Przejdź do zawartości

Zbrodnie nacjonalistów ukraińskich w powiecie horochowskim

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Zbrodnie nacjonalistów ukraińskich w powiecie horochowskim – zbrodnie nacjonalistów ukraińskich i miejscowego ukraińskiego chłopstwa (tzw. czerni) na głównie polskiej ludności cywilnej podczas rzezi wołyńskiej w powiecie horochowskim w dawnym województwie wołyńskim w okresie II wojny światowej.

Szczególne nasilenie mordów w powiecie horochowskim to lipiec i sierpień 1943 r. W 21 miejscowościach zginęło powyżej 50 osób, w tym w Zagajach 260. Na terenie powiatu horochowskiego ofiarą zbrodni padło 3 322 Polaków (ustalona, minimalna liczba ofiar). Ponadto zginęło co najmniej 35 Czechów, 24 Żydów, 34 Ukraińców, 4 Rosjan. Ustalono 75 sprawców zbrodni. W co najmniej 32 przypadkach napadów Ukraińcy udzielili Polakom pomocy. Spalonych zostało co najmniej 5 kościołów i 3 kaplice.

Zbrodnie głównie były dziełem UPA, wzmocnionej w marcu i kwietniu 1943 r. przez dezerterów z ukraińskiej policji, wspomaganej przez ukraińskich chłopów, samoobronę (SKW) i Służbę Bezpeky OUN-B. W niewielkim zakresie jako sprawców[1] wskazuje się oddziały zbrojne melnykowców i bulbowców.

Ogółem nacjonaliści zniszczyli 115 osiedli polskich[1].

Miejsca zbrodni i liczba ofiar

[edytuj | edytuj kod]
  • Horochów - ofiarą UPA padło 5 Polaków
Zbrodnie w miejscowościach Ustalona (minimalna) liczba ofiar
Antonówka Liczba ofiar nieznana
Beresteczko 5 Polaków, 1 Rosjanin
Hołatyn Dolny 1 Polak
Janówka 3 Polaków
Kołmaczówka 35 Polaków
Lipa 7 Polaków, 1 Ukrainiec
Lipska 2 Polaków
Lipszczyzna Liczba ofiar nieznana
Łobaczówka 40 Polaków
Naręczyn 4 Polaków
Peremyl 15 Polaków
Reymontowicze 6 Polaków
Smolawa Liczba ofiar nieznana
Wolica 10 Polaków
Zielona 3 Polaków
Zbrodnie w miejscowościach Ustalona (minimalna) liczba ofiar
Batorówka 5 Polaków
Boroczyce 10 Polaków, 1 Ukrainiec
wieś i majątek Brany 71 Polaków
Czerwona Liczba ofiar nieznana (najprawdopodobniej nikt z Polaków nie przeżył)
misteczko i wieś Drużkopol 6 Polaków
Haliczany 4 Polaków
Kupowalce 150 Polaków
Lulówka 87 Polaków, 1 Ukrainiec
Nowe Gniezno 1 Polak
majątek Pułhany 15 Polaków
wieś Pułhany 101 Polaków, 3-osobowa rodzina polsko-ukraińska
majątek Rudka Liczba ofiar nieznana
Szeroka 52 Polaków
Zastawie 10 Polaków
Zboryszów Nowy 20 Polaków
Zbrodnie w miejscowościach Ustalona (minimalna) liczba ofiar
Aleksandrówka 8 Polaków
Bakonówka 21 Polaków
Beremeszów 6 Polaków
Buniawa 34 Polaków
Cewelicze 2 Polaków
Chorów 1 Ukrainiec
Doroginicze 3 Polaków
Granatów 7 Polaków, 12 osób z rodzin polsko-ukraińskich
Horochówka 38 Polaków
Janin 50 Polaków
Jasionówka 19 Polaków
kolonia Krzemieniec 40 Polaków
Łokacze 37 Polaków
Markowicze 6 Polaków
Michałówka 7 Polaków
Piatykory 3 Polaków
Rogowicze 4 Polaków, 1 Ukrainiec
Szelwów 17 Polaków
Wujkowicze 80 Polaków
Zahorów Nowy 52 Polaków
Zahorów Stary 70 Polaków
Zajęczyce 25 Polaków
Zamlicze 118 Polaków
Zapust 3 Polaków
Zbrodnie w miejscowościach Ustalona (minimalna) liczba ofiar
Aleksandrówa 4 Polaków
Apanowszczyzna 20 Polaków
Augustów 17 Polaków
Beresk 6 Polaków
majątek Chołopecze 7 Polaków
wieś Chołopecze 4 Polaków, 2 Ukraińców, 19 Czechów, 2 Rosjan
Czesnówka 5 Polaków
Dąbrowa (koło Mańkowa) 14 Polaków
Dąbrowa (koło Woronczyna) 23 Polaków
Dmitrówka 7 Polaków
Dunaj 19 Polaków
Ferma Liczba ofiar nieznana
Helenów 7 Polaków
Hubin 2 Polaków
Jachimówka 25 Polaków
Jamne 14 Polaków
Janów 18 Polaków
Jasiniec 26 Polaków
Jungówka 2 Polaków
Kielecka 53 Polaków
Kisielin 97 Polaków, 3-osobowa rodzina polsko-ukraińska, 21 Żydów
Kisielówka 93 Polaków
Kurant 4 Polaków
Leonówka 7 Polaków
Lipinik 3 Polaków
Łuków 4 Polaków
Maków 5 Polaków
Mańków 8 Polaków, 1 Ukrainiec
Marynków 7 Polaków
Niedźwiedzie Jamy 2 Polaków
Oździutycze 16 Polaków
Rudnia 141 Polaków, 4 Czechów
Serniczki 4 Polaków
Studynie 4 Polaków
Trystak 37 Polaków
Tumin 17 Polaków
Twerdynie 64 Polaków
Warszawka 20 Polaków
Woronczyn 13 Polaków
Wólka Sadowska 80 Polaków
Wysoka 7 Polaków
Zabara 25 Polaków
Zapust Kisieliński 14 Polaków
Zaturce 36 Polaków
Zawały Las 17 Polaków
Zielona 2 Polaków
kolonia Żurawiec 29 Polaków
wieś Żurawiec 10 Polaków
Zbrodnie w miejscowościach Ustalona (minimalna) liczba ofiar
Bodiaczów 20 Polaków
majątek Fusów Liczba ofiar nieznana
wieś Fusów Liczba ofiar nieznana
Koziatyn 17 Polaków
Kwasów Liczba ofiar nieznana
Laszki Liczba ofiar nieznana
Nowy Raczyn 1 Czech
Pieczychowsty Liczba ofiar nieznana
kolonia Poluchno 40 Polaków
wieś Poluchno 49 Polaków
Strzelcze 5 Polaków
Szpikłosy Liczba ofiar nieznana
Zagaje 260 Polaków
Zbrodnie w miejscowościach Ustalona (minimalna) liczba ofiar
Chołoniów 1 Polak
Janina 8 Polaków
Kowbań 70 Polaków
Markowicze 20 Polaków
Nowosiółki Nowoczeskie i Nowosiółki Staroczeskie 6 Czechów
Oszczów 25 Polaków, 5 Czechów
Skobełka 1 Polak
Zwiniacze 4 Polaków
Zbrodnie w miejscowościach Ustalona (minimalna) liczba ofiar
Błudów 15 Polaków
Bubnów 9 Polaków, 13 Ukraińców, 1 Żyd
Kołpytów 11 Ukraińców
majątek Koniuchy 50 Polaków
wieś Koniuchy 3 Polaków
nadleśnictwo Korytnica 1 Polak
wieś Korytnica 1 Polak
Liniów 87 Polaków
Listopadówka 5 Polaków
Piłsudczyzna 23 Polaków, 2 Żydów
Pustomyty 50 Polaków
Sienkiewicze Liczba ofiar nieznana
Świniuchy 63 Polaków
Tuliczów 20 Polaków
Watyniec 9 Polaków, 8 osób z rodzin polsko-ukraińskich
Wojnin 20 Polaków

Zbrodnie w nieustalonych miejscach

[edytuj | edytuj kod]

W nieustalonych miejscach powiatu horochowskiego zginęło również co najmniej ok. 21 Polaków, 1 Rosjanin.

Kierownictwo terenowe OUN-B w powiecie horochowskim

[edytuj | edytuj kod]
Funkcja Imię, nazwisko i pseudonim Okres działalności
referent kierownictwa krajowego Walerian Bondarczuk "Horodij" 1943
przewodniczący okręgu Ołeksandr Buriak "Zaporożec" 1943
przewodniczący okręgu Mychajło Bondarczuk "Stemyd" 1943
przewodniczący okręgu Wołodymyr Łobaj "Wuliar" 1943
przewodniczący okręgu Demian Czech "Zymnyj" 1944
przewodniczący okręgu Jewhen Mańko "Jaszczur" 1945
szef SB Kłym Jaworśkyj "Orłyk" 1944

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Władysław Filar, Wydarzenia Wołyńskie 1939-1944, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008, s. 400

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]