ZPiT AGH „Krakus”
| ||
| Rok założenia | 1949 | |
| Pochodzenie | Kraków  Polska
| |
| Gatunek | Folklor | |
| Strona internetowa | ||
Zespół Pieśni i Tańca AGH „Krakus” im. Wiesława Białowąsa – najstarszy studencki i jeden z najstarszych polskich zespołów folklorystycznych, założony w 1949 roku przez Wiesława Białowąsa. Siedziba zespołu mieści się w Krakowie przy ulicy Władysława Reymonta 15, w najbliższym sąsiedztwie głównych budynków Akademii Górniczo-Hutniczej.
Spis treści
Historia zespołu[edytuj | edytuj kod]
Zespół Pieśni i Tańca AGH „Krakus” im. Wiesława Białowąsa powstał przy AGH w 1949 roku. Został założony przez ówczesnego studenta, a następnie asystenta i profesora Wydziału Metalurgii, Wiesława Białowąsa. Początkowo nazywany był po prostu „Zespołem Muzycznym” o charakterze instrumentalnym, a nieregularne próby odbywały się w jednej z sal wykładowych budynku A-0, głównego pawilonu AGH. W pierwszym okresie funkcjonowania zespół liczył łącznie sześciu, a niedługo później dziewięciu członków. W miarę upływu czasu doszło do jego połączenia z uczelnianym chórem prowadzonym przez Jerzego Kraśnickiego, grupą taneczną pod kierunkiem Grzegorza Kratzera oraz zespołem góralskim założonym przez Jana Kuchtę. Wskutek tych działań na początku lat 50 ilość członków gwałtownie wzrosła i wynosiła ponad 300 osób, podzielonych na poszczególne sekcje. Równocześnie stopniowo zmieniał się charakter zespołu na typowo folklorystyczny. Nazwę „Krakus”, po ogłoszonym wcześniej konkursie, nadano Zespołowi na Jubileusz XXV Lecia jego istnienia w 1974 roku. Obecnie zespół liczy około 200 członków, podzielonych na trzy sekcje: balet, chór oraz orkiestra (kapela).
Od 1980 roku w strukturach zespołu działa sekcja dziecięca tzw. „Mały Krakus”, licząca 80 osób w wieku 7-15 lat[1]. Realizuje ona odrębny program artystyczny. Dzieci występują samodzielnie lub z Zespołem studenckim prezentując swoje umiejętności w kraju i za granicą.
Od początku istnienia Zespół – zarówno w kraju jak i poza jego granicami – koncertował blisko 5 tys. razy, odbywając prawie 200 wyjazdów zagranicznych i odwiedzając pięć kontynentów: Europę, Azję, Amerykę Północną, Afrykę oraz Amerykę Południową. W ich trakcie zdobył wiele nagród i odznaczeń[2].
Zespół regularnie bierze czynny udział w następujących uroczystościach:
- „Skok przez skórę” z okazji Dnia Górnika
- „Ślubowanie hutnicze” z okazji Dnia Hutnika
- Inauguracja roku akademickiego
- Nadania tytułu Doktora Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej
- Nadania godności Profesora Honorowego AGH
- Nadania nominacji doktorskich
Kierownicy zespołu[edytuj | edytuj kod]
- Wiesław Białowąs 1949 – 1974
- Stanisław Rusinek 1974 – 1999
- Maciej Jędrzejek 1999 – aktualnie
Repertuar[edytuj | edytuj kod]
Polskie tańce i pieśni ludowe, przetworzone i przystosowane artystycznie do wymogów sceny (stylizowane):
- Suita tańców krakowskich (m.in. krakowiak, lajkonik, Siuda Baba, Turoń), z wykorzystaniem oryginalnych rekwizytów
- Suita tańców śląskich (m.in. trojak, mietlorz)
- Suita tańców rzeszowskich (m.in. polki beznoga, dzwon, przeworska, z kropką, wściekła i kucana, sztajerek)
- Suita tańców łowickich (m.in. oberek dyngusowy, koguty, kujawiak, wianki)
- Suita tańców sądeckich (m.in. polki suwana i gwóźdź, podmajder, sztajerek)
- Suita tańców górali żywieckich (m.in. hajduk), z wykorzystaniem oryginalnych lokalnych instrumentów muzycznych, w tym trombity
- Suita tańców lubelskich (m.in. mach, majdaniak, walczyk, polki lubelskie)
- Suita tańców kieleckich
- Tańce zaborowskie (m.in. warszawianka, hop-walc)
- Mazur
- Polonez
Wyjazdy i konkursy zagraniczne[edytuj | edytuj kod]
Algieria – 1975
Argentyna – 1986
Austria – 1975, 1987, 1991, 1998, 2001
Belgia – 1970, 1980, 1983, 1984, 1985, 1987, 1988, 2012
Bośnia i Hercegowina – 2017
Brazylia – 1986, 1996, 2018
Bułgaria – 2006, 2016
Chiny – 2014, 2016
Czechosłowacja – 1965, 1972, 1986- Czechy – 1994, 1995, 1996, 2001, 2008, 2009, 2014, 2017
Dania – 1993 (dwukrotnie), 2002
Finlandia – 1986
Francja – 1967, 1971, 1975, 1976, 1977, 1978, 1980, 1982, 1983, 1985, 1989, 1998, 1999, 2001, 2002, 2004, 2007, 2013
Grecja – 1965, 1981, 1997
Hiszpania – 1977, 1978, 1980, 1983, 1988, 1990, 1992, 1995, 1998, 2002 (dwukrotnie)
Holandia – 1980, 1983, 1984, 1988, 2003
Indie – 1984
Jugosławia – 1973, 1974, 1975
Kanada – 1980, 1981, 1987
Litwa – 2006
Luksemburg – 1983, 1985
Łotwa – 2006
Macedonia – 2009, 2011
Malta – 1979
Mołdawia – 2002
Mongolia – 1989
Niemcy – 1993, 1997, 2003, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2015 (dwukrotnie)- Niemcy (NRD) – 1972, 1973, 1976, 1984, 1986, 1988
- Niemcy (RFN) – 1974, 1977, 1980, 1984, 1987
Norwegia – 1993
Portugalia – 2007, 2018
Rumunia – 1999, 2004, 2008, 2011, 2012, 2013, 2017
Słowacja – 2001, 2002
Słowenia – 2005
Szwajcaria – 2005
Szwecja – 1977
Tunezja – 1975
Turcja – 1986, 1989, 1990, 2002, 2005, 2010, 2012, 2015
Ukraina – 2000, 2001, 2003 (dwukrotnie), 2004, 2005, 2008, 2012, 2013
Urugwaj – 1986
Stany Zjednoczone – 1980, 1981, 1987, 2000
Węgry – 1962, 1963, 1965, 1966, 1972, 1973, 1993, 1996, 1999, 2014
Włochy – 1976, 1984, 1987, 1988, 1989, 1991, 1992, 2001, 2006
ZSRR – 1967, 1968, 1970, 1973, 1979, 1980, 1987, 1988, 1989
Ważniejsze nagrody za udział w festiwalach konkursowych[edytuj | edytuj kod]
- „Grand Prix” 10 Dukat Festu w Banja Luce (Bośnia i Hercegowina 2017)[3]
- II miejsce na XIX Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Bursie (Turcja 2005)
- I miejsce na XXXIII Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym „Akademicka Nitra 2002” w Nitrze (Słowacja 2002)
- II miejsce na Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Agrygencie (Włochy 2001)
- Brązowy medal na 52 Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Dijon (Francja 1998)
- I miejsce w kategorii solistów (Marek Bieda) na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Ludowej w Kartaginie (Tunezja 1975)
- I miejsce na Ogólnozwiązkowym Festiwalu Artystycznym na „Studencka Wiosna Kulturalna” w Erywaniu (Armenia 1974)
- „Złote Grono” na XXV Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Dijon (Francja 1971)
- „Grand Prix” na XI Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Marchienne au Pont (Belgia 1970)
- I miejsce na I Międzynarodowym Festiwalu Studenckich Zespołów Folklorystycznych w Katowicach (Polska 1969)
- Brązowa Kolia Książąt Burgundzkich na XXII Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Dijon (Francja 1967)
- Jedna z pięciu równorzędnych nagród na XXXII Światowym Festiwalu Folklorystycznym w Lefkas (Grecja 1967)
- I miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Studenckich Zespołów Artystycznych we Wrocławiu (Polska 1953)
Odznaczenia i medale[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984)
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)
- Odznaka Honorowa Ministra Edukacji Narodowej „Za zasługi dla oświaty”(1999)
- Złota Odznaka „Za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa” (1971)
- Medal „Kraków 2000” (2004)
- Złoty Medal 85-lecia AGH (2004)
- Złota Odznaka ZSP (1964)
- Złota Odznaka SZSP (1979)
- Złota Odznaka za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej (1979)
- Złota Odznaka Honorowa Towarzystwa „Polonia” (1989)
- Medal Za Zasługi Przy Odnowie Zabytków Krakowa (1981)
- Złota Odznaka Honorowa Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów (1992)
- Srebrny Medal Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” (2004)
- „Złote Serduszko” Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy (1994)
- Dyplom Ministra Spraw Zagranicznych „Za wybitne zasługi w propagowaniu kultury polskiej za granicą” (1984)
- Dyplom Honorowy Ministra Kultury i Sztuki „Za osiągnięcia w upowszechnianiu kultury” (dwukrotnie w 1975 oraz 1979)
- Dyplom Towarzystwa Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia” „Za wybitne osiągnięcia w dziele umacniania patriotycznej więzi Polonii z Macierzą” (1979)
- Druga Nagroda Ministra Kultury i Sztuki „Za całokształt działalności artystycznej wychowawczej” (1968)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Krakus: O Zespole (pol.). krakus.net. [dostęp 2014-11-28].
- ↑ Nagrody i odznaczenia (pol.). krakus.net. [dostęp 2014-11-28].
- ↑ Grand Prix „X Dukat Fest” dla Krakusa (pol.). krakus.net. [dostęp 2017-07-05].
