Zbiornik retencyjny Bojary

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zbiornik retencyjny Bojary
Ilustracja
Południowy brzeg zbiornika
Państwo

 Polska

Rzeka

Osa

Data budowy

1999-2001

Data uruchomienia

2001

Zlewnia

12 km²

Głębokość

2,0 m

Funkcja

retencyjna, rekreacyjna

Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego
Mapa konturowa powiatu biłgorajskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zbiornik retencyjny Bojary”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zbiornik retencyjny Bojary”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zbiornik retencyjny Bojary”
Ziemia50°34′18,8″N 22°44′34,1″E/50,571900 22,742800

Zbiornik retencyjny Bojaryretencyjny zbiornik zaporowy na rzece Osie w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie wiejskiej Biłgoraj.

Powierzchnia zbiornika wynosi 1,93 ha, a jego głębokość 2,0 m[1].

Zbiornik jest otoczony przez lasy Puszczy Solskiej[2]. Obok zbiornika przebiega droga powiatowa nr 2917L, łącząca wieś Rapy Dylańskie z dzielnicą Rapy w Biłgoraju[3].

Mimo stosowania w odniesieniu do tego zbiornika oficjalnej nazwy Bojary nie leży on na terenie dzielnicy Biłgoraja o tej samej nazwie, a także nie jest tożsamy z leżącym w tej dzielnicy tak samo nazywanym zalewem rekreacyjno-sportowym.

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Funkcja retencyjna[edytuj | edytuj kod]

Zlewnia zbiornika obejmuje 12 km² i stanowią ją lasy oraz pola uprawne. Obszar charakteryzuje się dużą deniwelacją (ok. 90 m)[4], przez co spływające z niego wody mogą stanowić zagrożenie powodziowe. Zbiornik, będąc obiektem retencyjnym, zabezpiecza przed powodziami północną część Biłgoraja.

Zbiornik pełni też funkcję rezerwuaru wody do użycia w razie wystąpienia pożaru lasu w okolicznych obszarach Puszczy Solskiej[1].

Funkcja rekreacyjna[edytuj | edytuj kod]

Zbiornik znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Biłgoraja, przez co stanowi miejsce chętnie odwiedzane w celu wypoczynku i lokalną atrakcję turystyczną. Obok zbiornika przebiegają:

Zbiornik znajduje się na trasie popularnej przyrodniczej leśnej ścieżki dydaktycznej[6][7].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Działania formalne ukierunkowane na budowę zbiornika w Rapach Dylańskich rozpoczęły się w 1998. Od 1999 trwała budowa, która zakończyła się w listopadzie 2001. Protokół oddania do eksploatacji spisano 5 grudnia 2001 w Biłgoraju. Zbiornik po odbiorze miał powierzchnię 1,8 ha i pojemność 25 tys. m³[4].

Na przełomie lipca i sierpnia 2011 w wyniku obfitych opadów deszczu nastąpiło znaczne podniesienie poziomu lustra wody na prywatnych stawach gospodarczych leżących przy rzece Osie m.in. w Rapach Dylańskich. Efektem tego było przerwanie grobli i dostanie się mas wody do rzeki. W dalszej konsekwencji doszło do gwałtownego podniesienia poziomu lustra wody w zbiorniku retencyjnym, przerwania zapory wodnej i zalania zurbanizowanego obszaru na terenie dzielnicy Bojary w Biłgoraju. Tak powstała powódź przyniosła znaczne straty materialne[8][4].

Po powodzi z 2011 zbiornik został odbudowany i ponownie oddany do użytku 20 grudnia 2012[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Biłgoraj, Tablica informacyjna przy zbiorniku retencyjnym Bojary, 2019.
  2. a b 56-A Frampol-Goraj, [w:] Paweł Wład, Mapa turystyczno-topograficzna Roztocza, Pogórza Przemyskiego, Nadsania i terenów przyległych w skali 1:50 000, Rzeszów: Wydawnictwo Turystyczne Paweł Wład.
  3. Informacja o drogach i mostach, [w:] Zarząd Dróg Powiatowych w Biłgoraju, Biuletyn Informacji Publicznej [dostęp 2019-01-06].
  4. a b c Pierwsza opinia w sprawie awarii zbiornika na Rapach Dylańskich [online], bilgoraj.com.pl, 10 sierpnia 2011 [dostęp 2020-05-17] (pol.).
  5. Kurzyna Marian, Czacharowski Andrzej, Spotkania z przyrodą na szlakach turystycznych Ziemi Biłgorajskiej, Biłgoraj: Helvetica, 2006, s. 195, ISBN 83-922784-5-3.
  6. Restytucja i czynna ochrona głuszca w Puszczy Solskiej [online], bilgoraj.lublin.lasy.gov.pl [dostęp 2020-05-17] (pol.).
  7. BIŁGORAJ: Nowa ścieżka dydaktyczna już gotowa – Tygodnik Zamojski, Zamość, Biłgoraj, Tomaszów [online], Tygodnik Zamojski [dostęp 2020-05-17] (pol.).
  8. Tama nie wytrzymała, bo… [online], bilgorajska.pl [dostęp 2020-05-17].
  9. Uroczyste otwarcie zbiornika Bojary [online], bilgorajska.pl [dostęp 2020-05-17].