Ziomkostwo Pomorskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ziomkostwo Pomorskie
Pommersche Landsmannschaft
Ilustracja
Gryf pomorski na zjeździe Ziomkostwa w Ostseehalle w Kilonii (1970)
Państwo

 Niemcy

Rodzaj stowarzyszenia

Stowarzyszenie

Zasięg

Niemcy

brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons

Ziomkostwo Pomorskie (niem. Pommersche Landsmannschaft) – organizacja promująca jedność Pomorzan, pragnąca reprezentować wszystkich Niemców, którzy zostali wysiedleni po 1945 roku z terenów dawnego niemieckiego Pomorza.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 1947 roku z prywatnej inicjatywy zaczęło ukazywać się pismo Pommern-Brief (List Pomorski). Powstały także niepowiązane ze sobą lokalne grupy przesiedleńców z Pomorza Zachodniego. To z kolei doprowadziło do założenia 18 maja 1948 roku Ziomkostwa Pomorskiego, początkowo działającego w Trizonii, a od 1949 na całym obszarze Niemiec. W lipcu 1948 założono Arbeitsgemeinschaft der Heimatkreise, z której w 1967 roku rozwinął się Pommersche Kreis- und Städtetag. 30 i 31 lipca 1949 roku odbyło się pierwsze zebranie Pommersche Abgeordnetenversammlung (Zgromadzenia Reprezentantów), na którym wyłoniono zarząd. W 1950 roku powstała główna siedziba związku w Hamburgu. W tym samym roku ówczesny rzecznik ziomkostwa złożył podpis pod Kartą Wypędzonych.

Spotkanie Zgromadzenia Reprezentantów Pomorza w parlamencie w Kilonii (1963)
Zjazd Pomorzan w Ostseehalle w Kilonii (1968)

22 sierpnia 1954 roku kraj związkowy Szlezwik-Holsztyn objął Ziomkostwo swoim patronatem. Od tego czasu aż do zjednoczenia Niemiec na tamtejszym parlamencie powiewała błękitno-biała flaga Pomorza. Landtag Szlezwika-Holsztynu przyjął 16 grudnia 1966 r. ustawę powołującą do życia Fundację Pomorską (Stiftung Pommern). Zadaniem fundacji była opieka nad dziełami sztuki pochodzącymi z byłej prowincji pomorskiej, które znajdowały się na terenie Republiki Federalnej Niemiec. Najbardziej znaczące zbiory (m.in. malarskie) były prezentowane na Zamku Kilońskim.

1 maja 1973 roku Zarząd Krajowy Ziomkostwa przyjął Manifest Pomorzan (Manifest der Pommern), uchwalony pod koniec miesiąca przez Zgromadzenie Reprezentantów.

W styczniu 1987 rozpoczęto budowę Centrum Pomorskiego w Travemünde (dzielnica Lubeki), które zostało otwarte przez prezydenta Richarda von Weizsäckera 5 września 1988 roku. Centrum funkcjonowało do 2017 roku, kiedy to zostało sprzedane.

Po zjednoczeniu od 1 do 3 maja 1992 roku w Stralsundzie odbył się pierwszy ogólnoniemiecki zjazd Pomorzan.

W 1999 roku zbiory Fundacji zostały przeniesione z Kilonii do Greifswaldu do nowo utworzonego Państwowego Muzeum Pomorskiego.

1 stycznia 1995 ziomkostwo przekształciło się w związek centralny (Pommersche Landsmannschaft – Zentralverband e. V.), jednak w 2008 roku ponownie nastąpił podział na Ziomkostwo Pomorskie i Pomorskie Stowarzyszenie Centralne. W październiku 2017 roku Pomorskie Stowarzyszenie Centralne ogłosiło upadłość. Mimo to Ziomkostwo Pomorskie nadal istnieje.

Organizacja[edytuj | edytuj kod]

Ziomkostwo Pomorskie zostało założone 18 maja 1948 roku. Jest członkiem Związku Wypędzonych (BdV). Siedzibą stowarzyszenia pozostaje Lubeka-Travemünde.

Organami Ziomkostwa Pomorskiego są Pomorskie Zgromadzenie Delegatów (Pommersche Delegiertenversammlung; do 2007: Pomorskie Zgromadzenie Reprezentantów) oraz Zarząd Federalny. Na czele Zarządu stoi rzecznik.

Związek Powiatów i Miast Pomorskich[edytuj | edytuj kod]

Związek Powiatów i Miast Pomorskich (Pommerscher Kreis- und Städtetag; PKST) obejmuje 28 powiatów dawnego Pomorza.

Odbywa się coroczne spotkanie jako walne zgromadzenie i zwykle dwa spotkania kulturalne w roku.

Pomorskie Stowarzyszenie Centralne[edytuj | edytuj kod]

Pomorskie Stowarzyszenie Centralne (Pommersche Zentralverband e.V.) utrzymywało działalność Ziomkostwa, przede wszystkim finansując Centrum Pomorskie z Akademią Bałtycką. Było także wydawcą publikacji Ziomkostwa.

Rzecznicy Ziomkostwa Pomorskiego[edytuj | edytuj kod]

Centrum Pomorskie (1988-2017)[edytuj | edytuj kod]

Widok na Centrum Pomorskie wraz z Kościołem Pojednania (2015).

Centrum Pomorskie w Travemünde zostało otwarte 5 września 1988 roku przez prezydenta federalnego Richarda von Weizsäckera. Od tego czasu znajdująca się w nim Akademia Bałtycka oferowała przestrzeń dla seminariów i wycieczek mających na celu porozumienie i dialog ze wschodnimi sąsiadami Niemiec.

Od 1989 roku Centrum Pomorskie posiadało obszerną bibliotekę, liczącą ok. 30 tys. woluminów[2]. Mieściła się tam także biblioteka i archiwum stowarzyszenia Pommerscher Greif. W 2015 roku biblioteka została zamknięta, a zasoby przejęte przez Pommerscher Greif i przeniesione do Züssow[3].

Niewypłacalne Pomorskie Stowarzyszenie Centralne w 2017 roku sprzedało majątek Centrum Pomorskiego. Spośród obiektów Centrum dotychczas funkcjonuje jedynie Kościół Pojednania, który finansuje odrębna fundacja[4].

Wystawa „Wypędzeni – i zapomniani?”[edytuj | edytuj kod]

Wystawa „Wypędzeni – i zapomniani? Pomorze w historii Niemiec i Europy” miała na celu upamiętnienie historii Pomorza oraz wysiedlenia Niemców z Europy Środkowej i Wschodniej w latach 1945–1950. W sierpniu 2013 roku wystawa miała zostać otwarta w parlamencie kraju związkowego Szlezwik-Holsztyn w Kilonii. Parlament nakazał jednak zmiany lub usunięcie poszczególnych treści. Ziomkostwo nie zastosowało się do tego, stojąc na stanowisku, że wystawa może być pokazana jedynie w całości, a usuwanie fragmentów prowadzi do zafałszowania historię Pomorza i wypędzenia Pomorzan.

Patronat[edytuj | edytuj kod]

Kraj związkowy Szlezwik-Holsztyn ogłosił 16 sierpnia 1954 patronat nad wysiedlonymi z ojczyzny mieszkańcami Pomorza. Za rządów premier Heide Simonis (SPD) land ostatecznie zakończył patronat. Nawet za jej następcy, premiera Petera Harry’ego Carstensena (CDU), nie został on wznowiony[5].

Pomorska Nagroda Kulturalna[edytuj | edytuj kod]

Wręczenie Pomorskiej Nagrody Kulturalnej przez Philippa von Bismarcka (drugi od prawej) Johannesowi Paulowi (drugi od lewej) i Bruno Müller-Linowi (w środku; 1973).

Ziomkostwo Pomorskie przyznaje od 1962 roku Pomorską Nagrodę Kulturalną. Laureatami zostali:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Die Pommersche Zeitung Nr. 17/2015, S. 1 f.
  2. ↑ ostseeakademie.de.
  3. ↑ Die Pommersche Zeitung. Nr. 9/2015, S. 2.
  4. ↑ Die Pommersche Zeitung. Nr. 44/2017, S. 1.
  5. ↑ Die Pommersche Zeitung. Nr. 23/2008, S. 16.
  6. ↑ Pommersche Saat. Heft 3/1962. Neudruck 1985, S. 873.
  7. ↑ Pommern. Kunst Geschichte Volkstum. Nr. 3/1985, ISSN 0032-4167, S. 39.
  8. ↑ Marcel Reich Ranicki: Der Fall Koeppen.
  9. ↑ Vita Helmut Maletzke.
  10. ↑ Ingrid Seddig Lebenswerk.
  11. ↑ Zur Person: Dietlinde Bonnlander.
  12. ↑ Hans Reddemann.
  13. ↑ Die Pommersche Zeitung. Nr. 19/2008, S. 3.
  14. ↑ Die Pommersche Zeitung. Nr. 20/2010, S. 3.
  15. ↑ Die Pommersche Zeitung. Nr. 38/2012, S. 1, 2–3, 16.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ziomkostwo_Pomorskie&oldid=71479731”