Zebrzydowa
51°13′48″N 15°23′16″E/51,230000 15,387778| wieś | |
 Bluszcz na budynku stacji kolejowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
~200 m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
1526[2] |
| Strefa numeracyjna |
75 |
| Kod pocztowy |
59-730[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DBL |
| SIMC |
0191610 |
Położenie na mapie gminy Nowogrodziec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego  | |
| 51°13′48″N 15°23′16″E/51,230000 15,387778[1]
| |
Zebrzydowa (dawniej niem. Siegersdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Nowogrodziec.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość leży w sąsiedztwie drogi wojewódzkiej DW357. Przez wschodni kraniec wsi, w szerokiej pradolinie przepływa rzeka Kwisa. Natomiast od strony północno-zachodniej rozciągają się Bory Dolnośląskie – jeden z największych kompleksów leśnych w Polsce.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1063528 | Lesieniec | część wsi |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś stanowiła własność m.in. Nostitzów, Gersdorfów i miasta Lubania[6].
Transport[edytuj | edytuj kod]
W miejscowości przecinają się ważne trasy samochodowe Bolesławiec-Zgorzelec, oraz Lubań-Osiecznica. Dodatkowo krzyżują się tu dwa szlaki kolejowe Wrocław-Węgliniec i Jelenia Góra-Żagań. Miejscowość dzieli się na dwie części, starszą – południową (przy DK94), dawniej zwaną Zebrzydowa Wieś oraz młodszą – północną niegdyś zwaną Zebrzydowa Stacyjna. Część południowa ma charakter bardziej rolniczy, natomiast część północna związana z linią kolejową ma typowo robotniczą zabudowę.
Przemysł[edytuj | edytuj kod]
Największym zakładem przemysłowym w Zebrzydowej była fabryka wyrobów glinianych i cegły założona przez Fryderyka Hoffmanna (Siegersdorfer Werke Friedrich Hoffmann), otwarta w 1872 r. Z wyrobów fabryki wybudowano między innymi: stację metra Jannowitzbrücke w Berlinie, rzeźnię miejską w Zagrzebiu, elektrownię w Cecheuta w Argentynie.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Na listę zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisany jest park z poł. XIX w.[7] W parku rośnie dąb sypułkowy Zenon (400 lat), buk Boryna (250 lat).
We wsi znajduje się kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego wzniesiony po 1945 w miejscu starszej świątyni, obok wieża z 1606 z renesansowym portalem z herbami rodzin von Schonaich i von Zedlitz[6].
-
Herb von Schonaich -
Herb von Zedlitz -
![Cegła z Zebrzydowa[8]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Siegersdorf_stempel.JPG/120px-Siegersdorf_stempel.JPG)
Cegła z Zebrzydowa[8]
![Cegła z Zebrzydowa[8]](/wiki/Plik:Siegersdorf_stempel.JPG)
Na jednym z budynków dworcowych rośnie bluszcz pospolity o obwodzie 55 cm, uznawany za najstarszy w Polsce (ok. 110-150 lat).
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 160788
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1601 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ a b Waldemar Bena opis do mapy "Bory Dolnośląskie, Przemkowski Park Krajobrazowy" Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004 ISBN 83-88049-83-6
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 1. [dostęp 2012-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Stempel na cegle w Forcie IX Twierdzy Poznań
- Siedziba gminy: Nowogrodziec
