie usamodzielnił się.[4]
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Wieś leży w Kotlinie Turniańskiej, u południowych podnóży Płaskowyżu Górnego Wierchu (słow. Horný vrch) i Płaskowyżu Zadzielskiego (słow. Zádielska planina), przy dolnym wylocie rozdzielającej je Doliny Zadzielskiej, na wysokości 255 m n.p.m.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Osada funkcjonowała zapewne jeszcze przed najazdem tatarskim z lat 1241–1242. Po raz pierwszy jednak wspominana była w 1317 r., kiedy była własnością drobnej szlachty. Od XVI w. należała do „państwa” feudalnego z siedzibą na zamku Turnia (słow. Turniansky hrad). Po spustoszeniu w XVII w. przez Turków, ponownie zaludnili ją pod koniec tego stulecia protestanci wygnani z niedalekiego miasteczka Turňa (dziś Turňa nad Bodvou).
Po arbitrażu wiedeńskim 2 listopada 1938 r. wieś została włączona w granice państwa węgierskiego. Stan taki trwał do 1945 r.[4] Obecnie liczy 60 domów i 180 mieszkańców (31.12.2007). Narodowość słowacką deklaruje 13,4% mieszkańców, węgierską – 86,6%. Wyznanie rzymskokatolickie deklaruje 19,25% ludności, ewangelickie (wyznania augsburskiego) 79,47%, greckokatolickie 1,07%, inne 0,53%. Mieszkańcy zajmują się rolnictwem, ogrodnictwem i pracą w okolicznych zakładach przemysłowych.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Kościół (ewangelicko-reformowany), klasycystyczny. Zbudowany w końcu XVIII w. na miejscu starszej świątyni. Rozbudowany w 1906 r.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí (słow.). Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-17].
- ↑ Registre obnovenej evidencie pozemkov (słow.). Úrad geodézie, kartografie a katastra SR, 2017-08-10. [dostęp 2017-11-17].
- ↑ a b Slovakia: Košický kraj (ang.). W: City Population [on-line]. [dostęp 2017-09-20].
- ↑ a b wg strony wsi Dvorníky-Včeláre[1]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ďurček Jozef a kolektív: Slovenský kras. Turistický sprievodca ČSSR, č. 41, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1989, ISBN 80-7096-020-5.
- Slovenský kras – Domica. Turistická mapa 1:50 000, wydanie 3, wyd. VKÚ Harmanec 2007, ISBN 80-8042-413-6.