Zbór Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania we Frydku-Mistku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zbór Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania we Frydku-Mistku
Farní sbor Slezské církve evangelické augsburského vyznání v Frýdku-Místku
Ilustracja
dom zborowy, z tyłu wieża kościoła parafialnego
Państwo

 Czechy

Kraj

 morawsko-śląski

Siedziba

Frydek-Mistek

Data powołania

1994

Wyznanie

Protestanckie

Kościół

Śląski Kościół Ewangelicki Augsburskiego Wyznania

Seniorat

frydecki

Kościół

we Frydku-Mistku

Położenie na mapie miasta Frydek-Mistek
Mapa konturowa miasta Frydek-Mistek, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zbór we Frydku-Mistku”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zbór we Frydku-Mistku”
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego
Mapa konturowa kraju morawsko-śląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Zbór we Frydku-Mistku”
Ziemia49°41′14,25″N 18°21′24,25″E/49,687292 18,356736
Strona internetowa

Zbór Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania we Frydku-Mistkuzbór (parafia) luterańska w Frydku-Mistku, należąca do senioratu frydeckiego Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania, w kraju morawsko-śląskim, w Czechach.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Reformacja we Frydku nigdy nie odniosła takiego skutku jak w innych częściach Śląska Cieszyńskiego. Nieliczna społeczność luterańska w sąsiedztwie Frydka liczyła w 1880 ok. 200 osób należących do zboru w Ligotce Kameralnej. Sytuacja ta zmieniła się gdy między Leskowcem a Frydkiem uruchomiono Hutę Karola i z Ustronia przeniesiono część zakładów hutniczych, za którymi podążyło około 300 robotników i urzędników z rodzinami, w większości luteran. W 1888 książę Albrecht Fryderyk Habsburg podarował kawałek ziemi na założenie cmentarza, poświęconego 24 marca 1884. 16 września 1888 odbyło się pierwsze nabożeństwo i rozpoczęło się funkcjonowanie stacji kaznodziejskiej początkowo w sali hotelowej, a kazania wygłaszano w języku polskim, później też niemieckim. W 1896 podniesiono ją do rangi filii zboru w Ligotce Kameralnej[1]. W 1908 przybył tutaj pastor Andrzej (Andreas) Buzek, w 1910 rozpoczęto budowę neogotyckiego kościoła według projektu Jana Pohla ukończonego i poświęconego 26 listopada 1911. Po pierwszej wojnie światowej, upadku Austro-Węgier i powstaniu Czechosłowacji kościół podległy został Niemieckiemu Kościołowi Ewangelickiemu w Czechach, na Morawach i na Śląsku. W latach 1919-1921 wikarym był Karl Sikora, a latach 1922-1924 pastorem został Paul Karzel, którego zastąpił Ernst Kleiss.

Po II wojnie światowej Niemiecki Kościół Ewangelicki został zlikwidowany na mocy decyzji władz państwowych, a kościół z probostwem został przydzielony Ewangelickiemu Kościołowi Czeskobraterskiemu. Miejscowi luteranie uczestniczyli od tej pory w życiu religijnym pobliskich zborów Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania w Ligotce Kameralnej, Trzanowicach i Hawierzowie-Błędowicach, jak również w Ostrawie oraz Stonawie. Czynili jednak starania o powołanie we Frydku-Mistku zboru lub stacji kaznodziejskiej[2].

W 1948 proboszczem w Ligotce Kameralnej został ks. Władysław Santarius, który pełnił później stanowisko duchownego również w parafiach w Trzanowicach i Ostrawie. Sprawował on opiekę duszpasterską nad luteranami z Frydku-Mistku, kontynuując zabiegi w celu wznowienia działalności miejscowego zboru[2].

1 czerwca 1952 na mocy decyzji Państwowego Urzędu ds. Religijnych budynek kościoła ewangelickiego we Frydku-Mistku został oficjalnie przyznany zborowi Ewangelickiego Kościoła Czeskobraterskiego. Odbyło się to z zastrzeżeniem, że obiekt zostanie w razie potrzeby udostępniony do użytkowania przez właściciela również innym kościołom niekatolickim, ale postulaty miejscowych luteranów długo nie były przyjmowane przez władze państwowe i Kościoła Czeskobraterskiego[2].

Dopiero w 1968 wydane zostało zezwolenie na prowadzenie w kościele ewangelickim w jedną niedzielę w miesiącu oraz w święta czeskojęzycznych nabożeństw luterańskich, co musiało zostać uznane przez Ewangelicki Kościół Czeskobraterski. Powstała stacja kaznodziejska Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania była administrowana przez misję kościelną (późniejszą Społeczność Chrześcijańską) oraz zbór w Trzanowicach. W latach 70. XX wieku nabożeństwa we Frydku-Mistku prowadził ks. Gustav Cienciala ze zboru w Cierlicku[2].

W okresie 1980-1990 do Frydku-Mistku przeprowadziło się kilka rodzin ewangelickich ze Śląska Cieszyńskiego, które prowadziły pracę misyjną wśród niewierzących mieszkańców miasta, jak również działały w celu aktywizacji religijnej nowych mieszkańców miasta wyznania ewangelickiego[2].

Z czasem liczba prowadzonych nabożeństw została zwiększona do dwóch na miesiąc. Odbywały się także zajęcia szkółki niedzielnej, godziny biblijne oraz organizowana była nauka religii[2].

Na synodzie odbywającym się 21 stycznia 1994 w Ligotce Kameralnej podjęta została uchwała o przekształceniu stacji kaznodziejskiej we Frydku-Mistku w samodzielny zbór. W lutym 1994 Rada Kościoła dokonała zakupu budynku przy ul. Smetanově 376, znajdującego się w sąsiedztwie kościoła ewangelickiego, który został przystosowany na dom zborowy z salą na 50 miejsc do prowadzenia nabożeństw, pomieszczeniem na organizację spotkań młodzieżowych i mieszkaniem duchownego. Z uwagi na remont kościoła, pierwsze nabożeństwo w domu zborowym miało miejsce 19 czerwca 1994. Poprowadził je ks. senior Bogusław Kokotek z Trzanowic razem z nowym frydeckim wikariuszem, ks. Tomášem Tyrlíkiem. Do końca 1994 doszło do sformalizowania się samodzielnego zboru we Frydku-Mistku, dokonano również wyboru prezbiterstwa[2][3].

1 stycznia 1995 w budynku kościoła miało miejsce nabożeństwo z okazji powstania nowego zboru oraz poświęcenia domu zborowego, czego dokonał biskup Vladislav Volný. W maju 1995 po ponad pięćdziesięcioletniej przerwie miała miejsce pierwsza konfirmacja[2].

Stanowisko wikariusza na miejscu pełnił ks. Tomáš Tyrlík, a parafia była administrowana do 1998 przez ks. Jana Wacławka ze zboru w Nawsiu. 21 czerwca 1998 w kościele w Frydku-Mistku miała miejsce instalacja ks. Tyrlíka na proboszcza. W wyniku reorganizacji struktury kościoła w 1998 w miejsce dwóch senioratów zostało utworzonych pięć mniejszych i powstał wówczas seniorat frydecki, którego seniorem został ks. Tyrlík. 18 kwietnia 1999 w kościele w Ligotce Kameralnej miała miejsce jego instalacja na tym stanowisku[2].

16 listopada 2003 odbyła się uroczystość instalacji nowego proboszcza zboru, którym został ks. Miroslav Sikora, pełniący to stanowisko do 2013. Wówczas funkcję duchownego w parafii objął ks. Lukáš Borecki, początkowo jako wikariusz, a następnie od 2020 stał się jej proboszczem-administratorem[4][3].

Działalność[edytuj | edytuj kod]

Nabożeństwa prowadzone są w każdą niedzielę i święta. Odbywają się one głównie w sali domu zborowego, jednak nabożeństwa z okazji większych uroczystości, jak chrzest, konfirmacja, czy nabożeństwa świąteczne mają miejsce w budynku kościoła ewangelickiego. Ich przebieg jest transmitowany w internecie. Co środę organizowane są ponadto nabożeństwa w hospicjum FM[5], a w każdą pierwszą niedzielę miesiąca również w domu spokojnej starości przy ul. 28 Října[6].

W trakcie nabożeństw niedzielnych mają miejsce zajęcia szkółki niedzielnej dla dzieci[5].

Ponadto odbywają się spotkania biblijne oraz modlitewne[7], spotkania młodzieżowe[8], średniego pokolenia i dla matek z dziećmi. Organizowane są warsztaty kreatywne, działa też Chrześcijański Klub Filmowy[9].

Cztery razy w roku mają miejsce spotkania dla seniorów, których częścią jest przeznaczone dla nich nabożeństwo ze spowiedzią i Sakramentem Ołtarza. Organizowane są także indywidualne odwiedziny duszpasterskie starszych wiernych [6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Z historii Kościoła Ewangelickiego na Śląsku Cieszyńskim. Tadeusz J. Zieliński (redakcja). Katowice: Dom Wydawniczy i Księgarski „Didache”, 1992, s. 169. ISBN 83-85572-00-7.
  2. a b c d e f g h i Historie reformace, církve, sboru [online], frydeksceav.cz [dostęp 2023-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-21].
  3. a b Frýdek - Místek [online], sceav.cz [dostęp 2023-03-21].
  4. Historie sboru [online], fajnysbor.cz [dostęp 2023-03-21].
  5. a b Bohoslužby [online], fajnysbor.cz [dostęp 2023-03-21].
  6. a b Senioři [online], fajnysbor.cz [dostęp 2023-03-21].
  7. Biblická setkání [online], fajnysbor.cz [dostęp 2023-03-21].
  8. Dorost [online], fajnysbor.cz [dostęp 2023-03-21].
  9. Střední generace [online], fajnysbor.cz [dostęp 2023-03-21].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]