Zimna Woda Orawska
Zimna Woda lub Zimna Woda Orawska (słow. Studený potok, Studená) – duży potok w Karpatach Zachodnich w historycznym regionie Orawie na Słowacji. Powstaje w Tatrach Zachodnich, a następnie płynie przez Kotlinę Zuberską i Kotlinę Orawską[1].
Według polskich autorów Zimna Woda Orawska powstaje w Dolinie Zuberskiej w Tatrach Zachodnich na wysokości ok. 1020 m n.p.m., nieco powyżej Zwierówki, z połączenia Rohackiego Potoku i Łatanego Potoku[1]. Według źródeł słowackich Rohacki Potok jest źródłowym odcinkiem Zimnej Wody Orawskiej i dlatego Słowacy biorą jej początek od wypływu z Niżniego Stawu Rohackiego[2]. Następnie potok spływa Doliną Zuberską w kierunku północno-zachodnim i wypływa na Kotlinę Zuberską. Tu płynie przez Zuberzec i Habówkę. Ten odcinek Doliny Zimnej Wody Orawskiej (po Habówkę) liczy ok. 9 km długości[3].
Między Zubercem a Habówką Zimna Woda przecina Rów Podtatrzański, przyjmując płynące nim swoje dwa największe dopływy: Zuberską Wodę (od zachodu, na granicy Zuberca i Habówki) i Błotny Potok (od wschodu, w dolnej części Habówki). Następnie przebija się w poprzek przez Skoruszyńskie Wierchy – ten fragment nazywany był czasem Białym Potokiem (słow. Bielý potok). Płynie przez wieś Orawski Biały Potok, po czym nieznacznie rozszerzającą się doliną uchodzi w miejscowości Podbiel na wysokości ok. 550 m n.p.m. do Orawy. Ten odcinek doliny potoku, do którego odnosi się właściwa nazwa Doliny Zimnej Wody Orawskiej, ma długość ok. 13 km[2].
Cała Dolina Zimnej Wody Orawskiej, liczona od głównego grzbietu Tatr Zachodnich po ujście do Orawy, jest największą doliną na północnych stokach słowackich Tatr Zachodnich[4]. Na wysokości 886 m część wód Zimnej Wody ginie w ponorach. Przepływa pod ziemią w linii prostej około 700 m, m.in. przez Jaskinię Brestowską i na wysokości 851 m wypływa w Stefkowskim Potoku[1].
Dawniej używano spolszczeń nazwy słowackiej w formie Studena Woda, Studziena Woda. Walery Eljasz pisał w roku 1887: Przy Podbieli uchodzi do Orawy dolina i silny potok Studzieną zwany. Są to wody z Tatr, z pod Rohaczów. Dolinę Studzieną ogląda się wyraźnie z Osobity, z Bobrowca lub Wołowca (...)[5]. Formy Studzienna Woda, Studzieniec i inne nawiązujące do studni są nieprawidłowe. Słowackie słowo studený oznacza „zimny”[1].
Osobny artykuł:Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b Turystyczna i satelitarna mapa Słowacji. [dostęp 2012-01-10].
- ↑ Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2009/10. ISBN 83-87873-36-5.
- ↑ Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
- ↑ Walery Eljasz: Naokoło Tatr. Szkic z podróży. Odbitka z "Pamiętnika Tow. Tatrz. Tom XI", Kraków 1887