Zamek kapiszonowy

Zamek kapiszonowy – zamek ręcznej odprzodowej broni palnej, w którym odpalenie następuje przy użyciu kapiszona – miedzianej miseczki zawierającej piorunian rtęci. Kapiszon nakładany był na rurkę zwaną kominkiem, doprowadzającą płomień do ładunku prochowego w lufie. Po naciśnięciu spustu broni, napięty kurek opadał na kapiszon, powodując wybuch piorunianu rtęci, a w konsekwencji odpalenie broni.

Zamek kapiszonowy wynaleziony został w 1818 roku, po czym na przełomie lat 30. i 40. XIX wieku wprowadzono go do powszechnego użycia w armiach, częściowo wypierając starszy zamek skałkowy. Zamek kapiszonowy był prostszy w użyciu i pewniejszy w działaniu (strzelec nie posypywał prochu na panewkę, a zamek był mniej wrażliwy na czynniki atmosferyczne), przyczyniając się do rozwoju broni strzeleckiej. W drugiej połowie XIX wieku został jednak wyparty przez broń odtylcową na naboje zespolone.

Kapiszony
Kominki
Schemat obrazujący kapiszon nałożony na kominek