Złamanie rzekome

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zdjęcie rentgenowskie kości udowych, na którym widoczne są zniekształcenie kości spowodowane ciężką osteomalacją (duża strzałka) oraz liczne złamania rzekome (małe strzałki)[1].

Złamanie rzekome in. pseudozłamanie, zespół Milkmana, strefa Loosera-Milkmana, Looserowskie strefy przebudowy, strefa Loosera (łac. pseudufracturae, syndroma Milkman ang. pseudofracture, Milkman's syndrome, Looser zones, cortical infractions, Milkman lines) – charakterystyczny dla osteomalacji obraz zmian radiologicznych w kościach u człowieka.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy przypadek został opisany na podstawie obrazu autopsyjnego przez angielskiego ortopedę Roberta Wiliama Parkera w 1881 roku, natomiast drugi w 1905 roku u czteroletniego dziecka z wyniszczeniem przez amerykańskiego ortopedę Henry’ego Feissa[2]. W 1911 Albert Fromme opisał stwierdzone przez niemieckich ortopedów Hagemanna and Eringhausa specyficzne złamania kostne u pacjenta z zaawansowaną krzywicą[2]. Pierwszy opis zmian radiologicznych charakteryzujących złamanie rzekome podał szwajcarski lekarz Emil Looser (1877–1936)[3], u ofiar głodu w Europie Środkowej po I wojnie światowej[2][4]. W 1930 oraz następnie w 1934 amerykański radiolog Louis Arthur Milkman (1895-1951)[5] opisał takie same zmiany, jako samodzielną jednostkę chorobową[2][6]. Pomimo że L. Milkman nie pominął w swojej pracy wkładu E. Loosera, to początkowo złamanie rzekome nosiło nazwę zespołu Milkmana[2].

Definicja[edytuj | edytuj kod]

Obecność w zdjęciu rentgenowskim linijnych zacienień prostopadłych do powierzchni kości o długości od kilku do kilkunastu milimetrów. Mogą występować w kości udowej, kości miednicznej, żebrach oraz zewnętrznych częściach łopatek[7].

Mechanizm powstawania[edytuj | edytuj kod]

Złamanie rzekome jest to albo złamanie przewlekłe, które zostało wygojone poprzez odkładanie się nieprawidłowo zmineralizowanej osseiny, albo też nadżerka kostna spowodowane tętnieniem tętnicy, na co wskazywałaby lokalizacja tych zmian, najczęściej po stronie przeciwnej do nich[8][9].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Obecność złamań rzekomych w obrazie radiologicznym pozwala na pewne różnicowanie pomiędzy osteoporozą a osteomalacją[7].

W scyntygrafii kości złamania rzekome mają identyczny obraz jak mnogie przerzuty nowotworowe[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Gamache L, Burge MR. Severe Osteomalacia Related to Long-Term Intravenous Drug Abuse. „Journal of Investigative Medicine High Impact Case Reports”. 2 (3), s. 2324709614548797, 2014. DOI: 10.1177/2324709614548797. PMID: 26425621. (ang.). 
  2. a b c d e Smith DG, Meaney TF. Milkman's syndrome: a brief review of the literature and report of a case. „Cleveland Clinic Quarterly”. 26 (1), s. 41–47, 1959. DOI: 10.3949/ccjm.26.1.41. PMID: 13639254. [dostęp 2020-03-08]. (ang.). 
  3. Mosby's Pocket Dictionary of Medicine, Nursing & Health Professions, s. 787 w serwisie Google Books
  4. Emil Looser. Uber pathologische Formen von Infraktionen und Callusbildungen bei Rachitis und Osteomalakie und anderen Knochenerkrankungen. „Zentralblatt für Chirurgie”. 47, s. 1470-1477, 1920. (niem.). 
  5. Dr Matt Skalski and Assoc Prof Frank Gaillard et al.: Looser zones. Radiopaedia.org. [dostęp 2020-03-09]. (ang.).
  6. Louis Arthur Milkman. Pseudofractures (Hunger Osteopathy, Late Rickets, Osteomalacia): Report of a Case.. „American Journal of Roentgenology and Radium Therapy”. 24, s. 29-37, 1930. (ang.). 
  7. a b Piotr Głuszko, Witold Tłustochowicz: Osteomalacja. W: Interna Szczeklika 2019. Piotr Gajewski (red). Kraków: Medycyna Praktyczna, 2019, s. 2126. ISBN 978-83-7430-591-4.
  8. Griffin CN Jr.. Symmetrical ilial pseudofractures: a complication of chronic renal failure. A case report with a review of the literature. „Skeletal Radiol.”. 8 (4), s. 295–8, 1982. DOI: 10.1007/bf02219626. PMID: 7146930. (ang.). 
  9. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Soliman AT, De Sanctis V, Elalaily R, Bedair S, Kassem I. Vitamin D deficiency in adolescents. „Indian Journal of Endocrinology and Metabolism”. 18 (Suppl 1), s. S9–S16, 2014. DOI: 10.4103/2230-8210.145043. PMID: 25538884. (ang.). 
  10. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Sonia Kaniuka-Jakubowska, Wojciech Biernat, Krzysztof Sworczak. Onkogeniczna osteomalacja czyli hipofosfatemia, bóle kostne i złamania patologiczne. „Postepy Hig Med Dosw (online)”. 66, s. 554-567, 2012.