Zenon Grocholewski
| |||
Kardynał prezbiter | |||
![]() Zenon Grocholewski (2013) | |||
| |||
Kraj działania | Watykan | ||
Data i miejsce urodzenia | 11 października 1939 Bródki | ||
Prefekt Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej | |||
Okres sprawowania | 1999–2015 | ||
Sekretarz Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej | |||
Okres sprawowania | 1982–1999 | ||
Wyznanie | katolicyzm | ||
Kościół | rzymskokatolicki | ||
Prezbiterat | 27 maja 1963 | ||
Nominacja biskupia | 21 grudnia 1982 | ||
Sakra biskupia | 6 stycznia 1983 | ||
Kreacja kardynalska | 21 lutego 2001 Jan Paweł II | ||
Kościół tytularny | bazylika św. Mikołaja w Więzieniu | ||
Odznaczenia | |||
![]() ![]() |
| |||||||||||||||
Data konsekracji | 6 stycznia 1983 | ||||||||||||||
Miejscowość | Rzym | ||||||||||||||
Konsekrator | Jan Paweł II | ||||||||||||||
Współkonsekratorzy | Eduardo Martínez Somalo Duraisamy Simon Lourdusamy | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
|
Zenon Grocholewski (ur. 11 października 1939 w Bródkach[1]) – polski duchowny rzymskokatolicki, wysoki urzędnik Kurii Rzymskiej, sekretarz Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej w latach 1982–1999, prefekt Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej w latach 1999–2015, biskup od 1983, arcybiskup od 1991, kardynał diakon w latach 2001–2011, kardynał prezbiter od 2011.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ukończył studia prawnicze na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim. Wyświęcony na kapłana został w Poznaniu w 1963. Od 1966 przebywa w Rzymie, gdzie najpierw studiował prawo kanoniczne, a od 1972 do 1999 pracował w Najwyższym Trybunale Sygnatury Apostolskiej, dochodząc w nim do stanowiska prefekta (od 4 października 1998). Był też prezesem Sądu Kasacyjnego Państwa Watykańskiego.
21 grudnia 1982 papież Jan Paweł II mianował go sekretarzem Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej i prekonizował biskupem tytularnym Acropolis. Święcenia biskupie otrzymał 6 stycznia 1983 w Bazylice św. Piotra w Rzymie z rąk papieża. 16 grudnia 1991 roku został mianowany arcybiskupem.
W listopadzie 1999 z mianowania Jana Pawła II został prefektem Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej, czyli urzędu watykańskiego zajmującego się całokształtem katolickiego systemu oświaty i nauki oraz wielkim kanclerzem Uniwersytetu Gregoriańskiego. W 2001 został kardynałem diakonem z kościołem tytularnym św. Mikołaja w Więzieniu. 21 lutego 2011 został promowany do rangi kardynała prezbitera[2]. W 2015 został członkiem kolegium ds. odwołań od wyroków dotyczących przestępstw zastrzeżonych w Kongregacji Nauki Wiary[3][4]. 31 marca 2015 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z urzędu prefekta Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej[5][6].
Uchodzi za jednego z najlepszych współczesnych znawców prawa kanonicznego. Jest autorem i współautorem licznych publikacji książkowych oraz artykułów w czasopismach kanonicznych i pracach zbiorowych. Łącznie jego bibliografia przekracza 550 publikacji w 12 językach. Poza językiem polskim posługuje się także językiem włoskim, łaciną, francuskim, hiszpańskim i angielskim.
Uczestnik konklawe 2005 i konklawe 2013 roku. 11 października 2019 w związku z ukończeniem 80 lat utracił prawo udziału w konklawe[7].
Odznaczenia, tytuły i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
Postanowieniem Prezydenta RP z dnia 9 listopada 2009 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[8].
Tytuł doktora honoris causa przyznały mu: Akademia Teologii Katolickiej w Warszawie (1998), Katolicki Uniwersytet Lubelski (1999)[9], Uniwersytet w Pasawie (2001), Uniwersytet Komeńskiego w Bratysławie (2002)[10], Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (2004), Uniwersytet Śląski w Katowicach (2010)[11], Uniwersytet Katolicki w Rużomberku (2013)[12], Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (2018)[13] i Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie (2019)[14].
W 2006 otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Poznania[15].
Został laureatem Nagrody im. Księdza Idziego Radziszewskiego Towarzystwa Naukowego KUL za rok 2012[16], a także Diamentowego Feniksa 2017 przyznanego przez Stowarzyszenie Wydawców Katolickich[17]
W 2010 za wkład w dzieło pojednania został uhonorowany Komandorią Missio Reconciliationis. Od 2008 jest filistrem honoris causa Korporacji Akademickiej Magna-Polonia[18].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ksiądz Kardynał Zenon Grocholewski. miedzichowo.pl (arch.). [dostęp 2016-04-25].
- ↑ Stolica Apostolska: tegoroczne kanonizacje 23 października. radiovaticana.va, 2011-02-21. [dostęp 2016-04-25].
- ↑ Nomina dei Membri del Collegio per l’esame dei ricorsi alla Sessione Ordinaria presso la Congregazione per la Dottrina della Fede (wł.). press.vatican.va, 2015-01-21. [dostęp 2015-01-21].
- ↑ Nominacje w nowym kolegium Kongregacji Nauki Wiary ds. odwołań od wyroków dotyczących przestępstw zastrzeżonych; jednym z członków kard. Grocholewski. pl.radiovaticana.va, 2015-01-21. [dostęp 2015-01-21].
- ↑ Nomina del Prefetto della Congregazione per l’Educazione Cattolica (wł.). press.vatican.va, 2015-03-31. [dostęp 2015-04-01].
- ↑ Kard. Versaldi zastąpi kard. Grocholewskiego. ekai.pl (arch.), 2015-03-31. [dostęp 2018-11-25].
- ↑ Kolejny polski kardynał traci prawo udziału w konklawe. deon.pl. [dostęp 2019-10-11].
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 28, poz. 349. [dostęp 2010-11-24].
- ↑ Doktorzy Honoris Causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. kul.pl. [dostęp 2011-02-23].
- ↑ Doktorat honoris causa dla kard. Grocholewskiego. opoka.org.pl (arch.), 2002-09-13. [dostęp 2018-02-20].
- ↑ Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Śląskiego. us.edu.pl. [dostęp 2011-02-21].
- ↑ Słowacja: ks. kard. Grocholewski doktorem honoris causa. radiomaryja.pl, 2013-09-25. [dostęp 2013-12-01].
- ↑ I. Cieślik: Uroczystość wręczenia tytułu doktora honoris causa UPP JE Kardynałowi Zenonowi Grocholewskiemu. skylark.up.poznan.pl, 2018-11-23. [dostęp 2018-11-24].
- ↑ M. Mastyło: Inauguracja roku akademickiego 2019/2020. Jubileusz 10-lecia UPJPII. Doktorat honoris causa dla kard. Zenona Grocholewskiego 16 X 2019. upjp2.edu.pl, 2019-10-16. [dostęp 2019-10-22].
- ↑ Honorowi i zasłużeni obywatele Miasta Poznania. poznan.pl. [dostęp 2013-02-17].
- ↑ Nagroda im. Księdza Idziego Radziszewskiego. kul.pl. [dostęp 2013-05-27].
- ↑ Warszawa: wręczono nagrody FENIKS 2017. ekai.pl, 2017-04-01. [dostęp 2017-04-04].
- ↑ B. P. Wróblewski, Informator Poznańskiego Koła Międzykorporacyjnego, Poznań 2009, s. 45.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Nota biograficzna Zenona Grocholewskiego na stronie archidiecezji poznańskiej [dostęp 2018-07-03]
- Zenon Grocholewski w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy (ang.) [dostęp 2018-02-25]
- Zenon Grocholewski w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2010-11-24]
- Zenon Grocholewski w bazie „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2010-11-24]
|
|
- Polscy kardynałowie
- Kardynałowie z nominacji Jana Pawła II
- Polscy biskupi katoliccy pracujący poza granicami Polski
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Missio Reconciliationis
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Doktorzy honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Śląskiego
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
- Polscy doktorzy honoris causa uczelni na Słowacji
- Polscy doktorzy honoris causa uczelni w Niemczech
- Honorowi obywatele Poznania
- Absolwenci Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie
- Współpracownicy Jana Pawła II
- Urodzeni w 1939