Zakład Systemów Sterowania

Zakład Systemów Sterowania (BS-3) – został utworzony w sierpniu 1978 roku, w ramach Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Systemów Mechanizacji, Elektrotechniki i Automatyki Górniczej SMEAG. Pracownicy Zakładu wywodzili się w większości z Zakładu Automatyzacji Powierzchniowej (CPA), który wchodził w skład Zakładów Konstrukcyjno-Mechanizacyjnych Przemysłu Węglowego. Zakład ten, po przekształceniu ZKMPW w styczniu 1976 roku w Centrum Naukowo-Produkcyjne Elektrotechniki i Automatyki Górniczej EMAG, został nazywany początkowo Zakładem Automatyzacji (BA-8), a w styczniu 1977 roku Zakładem Systemów Dyspozytorskich (BS-1). Po wchłonięciu (styczeń 1982) Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Systemów Mechanizacji, Elektrotechniki i Automatyki Górniczej SMEAG przez Centrum Naukowo-Produkcyjne Elektrotechniki i Automatyki Górniczej EMAG, Zakład Systemów Sterowania (BS-3) kontynuował działalność w nowych strukturach jako Zakład Systemów Dyspozytorskich (ZB-7).

Działalność

Podstawowym zadaniem Zakładu Systemów Sterowania (BS-3) było opracowanie systemów monitorowania procesu technologicznego i stanu bezpieczeństwa kopalni węgla kamiennego. Wynikiem prac było przygotowanie koncepcji modułowewgo systemu dyspozytorskiego MSD-80, opracowanie i wdrożenie do produkcji w Zakładzie Elektroniki Górniczej w Tychach bazy sprzętowej systemu w postaci minikomputera PRS-4, oraz opracowanie i wdrożenie w kopalniach modułów systemu.

Unikalną cechą minikomputera PRS-4 była zgodność logiczna z minikomputerami HP2114B, HP2115A i HP2116C firmy Hewlett Packard, co pozwalało wykorzystywać ich bogate oprogramowanie narzędziowe i systemowe.

Opracowano trzy moduły:

• SAK – oceny zagrożeń tąpaniami z wykorzystaniem pasywnych metod sejsmoakustyki,
• HADES – kontroli przebiegu procesu produkcyjnego kopalni i wybranych parametrów bezpieczeństwa,
• CMC1/2 – cyfrowej centrali metanometrycznej.

Do końca 1981 roku w polskich kopalniach zainstalowano 9 modułów SAK, 6 modułów HADES oraz 1 moduł CMC1/2.

Bibliografia

• Żymełka K. „Komputerowe systemy dyspozytorskie w latach 1975-1995” Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa nr 9-10 1995
• Żymełka K. „Systemy dyspozytorskiego monitorowania w polskich kopalniach w drugiej połowie XX wieku”, Pomiary, Automatyka, Kontrola nr 10 2000, ISSN 0032-4110 Indeks 36958
• Żymełka K. „Monitorowanie procesów technologicznych i stanu bezpieczeństwa w dyspozytorniach polskich kopalń węgla kamiennego”, Wydawnictwo Instytutu Systemów Sterowania, Chorzów 2000
• Żymełka K. „Minikomputer PRS-4. Wspomnienia konstruktora”, ANALECTA Studia i materiały z dziejów nauki, Rok 2010 nr 1-2, ISSN 1230-1159