Zastal 410D
 410D-51 ze zbiorów Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku | |
| Producent | |
|---|---|
| Lata budowy |
1973–1975 |
| Układ osi |
B |
| Wymiary | |
| Masa służbowa |
16[2] t |
| Długość |
6640[2] mm |
| Szerokość |
2800[2] mm |
| Wysokość |
3300[2] mm |
| Rozstaw osi skrajnych |
2500[2] mm |
| Średnica kół |
920[2] mm |
| Napęd | |
| Trakcja |
spalinowa |
| Typ silników | |
| Pojemność zbiorników paliwa |
170[2] l |
| Parametry eksploatacyjne | |
| Moc znamionowa |
110[2] KM / 81 KW |
| Maksymalna siła pociągowa |
47,088[2] kN |
| Rodzaj przekładni |
hydrokinetyczna/mechaniczna[2] |
| Prędkość konstrukcyjna |
22,4[2] km/h |
| Nacisk osi na szyny |
8 t |
| System hamulca |
powietrzny, niesamoczynny / ręczny – zaciągowy |
| Parametry użytkowe | |
| Sterowanie wielokrotne |
brak |
Portal  Transport szynowy
| |
Zastal 410D – manewrowa lokomotywa spalinowa produkowana w Zaodrzańskich Zakładach Przemysłu Metalowego im. M. Nowotki w Zielonej Górze. Przeznaczona do wykonywania prac manewrowych na przyzakładowych bocznicach kolejowych. Łącznie w latach 1973–1975 wyprodukowano 51 egzemplarzy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1969 roku[2] Biuro Techniczne Zaodrzańskich Zakładów Przemysłu Metalowego im. M. Nowotki w Zielonej Górze opracowało dokumentację projektową lokomotyw typu 410D i po jej zatwierdzeniu przystąpiono do budowy egzemplarza prototypowego, który był gotowy w 1972 roku. Rok później rozpoczęto produkcję seryjną. Lokomotywy 410D miały docelowo zastąpić starsze rodzime manewrowe lokomotywy spalinowe Ls40, Ls60 czy Ls75[1].
Opis konstrukcji[edytuj | edytuj kod]
Spawana ostoja lokomotywy została wykonana z profilów walcowanych, zamontowane zostały wzmocnione czołownice z dwoma zderzakami tulejowymi i usprężynowanymi hakami cięgłowymi. W ostoi zostały wykonane wykroje maźnicze, w których osadzono bloki ślizgowe. Ostoja usprężynowana za pośrednictwem zespołu 4 płaskich resorów, oparta jest na dwóch zestawach kołowych, napędzanych wiązarami przez wał ślepy. Szprychowe koła są osadzone we wnętrzu ostoi. Nadwozie zostało wykonane z blach stalowych–spawanych, spalinowóz posiada przedział maszynowy i pojedynczą kabinę maszynisty. Po obu stronach przedziału maszynowego znajdują się pomosty komunikacyjne dla obsługi lokomotywy[1].
W lokomotywie zamontowano silnik SW400/L1 produkcji Wytwórni Silników Wysokoprężnych w Andrychowie o mocy 110 KM. Napęd jest przekazywany przez przekładnik hydrokinetyczny ZM130 oraz przekładnię mechaniczną 101PHA[2] z wałem ślepym połączoną korbami Halla z wiązarami przenoszącymi napęd na osie. W trakcie eksploatacji serii 410D ujawniono wadliwe działanie hydromechanicznego zmiennika momentu obrotowego oraz elektromagnetycznego sterowania sprzęgłem. Nie wystarczająca okazała się również moc silnika. Produkcję lokomotyw wstrzymano w wyniku braku zamówień spowodowanych wadami fabrycznymi[1].
Zachowane egzemplarze[edytuj | edytuj kod]
Pojedyncze czynne lokomotywy tej serii jeździły w Polsce jeszcze w 2014 roku, w tym szerokotorowa 410D-001 na terminalu cargo w Braniewie i 410D-35 w kamieniołomie Romanowo[3].
Jedna lokomotywa tej serii, 410D-51, znajduje się w zbiorach Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku w Jaworzynie Śląskiej. Jest ostatnią wyprodukowaną z serii. W 1975 roku zakupiona przez Fabrykę Dywanów w Kowarach. W 2002 roku została sprzedana do Nadleśnictwa „Śnieżka”, gdzie wykorzystywana była na bocznicy Lasów Państwowych w Kostrzycy. W 2005 roku kupiło ją muzeum w Jaworzynie[4]. Lokomotywa 410D-10 jest zachowana w parowozowni Jarocin[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Lokomotywa spalinowa typu 410D. W: Bogdan Pokropiński: Lokomotywy spalinowe produkcji polskiej. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2015, s. 50-52. ISBN 978-83-206-1731-3. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Lokomotywy spalinowe. W: Katalog pojazdów szynowych. Poznań: Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Pojazdów Szynowych, 1986, s. D-22. (pol.).
- ↑ a b Ariel Ciechański, Lokomotywy 410D, „Świat Kolei” nr 12/2014, s. 2.
- ↑ Miron Urbaniak, Karta Katalogu Muzealiów Historycznych Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku - Lokomotywa spalinowa 410D-51, 2006.