Zmiany struktury agrarnej w Polsce
Zmiana struktury agrarnej w Polsce – następuje w wyniku podziału gospodarstw rolnych, scalania gruntów i wywłaszczania na cele infrastrukturalne. Zmiany powstają jako rezultat prowadzonej polityki rolnej, uwarunkowań ekonomicznych i decyzji producentów rolnych.
Pojęcie struktury agrarnej[edytuj | edytuj kod]
Struktura agrarna jest definiowana różnie, w zależności od źródła. Może przedstawić się następująco:
- wg Encyklopedii Ekonomiczno-Rolniczej „Struktura agrarna ujmowana jest:
- jako procentowy udział określonych grup obszarowych gospodarstw w ogólnej liczbie lub powierzchni gospodarstw,
- jako grupy gospodarstw o różnym tytule własności,
- jako grupy gospodarstw według wielkości produkcji rolniczej na 1 gospodarstwo, bądź na jednego pracownika,
- jako grupy gospodarstwa według osiąganej produkcji towarowej, według wielkości nakładów kapitałowych na jednostkę produkcji”[1];
- wg A. Lichorowicza
Struktura agrarna – stan rolniczych jednostek produkcyjnych; udział zaklasyfikowanych do różnych grup według własności ziemi, wielkości powierzchni gospodarstw rolnych, rozproszenia gruntów w ogólnej liczbie gospodarstw w państwie (lub np. regionie, województwie, gminie)
[2]; - wg Encyklopedii Agrobiznesu
Struktura agrarna – rozkład gospodarstw chłopskich według ich obszaru, przy założeniu, że ziemia jest decydującym czynnikiem produkcji a pozostałe czynniki są z nią liniowo skorelowane
[3].
Kształtowanie liczby i struktury gospodarstw indywidualnych[edytuj | edytuj kod]
Kształtowanie liczby i struktury gospodarstw indywidualnych po II wojnie światowej[edytuj | edytuj kod]
Liczba gospodarstw rolnych (w tys.) w latach 1950–1980 przedstawiała się następująco[4]:
Wielkość gospodarstwa | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba | Procent | Liczba | Procent | Liczba | Procent | Liczba | Procent | |
do 2 ha | 821,3 | 25,9 | 1 177,6 | 32,8 | 1134,9 | 33,3 | 868,0 | 30,0 |
od 2 do 5 ha | 991,8 | 31,3 | 1091,9 | 30,4 | 967,5 | 28,5 | 855,0 | 29,5 |
5 do 10 ha | 976,5 | 30,8 | 937,7 | 26,1 | 886,3 | 26,1 | 748,0 | 25,8 |
10 do 20 ha | 339,0 | 10,7 | 350,20 | 9,8 | 373,4 | 11 | 332,0 | 11,5 |
ponad 20 ha | 39,9 | 1,3 | 34,50 | 0,9 | 36,9 | 1,1 | 94,0 | 3,2 |
Ogółem | 3168,5 | 100,0 | 3591,9 | 100,0 | 3399,0 | 100,0 | 2897,0 | 100,0 |
Kształtowanie liczby i struktury gospodarstw indywidualnych po transformacji ustrojowej[edytuj | edytuj kod]
Liczba gospodarstw rolnych (w tys.) w latach 1990–2019 przedstawiała się następująco[5][6][7].
Wielkość gospodarstwa | 1990 | 2000 | 2010 | 2019 | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba | Procent | Liczba | Procent | Liczba | Procent | Liczba | Procent | |
do 2 ha | 378,4 | 17,7 | 447,7 | 23,8 | 413,3 | 23,4 | 284,4 | 20,6 |
od 2 do 5 ha | 750,4 | 35,1 | 613,2 | 32,6 | 596,6 | 33,8 | 440,5 | 32,0 |
5 do 10 ha | 637,1 | 29,8 | 447,7 | 23,8 | 390,5 | 22,1 | 306,0 | 22,2 |
10 do 15 ha | 241,6 | 11,3 | 186,2 | 9,9 | 166,4 | 9,4 | 137,5 | 10,0 |
ponad 15 ha | 130,4 | 6,1 | 186,2 | 9,9 | 199,2 | 11,3 | 208,8 | 15,2 |
Ogółem | 2137,9 | 100,0 | 1881,0 | 100,0 | 1766,0 | 100,0 | 1377,2 | 100,0 |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Encyklopedia Ekonomiczno-Rolnicza, Warszawa: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1984 .
- ↑ Andrzej Lichorowicz , Pojęcie i przedmiot prawa rolnego, [w:] Prawo rolne pod red. A. Stelmachowskiego, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, 2005, ISBN 83-73343-55-5 .
- ↑ Encyklopedia Agrobiznesu, Warszawa: Fundacja Innowacja, Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna, 1998 .
- ↑ Bogdan Wawrzyniak, Przemiany struktury agrarnej w rolnictwie polskim, Włocławek: Włocławskie Towarzystwo Naukowe, 2004, ISBN 83-88115-81-2 .
- ↑ Rocznik Statystyczny Rolnictwa 1991, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1991 .
- ↑ Rocznik Statystyczny Rolnictwa i Obszarów Wiejskich 2005, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2005 .
- ↑ Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2020, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2020 .