Zamek w Łapalicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zamek w Łapalicach
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Łapalice

Adres

ul. Zamkowa 132

Inwestor

Piotr Kazimierczak

Kondygnacje

6

Powierzchnia użytkowa

5 tys. m²

Rozpoczęcie budowy

1983

Położenie na mapie gminy Kartuzy
Mapa konturowa gminy Kartuzy, w centrum znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Łapalicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Łapalicach”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum u góry znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Łapalicach”
Położenie na mapie powiatu kartuskiego
Mapa konturowa powiatu kartuskiego, w centrum znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Łapalicach”
Ziemia54°19′51,0″N 18°08′22,0″E/54,330833 18,139444

Zamek w Łapalicachbudynek w stanie surowym w Łapalicach w pobliżu jeziora Rekowo. Powstał jako samowola budowlana. Jego forma nawiązuje do architektury rezydencjonalnej, przez co potocznie nazywany jest zamkiem.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1983 r. Piotr Kazimierczak, snycerz i producent mebli, otrzymał pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego z pracownią rzeźbiarską o powierzchni 170 m²[1]. Zamiast niego wzniósł znacznie większy budynek, o powierzchni 5 tys. m²[1]. Na początku lat 90. XX w. prace budowlane zostały przerwane z powodu problemów finansowych inwestora[2]. W celu dalszego finansowania budowy w 2000 r. uruchomił on duży zakład meblarski w Świętym Wojciechu, który po zaledwie roku funkcjonowania został poważnie uszkodzony w trakcie powodzi[3].

Ponieważ budynek powstał niezgodnie z pozwoleniem na budowę, a inwestor nie wykonał dokumentacji zamiennej, w 2006 r. powiatowy inspektor nadzoru budowlanego nakazał rozbiórkę budowli. Wtedy właściciel budynku wystąpił do Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego o stwierdzenie nieważności decyzji[4]. Ten unieważnił decyzję o rozbiórce pod warunkiem dostarczenia projektu zamiennego do końca 2008 r.[5] Inwestor dostarczył go 31 grudnia[6], jednak wymagał uzupełnienia, na co dano mu czas trzech miesięcy[7]. PINB zatwierdził projekt budowlany zakładający dokończenie obiektu z przeznaczeniem na pensjonat, jednak strony postępowania administracyjnego odwołały się od tej decyzji do WINB[8]. Ten uchylił ją ponieważ dokumentacja nie zawierała projektów branżowych, instalacji elektrycznej, kominów, klimatyzacji[9]. Inwestor odwołał się od tego orzeczenia, sprawę przekazano do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego. GINB unieważnił dotychczasowe decyzje, co dało właścicielowi kolejną szansę na legalizację budynku. Wykonano ekspertyzę stanu technicznego i projekt zamienny, który został nawet zatwierdzony, ale ponieważ wykonano go na podstawie decyzji na budowę pensjonatu, która straciła ważność, WINB uchylił ją, a PINB wydał w 2013 r. decyzję o zakazie dalszych prac budowlanych. Ani inwestor, ani strony postępowania administracyjnego nie odwołały się od tej decyzji[10].

W 2015 r. kupnem zamku była zainteresowana grupa fanów Harry’ego Pottera[11].

We wrześniu 2023 r. Rada Miejska w Kartuzach przyjęła plan zagospodarowania przestrzennego akceptujący budowę "zamku", która akceptuje jego powstanie (jako hotelu) i umożliwia dokończenie inwestycji[12][13].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Zamek w Łapalicach
Widok lotniczy
Widok od strony południowej
Stan w 2005 r.
Tarasy i balkony zamku
Wnętrze kaplicy lub sali balowej
Klatka schodowa w jednej z wież
Strop z kasetonami

Obiekt otoczony jest betonowym murem. Na jego teren prowadzi przejazd w budynku bramnym, a w południowej części działki znajduje się sztuczny staw. Bryła głównego gmachu składa się z czterech skrzydeł połączonych ze sobą łącznikami. Nakrywają je dachy mansardowe. W narożnikach stoi dwanaście wież z hełmami, w czterech z nich znajdują się klatki schodowe. W skrzydle centralnym planowana była fontanna, winda i tarasy, a w skrzydle zachodnim basen o wymiarach 9 × 15 m i kaplica lub sala balowa[14]. Budynek miał mieć tyle wież, ile miesięcy w roku, tyle sal, ile tygodni, a liczba okien miała odpowiadać liczbie dni w roku[15]. Wnętrze miało być wykonane prawie w całości z drewna, łącznie ze zdobionymi stropami kasetonowymi i podłogami. Całokształt wystroju miały uzupełniać liczne rzeźbiarskie dzieła sztuki. Połowa wyposażenia wnętrz była gotowa. O przeznaczeniu obiektu inwestor chciał zadecydować dopiero po jego ukończeniu[3].

Zamek posiada 12 wież które symbolizują 12 apostołów, 365 okna symbolizują dni w roku, a 52 komnaty odpowiadają liczbie tygodni w ciągu jednego roku[16].

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kartuzy przewiduje dokończenie budowy zamku, przystosowanie go do pełnienia funkcji turystycznych i stworzenie produktu o unikalnych cechach w skali regionu[17]. 24 czerwca 2020 r. Rada Miasta w Kartuzach podjęła uchwałę o przystąpieniu do opracowania planu zagospodarowania przestrzennego części Łapalic, w której znajduje się nieukończony zamek. Uchwalenie planu pozwoli zalegalizować i ukończyć budowę z przeznaczeniem na hotel[18].

Stan obecny[edytuj | edytuj kod]

Obiekt nie jest zabezpieczony, a jego stan techniczny się pogarsza. Pomimo że obowiązuje zakaz wstępu na jego teren[19], stał się swoistą atrakcją, tłumnie odwiedzaną zarówno przez urban eksplorerów jak i turystów z całego świata. Niekontrolowany, masowy ruch turystyczny powoduje poważne problemy z odpadami i blokowaniem okolicznych dróg przez nieprawidłowo zaparkowane samochody[20].

Wypadki[edytuj | edytuj kod]

Przebywanie w budynku grozi śmiercią lub kalectwem[21][22]. W 2017 r. młody mężczyzna wpadł do szybu windowego i doznał poważnych obrażeń nóg[23]. 30 października 2021 r. do tego samego szybu wpadło dwóch 15-latków, którzy z ciężkimi obrażeniami trafili do szpitala[24][25].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Słynny zamek w Łapalicach do rozbiórki! [online], PortalPomorza.pl, 2 października 2007 [dostęp 2024-02-25] (pol.).
  2. B. C., Sy. By.: Słynny zamek w Łapalicach do rozbiórki!. 2007-10-02. [dostęp 2020-01-25].
  3. a b Cackowski 2006 ↓.
  4. Wojciech Drewka: Jeszcze nie koniec z zamkiem. 2007-06-11. [dostęp 2020-01-25].
  5. Piotr Borycki: Właściciel zamku w Łapalicach dostał drugą szansę. Decyzja o rozbiórce warunkowo uchylona. 2008-07-09. [dostęp 2020-01-25].
  6. Wojciech Drewka: Właściciel legalizuje zamek w Łapalicach. 2009-01-05. [dostęp 2020-01-25].
  7. Wojciech Drewka: Trzy miesiące na uzupełnienie dokumentów ws. zamku. 2009-03-10. [dostęp 2020-01-25].
  8. Wojciech Drewka: Zamek w Łapalicach będzie pensjonatem? Procedury jeszcze trwają. 2012-05-24. [dostęp 2020-01-25].
  9. Bartek Gruba: Niepewna przyszłość zamku w Łapalicach. Miał być pensjonat, ale.... 2012-11-07. [dostęp 2020-01-25].
  10. Janina Stefanowska: Zamek w Łapalicach pod Kartuzami. Obiekt nie zostanie dokończony?. 2013-11-07. [dostęp 2020-01-25].
  11. MD: Zamek w Łapalicach zamieni się w Hogwart? Potterowcy chą go kupić. 2015-03-05. [dostęp 2020-01-05].
  12. Zamek w Łapalicach. Miał być drugi Krzyżtopór, jest "polski Hogwart". Po latach doczekał się przełomu [online], www.muratorplus.pl [dostęp 2024-02-18] (pol.).
  13. MZUG (oprac.), Słynna samowola jest już legalna. Zamek w Łapalicach zostanie ukończony [online], www.money.pl, 9 września 2023 [dostęp 2024-02-18] (pol.).
  14. Łapalice - najnowszy zamek w Europie.. [dostęp 2020-01-25].
  15. Jan Stulin: Zamek w Łapalicach – samowola budowlana, która przyciąga turystów z całego świata. 2018-04-10. [dostęp 2020-01-25].
  16. Stulin J.: ​Zamek w Łapalicach – samowola budowlana, która przyciąga turystów z całego świata​; dostepne przez: www.morizon.pl/blog/zamek-w-lapalicach-historia/​ (VIII 2020)
  17. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kartuzy. Tom II: Kierunki zagospodarowania przestrzennego [online], 2017, s. 122 [dostęp 2020-01-25].
  18. Właściciel zamku w Łapalicach chce dokończyć budowę i otworzyć hotel
  19. Wakacje 2020. Niezwykły zamek na Kaszubach - samowola budowlana, która zadziwia nie tylko fanów Harry'ego Pottera
  20. Karolina Walczowska: Problem zamku w Łapalicach nadal nierozwiązany. Mieszkańcy są bezradni. 2019-04-15. [dostęp 2020-01-25].
  21. List. Turystka: tragedia na zamku w Łapalicach to kwestia czasu. 2020-07-22. [dostęp 2021-11-03].
  22. W.D.: Łapalice. Igrają ze śmiercią! Szokujące zachowania odwiedzających zamek. 2020-07-24. [dostęp 2021-11-03].
  23. L.P.: Wypadek w łapalickim zamku. Mężczyzna spadł z wysokości do szybu windowego. 2017-11-19. [dostęp 2020-01-25].
  24. W.D.: Wypadek na terenie zamku w Łapalicach. Dwóch nastolatków w szpitalu. 2021-10-31. [dostęp 2021-11-03].
  25. W.D.: Policja ustala, co się wydarzyło na zamku w Łapalicach? "Usłyszeli krzyk". 2021-11-02. [dostęp 2021-11-03].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]