Przejdź do zawartości

ZPiT AGH „Krakus”

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zespół Pieśni i Tańca AGH „Krakus”
Ilustracja
ZPiT AGH „Krakus” podczas koncertu
Rok założenia

1949

Pochodzenie

Kraków  Polska

Gatunek

Folklor

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Strona internetowa

Zespół Pieśni i Tańca AGH „Krakus” im. Wiesława Białowąsa – najstarszy studencki zespół folklorystyczny w Polsce i jeden z najstarszych zespołów tego typu w kraju, założony w 1949 roku przez Wiesława Białowąsa[1]. Siedziba zespołu mieści się w Krakowie przy ulicy Władysława Reymonta 15, przy kampusie Akademii Górniczo-Hutniczej[2].

Historia zespołu

[edytuj | edytuj kod]

Zespół Pieśni i Tańca AGH „Krakus” im. Wiesława Białowąsa powstał przy AGH w 1949 roku. Został założony przez ówczesnego studenta, a następnie asystenta i profesora Wydziału Metalurgii, Wiesława Białowąsa. Początkowo nazywany był po prostu „Zespołem Muzycznym” o charakterze instrumentalnym, a nieregularne próby odbywały się w jednej z sal wykładowych budynku A-0, głównego pawilonu AGH.

W pierwszym okresie funkcjonowania zespół liczył łącznie sześciu, a niedługo później dziewięciu członków. W miarę upływu czasu doszło do jego połączenia z uczelnianym chórem prowadzonym przez Jerzego Kraśnickiego, grupą taneczną pod kierunkiem Grzegorza Kratzera oraz zespołem góralskim założonym przez Jana Kuchtę. Wskutek tych działań na początku lat 50. liczba członków wzrosła i wynosiła 320 osób, podzielonych na poszczególne sekcje. Równocześnie stopniowo zmieniał się charakter zespołu na typowo folklorystyczny. Nazwę „Krakus”, po ogłoszonym wcześniej konkursie, nadano Zespołowi na Jubileusz XXV Lecia jego istnienia w 1974 roku[3].

ZPiT AGH „Krakus” w Agrigento (2024)
ZPiT AGH „Krakus” w Agrigento (2024)

Od 1980 roku w strukturach zespołu działa sekcja dziecięca tzw. „Mały Krakus”, licząca 80 osób w wieku 7–15 lat[2]. Realizuje ona odrębny program artystyczny. Dzieci występują samodzielnie lub z Zespołem studenckim prezentując swoje umiejętności w kraju i za granicą.

Od początku istnienia Zespół – zarówno w kraju jak i poza jego granicami – koncertował blisko 5 tys. razy, odbywając prawie 200 wyjazdów zagranicznych i odwiedzając pięć kontynentów: Europę, Azję, Amerykę Północną, Afrykę oraz Amerykę Południową. W ich trakcie zdobył wiele nagród i odznaczeń[4].

„Krakus” obecnie

[edytuj | edytuj kod]

Zespół liczy około 200 członków podzielonych na trzy sekcje: balet, chór oraz orkiestra (kapela). Regularnie bierze czynny udział w następujących uroczystościach w swojej Alma Mater (Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie):

ZPiT AGH „Krakus” podczas Dnia Hutnika
ZPiT AGH „Krakus” podczas Dnia Hutnika

„Krakus” znalazł się w gronie pięciu zespołów biorących udział w ceremonii zamknięcia Igrzysk Europejskich 2023 na Stadionie Miejskim im. Henryka Reymana w Krakowie, nad którą kierownictwo artystyczne objął Agustin Egurrola. Zaprezentował wówczas krakowiaka do stworzonego na tę specjalną okazję przez Motion Trio „Krakowiaka Olimpijskiego”[5]. W kwietniu 2024 roku wystąpił na jednej scenie z solistami, chórem, baletem oraz orkiestrą Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze” w Centrum Folkloru Polskiego „Karolin” w Otrębusach[6]. W czerwcu tego samego roku zaprezentował się gościnnie podczas „Święta Śląska” w siedzibie Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” w Koszęcinie[7]. „Krakus” pojawił się również jako artysta-niespodzianka podczas krakowskiej edycji Męskiego Grania 2024 na koncercie L.U.C. i Rebel Babel Film Orchestra z muzyką z filmu „Chłopi”[8].

Kierownicy zespołu

[edytuj | edytuj kod]
  • Wiesław Białowąs 1949 – 1974
  • Stanisław Rusinek 1974 – 1999
  • Maciej Jędrzejek 1999 – aktualnie

Repertuar

[edytuj | edytuj kod]

Polskie tańce i pieśni ludowe, przetworzone i przystosowane artystycznie do wymogów sceny (stylizowane):

Wyjazdy i konkursy zagraniczne

[edytuj | edytuj kod]

Ważniejsze nagrody za udział w festiwalach konkursowych

[edytuj | edytuj kod]
  • I miejsce w kategorii Najlepsza muzyka – tytuł „Maestri Li Causi” w Agrigento (Włochy 2024)
  • „Grand Prix” Hlushenkov Folk Fest – Chmielnicki (Ukraina 2019)
  • Nagroda Publiczności i nagroda specjalna miasta Lipawa – Sudmalinas Festival (Łotwa 2019)
  • „Grand Prix” 10 Dukat Festu w Banja Luce (Bośnia i Hercegowina 2017)[10]
  • II miejsce na XIX Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Bursie (Turcja 2005)
  • I miejsce na XXXIII Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym „Akademicka Nitra 2002” w Nitrze (Słowacja 2002)
  • II miejsce na Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Agrigento (Włochy 2001)
  • Brązowy medal na 52 Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Dijon (Francja 1998)
  • I miejsce w kategorii solistów (Marek Bieda) na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Ludowej w Kartaginie (Tunezja 1975)
  • I miejsce na Ogólnozwiązkowym Festiwalu Artystycznym na „Studencka Wiosna Kulturalna” w Erywaniu (Armenia 1974)
  • „Złote Grono” na XXV Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Dijon (Francja 1971)
  • „Grand Prix” na XI Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Marchienne au Pont (Belgia 1970)
  • I miejsce na I Międzynarodowym Festiwalu Studenckich Zespołów Folklorystycznych w Katowicach (Polska 1969)
  • Brązowa Kolia Książąt Burgundzkich na XXII Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Dijon (Francja 1967)
  • Jedna z pięciu równorzędnych nagród na XXXII Światowym Festiwalu Folklorystycznym w Lefkas (Grecja 1967)
  • I miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Studenckich Zespołów Artystycznych we Wrocławiu (Polska 1953)

Odznaczenia i medale

[edytuj | edytuj kod]

Osoby związane z zespołem

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wiesław Leon Białowąs – Historia AGH. agh.edu.pl, 2023-09-13. [dostęp 2024-10-11]. (pol.).
  2. a b Krakus: O Zespole. krakus.net. [dostęp 2014-11-28]. (pol.).
  3. Piwowar 2019 ↓, s. 4.
  4. Nagrody i odznaczenia. krakus.net. [dostęp 2014-11-28]. (pol.).
  5. MOTION TRIO "KRAKOWIAK OLIMPIJSKI". MOTIONTRIO 2023-10-11. [dostęp 2024-10-10].
  6. "Mazowsze i Przyjaciele" 13.04.2024 [online], mazowsze.waw.pl [dostęp 2024-10-10] (pol.).
  7. Zyrex, Wielki Piknik Artystyczny „Święto Śląska" [online], Zespół Pieśni i Tańca Śląsk im. Stanisława Hadyny [dostęp 2024-10-10] (pol.).
  8. LoveKraków, Organek, Mrozu, L.U.C i „Chłopi” na scenie Męskiego Grania 2024 [ZDJĘCIA] [online], LoveKraków, 11 września 2024 [dostęp 2024-10-10].
  9. Najstarszy studencki zespół folklorystyczny kończy 70 lat [online], 14 listopada 2019 [dostęp 2020-01-23].
  10. Grand Prix „X Dukat Fest” dla Krakusa. krakus.net. [dostęp 2017-07-05]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Biuletyn informacyjny pracowników Akademii Górniczo-Hutniczej nr 71, listopad 1999, ISSN 1425-4271
  • Katarzyna Piwowar, „Krakus” nie od razu był „Krakusem”, „Biuletyn AGH. Magazyn Informacyjny Akademii Górniczo-Hutniczej”, 142, październik 2019, s. 4-5, ISSN 1898-9624.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]