Zdzisław Czarnomski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zdzisław Czarnomski
Data i miejsce urodzenia

4 marca 1894
Sławniów

Data i miejsce śmierci

6 grudnia 1941
KL Mauthausen-Gusen

Zawód, zajęcie

górnik, żołnierz, działacz patriotyczny i społeczny, harcerz

Narodowość

polska

Stanowisko

komendant Hufca Grodzieckiego w Czeladzi

Zdzisław Czarnomski (ur. 4 marca 1894 w Sławniowie, zm. 6 grudnia 1941 w Mauthausen-Gusen) – polski działacz patriotyczny i społeczny, twórca drużyny harcerskiej w Czeladzi, organizator lokalnych struktur Szarych Szeregów, aresztowany przez Gestapo i zamordowany w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Zdzisław Czarnomski wcześnie stracił ojca, a po powtórnym zamążpójściu matki przeprowadził się do Czeladzi, gdzie jego ojczym został zatrudniony jako kierownik szkoły powszechnej. W 1912 roku, jako członek miejscowego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Czeladzi działającego przy kopalni „Saturn”, uczestniczył w zlocie w Krakowie[1], gdzie poznał ideologię i zasady działania tworzącego się ruchu skautowego. W następnym roku zorganizował pierwszy w Czeladzi zastęp harcerski, działający przy „Sokole”, wkrótce przekształcony w pełnoprawną drużynę harcerską, w 1916 roku przyłączoną do Związku Harcerstwa Polskiego jako 1. Zagłębiowska Drużyna Harcerzy na Saturnie, podporządkowana Naczelnej Komendzie Skautowej w Warszawie. Był pracownikiem Komisji do Spraw Jeńców Tymczasowej Rady Stanu[2].

W latach 1918–1921 służył ochotniczo w Wojsku Polskim. Następnie podjął pracę w kopalni „Saturn” i powrócił do funkcji drużynowego. W 1925 roku został podharcmistrzem, w 1929 harcmistrzem. W latach 1931–1936 i ponownie od 1937 roku był komendantem Hufca Grodzieckiego z siedzibą w Czeladzi. W czerwcu 1939 roku obchodził wraz z założoną przez siebie drużyną (od 1924 roku 5. Męską Drużyną Harcerską w Czeladzi) jubileusz 25-lecia działalności. Podczas II wojny światowej rozpoczął pracę w konspiracji, tworząc lokalne struktury Szarych Szeregów. Na początku 1940 roku został aresztowany przez Gestapo i po pewnym czasie zwolniony. Aresztowany ponownie 2 maja tegoż roku, został osadzony w obozie koncentracyjnym Dachau a następnie KL Mauthausen-Gusen, gdzie zmarł 6 grudnia 1941 roku.

Imię Zdzisława Czarnomskiego nosi hufiec ZHP w Czeladzi oraz jedna z czeladzkich ulic.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Praca zbiorowa, „1906-1936 Jednodniówka jubileuszowa Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Czeladzi”, Czeladź: Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" w Czeladzi, 1936 (pol.).
  2. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 221.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Artur Rejdak: Patroni naszych ulic. Czeladź: 1994.