52°35′29″N 17°33′21″E/52,591389 17,555833Zdziechowa
| ||
 dwór w Zdziechowie | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo | wielkopolskie | |
| Powiat | gnieźnieński | |
| Gmina | Gniezno | |
| Liczba ludności | 827 | |
| Strefa numeracyjna | (+48) 61 | |
| Kod pocztowy | 62-200 | |
| Tablice rejestracyjne | PGN | |
| SIMC | 0583728 | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Gniezno   Zdziechowa | ||
Położenie na mapie Polski  Zdziechowa | ||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  Zdziechowa | ||
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego  Zdziechowa | ||
| 52°35′29″N 17°33′21″E/52,591389 17,555833
| ||
Zdziechowa – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Gniezno. Liczy 827 mieszkańców[1]. W centralnej części miejscowości znajdują się park, remiza, sklepy, a także stary zdewastowany budynek po młynie Mieczysława Jagodzińskiego[2]. Miejscowość znajduje się na Szlaku Pałaców i Dworów Powiatu Gnieźnieńskiego.
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
Historia wsi sięga średniowiecza. W 1243 roku wspołrządzący książęta wielkopolscy Przemysł I i jego brat Bolesław, oddając szpital św. Ducha w Gnieźnie pod zarząd bożogrobcom miechowskim, wymienili Zdziechowę pomiędzy posiadłościami szpitalnymi. W 1255 roku arcybiskup Pełka przekazał wieś bożogrobcom gnieźnieńskim, a proboszcz miechowski Henryk oddał ją Mikołajowi w celu osadzenia na prawie niemieckim[3].
Wieś duchowna, własność Klasztoru Bożogrobców w Gnieźnie pod koniec XVI wieku leżała w powiecie gnieźnieńskim województwa kaliskiego[4].
W 1834 roku właścicielem majątku Zdziechowa byli Zygmunt i Katarzyna Twardowscy. W 1856 roku rodzeństwo Twardowskich sprzedało go Adalbertowi Barnabarze. Rok później Zdziechowa przeszła w ręce Edwarda Wendorffa i pozostała w jego rodzinie do końca II wojny światowej[3].
Pod miejscowością stoczona została 30 i 31 grudnia 1918 roku bitwa, w wyniku której powstańcy pokonali oddziały Grenzschutzu[3].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Usługi i transport[edytuj | edytuj kod]
W Zdziechowie znajdują się: stacja benzynowa, poczta, stacja gazowa, prywatne przedsiębiorstwa, remiza OSP.
Ruch pasażerski odbywa się za pośrednictwem PKS. Stacja kolejowa przeznaczona jest dla ruchu towarowego.
Kościół NMP Nieustającej Pomocy[edytuj | edytuj kod]
W Zdziechowie znajduje się kościół parafialny pod wezwaniem NMP Nieustającej Pomocy, zbudowany w latach 1937–1939 z cegły (z jedną drewnianą wieżą) i ozdobiony sgraffito. Wnętrze świątyni, zaprojektowanej przez Stefana Cybichowskiego, rozjaśnia prezbiterium z białego marmuru. Jej wyposażenie stanowią marmurowa chrzcielnica i ambona, nieczynne zabytkowe organy, konfesjonały, witraże, rzeźbiona droga krzyżowa z XX wieku[5]. W 2009 roku kościół został odrestaurowany. Przy kościele zlokalizowane są plebania i dzwonnica.
Oświata i kultura[edytuj | edytuj kod]
We wsi znajdują się gminna biblioteka publiczna, przedszkole oraz Zespół Szkolno-Gimnazjalny dla ponad 200 uczniów, także tych z sąsiednich miejscowości, który mieści się w starym, zabytkowym dworze rodziny Wendorffów z 1870 roku[6]. Od 2005 roku przy szkole działa 51 DSH "Pomarańczarnia", przekształcony w 51 Szczep Harcerski "Pomarańczowy"[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wykaz nazw miejscowości, osiedli i ulic na terenie Gminy Gniezno. Urząd Gminy Gniezno.
- ↑ Młyn motorowy. Mieczysław Jagodziński - Zdziechowa, powiat Gniezno. (pol.). prawo.pl. [dostęp 2015-04-05].
- ↑ a b c Historia. Urząd Gminy Gniezno.
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 248.
- ↑ Historia parafii, http://parafia.zdziechowa.pl.
- ↑ Zdziechowa, Katalog polskich zamków, pałaców i dworów.
- ↑ 51 Szczep Harcerski Pomarańczowy"
