Zlecenie (opowiadanie)
| |||
| |||
| Autor | Honoriusz Balzac | ||
| Typ utworu | opowiadanie | ||
| Wydanie oryginalne | |||
| Miejsce wydania | Francja | ||
| Język | francuski | ||
| Data wydania | 1832 | ||
| Pierwsze wydanie polskie | |||
| Przekład | Tadeusz Boy-Żeleński | ||
| |||
Zlecenie (oryg.fr. Le Message) – nowela Honoriusza Balzaka wydana po raz pierwszy w 1832. Wchodzi w skład Scen z życia prywatnego cyklu Komedia ludzka.
Czas powstania utworu[edytuj | edytuj kod]
Zlecenie Balzac napisał w Paryżu w styczniu 1832 roku. Opowiadanie po raz pierwszy ukazało się w "Revue des Deux Mondes" z 15 lutego 1832 roku. Jeszcze w tym samym roku zostało wydane pod tytułem Le Conseil, wraz z opowiadaniem La Grande Bretèche w trzecim tomie Scen z życia prywatnego. W 1833 i 1839 roku Balzac umieścił je w pierwszym i drugim wydaniu Scen z życia prowincji. W pierwszym wydaniu Komedii ludzkiej w 1842 roku znalazło się w drugim tomie, ponownie wśród Scen z życia prywatnego[1].
Treść[edytuj | edytuj kod]
Dwaj młodzi ludzie podróżują dyliżansem z Paryża do Moulins, siedząc na imperiałce. Po drodze rozmawiają o swoich kochankach. Jeden z nich ginie w podróży przygnieciony przez dyliżans. Przed śmiercią zleca towarzyszowi podróży, by odniósł korespondencję jego Julii (hrabinie de Montpersan) wraz z wiadomością o jego śmierci. Przybywszy do Montpersan narrator stara się możliwie delikatnie spełnić powierzoną mu misję. Hrabina wpada w rozpacz, nie pojawia się potem na obiedzie. Narrator wraz ze służbą znajduje ją rozpaczającą w ogrodowej szopie. W nocy hrabina prosi narratora o opowiedzenie ostatnich chwil życia ukochanego i odbiera pakiet swojej korespondencji. Spostrzegłszy, że jej posłaniec nie ma za co wrócić do Paryża, powierza mu zadanie do wykonania w Paryżu wraz z pieniądzmi na podróż[2].
Osoby występujące w utworze[edytuj | edytuj kod]
- hrabina de Montpersan - jej kochanek nazywa ją "Julią". Ma około trzydziestu lat.
- narrator - młody, niedoświadczony i niezbyt zamożny człowiek, stawiający pierwsze kroki w życiu[3].
Cechy utworu[edytuj | edytuj kod]
Nowela wymyka się w pewnym sensie opowiadającemu. Połączona w pewnym momencie z La Grande Bretèche, aby zilustrować Radę (Le Conseil) daną w przypadku zdrady, nie jest w stanie przekonać słuchacza. Nic mniej nie przypomina opowieści z morałem mówi "właścicielka gospody" (pierwsza komentatorka utworu), a "młoda grubaska" dodaje: morał z tej historii taki, że nie powinniśmy podróżować na imperiałce. Narrator Le Conseil nazywa tę opowieść przerażającą tragedią domową. Ponieważ nic nie dzieje się w finale, nic nie jest ostatecznie powiedziane, utwór może być odczytywany wieloznacznie jako opowieść o pragnieniu opowiadania, o pragnieniu miłości, o pragnieniu w ogóle[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Honoriusz Balzac: Komedia ludzka. T. 3. s. 415 i 452.
- ↑ Honoriusz Balzac: Komedia ludzka. T. 3. s. 401-415.
- ↑ a b Franc Schuerewegen: Le Message.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Franc Schuerewegen: Le Message (fr.). W: Balzac. La Comédie humaine. Edition critique en ligne. [on-line]. [dostęp 2012-01-18].
- Honoriusz Balzac: Komedia ludzka. T. 3. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, 1957.
- André Maurois: Prometeusz czyli życie Balzaka. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, 1970.