Zamek Bezděz
 Widok z lotu ptaka na zamek | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Styl architektoniczny | |
| Inwestor |
król czeski Przemysł Ottokar II |
| Rozpoczęcie budowy |
1264 |
| Ukończenie budowy |
1278[1] |
Położenie na mapie kraju libereckiego  | |
Położenie na mapie Czech  | |
 50°32′20,461″N 14°43′11,248″E/50,539017 14,719791
| |
| Strona internetowa | |
Zamek Bezděz – ruiny gotyckiego zamku położonego w północnej części Czech, w kraju libereckim, pomiędzy miejscowościami Czeska Lipa i Mladá Boleslav[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Królewski zamek Bezděz jest jednym z najważniejszych czeskich zabytków gotyckich[3]. Budowla powstała dzięki królowi Przemysławowi Ottokarowi II. Prace rozpoczęto w 1264 roku a zakończono w 1278 roku, już po śmierci władcy. Brak zabudowań zewnętrznych wskazuje, iż miała to być przede wszystkim forteca oraz reprezentacyjna siedziba króla. Po bitwie na Moravskim polu w 1278 roku, Otton Brandenburski więził tu królową Kunhutę i jej syna, późniejszego króla Wacława II. W połowie XIV wieku posiadłość przeszła w ręce Karola IV, a zamek stracił na znaczeniu zajmując drugie miejsce w hierarchii czeskich zamków. Podczas wojen husyckich zamek był punktem oporu katolików. Dzięki nowym umocnieniom, skutecznie odstraszał oddziały wroga od prób zdobycia go. Za czasów Albrechta von Wallenstein planowano budowlę przeistoczyć w prawdziwą twierdzę, jednak z zakładanych planów nic nie wyszło. Od 1627 roku budynki służyły mnichom, początkowo augustianom, a od 1632 roku benedyktynom z Montserrat i zamek stał się miejscem pielgrzymek. W 1662 roku zamek zamieniono na klasztor, w którym trzymano kopię posągu Czarnej Madonny Monastyrskiej i stał się celem wędrówek tysięcy pielgrzymów jako znaczące miejsce kultu maryjnego. W 1778 roku majątek przejęli Prusacy i klasztor dekretem cesarza Józefa II został zlikwidowany. Zamek powoli chylił się ku ruinie. W XX wieku był m.in. własnością prywatną, a w 1932 roku został odkupiony przez Klub Czechosłowackich Turystów za symboliczne 2000 czeskich koron. Budowlę planowano odrestaurować w stopniu umożliwiającym udostępnienie zwiedzającym. Prace jednak przerwała II wojna światowa. W 1978 roku zamek Bezdez został wpisany na czeską listę zabytków jako Narodowa Pamiątka Kultury. Od 1982 roku trwa remont zamku, który wspierany jest funduszami państwowymi.
Architektura zamku[edytuj | edytuj kod]
Wejście na zamkowy dziedziniec otwiera potężna brama. Po lewej stronie znajduje się jedno z najważniejszych pomieszczeń – wczesnogotycka kaplica wybudowana na wzór francuskich katedr. Pomieszczenie przyległe do kaplicy stanowiło pierwotnie część pałacu królewskiego. W czasach istnienia tutaj klasztoru mnisi postanowili je zamurować i stworzyli w tym miejscu kryptę, w której chowali swoich współbraci. Kolejnymi pomieszczeniami są wnętrza pałacu królewskiego, składające się z kilkunastu komnat, z których jedynie pięć sal położonych na parterze budowli udostępnionych jest do zwiedzania. Obok królewskiego pałacu wznosił się pałac burgrabiego, czyli pełnomocnika władcy, który w królewskim imieniu zarządzał pałacem sprawując zarazem obowiązki sędziego. Na pałacowym dziedzińcu zwraca uwagę wielka cysterna wodna głęboka na prawie siedem metrów. Drugi zamkowy dziedziniec otaczają pozostałości tzw. Manskich pałaców, w których mieszkała szlachta, stanowiąca zamkową drużynę króla. Wielka wieża wznosząca się na wysokość 634 metry nad poziomem morza, a 34 metry nad zamkowym dziedzińcem stanowi najwyższy punkt zamku Bezděz. Mury tej budowli w jej dolnych partiach mają ponad 3 i pół metra grubości. Z wieży roztacza się rozległy widok na cały Czeski Raj i zamykające horyzont Karkonosze[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gaworski Marek - "Najpiękniejsze zamki, pałace Śląska i pogranicza polsko-czeskiego" Wydawca - Matiang (Strzelce Opolskie 2012) Strona - 12 ISBN 978-83-932293-6-9
- ↑ Zamek Bezdez. [dostęp 2012-12-18].
- ↑ Zamek Bezdez - informacja. [dostęp 2012-12-18].
- ↑ Opis zamku Bezdez. [dostęp 2012-12-18].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marek Gaworski: Najpiękniejsze zamki, pałace Śląska i pogranicza polsko-czeskiego. Strzelce Opolskie: Matiang, 2012, s. 203. ISBN 978-83-932293-6-9.