Zofia Żeleńska
| |
| Data i miejsce urodzenia |
7 kwietnia 1886 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 maja 1956 |
| Narodowość |
polska |
Zofia Żeleńska z domu Pareńska (ur. 7 kwietnia 1886 w Krakowie, zm. 13 maja 1956 w Warszawie) – pierwowzór Zosi z Wesela Stanisława Wyspiańskiego[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w rodzinie lekarza Stanisława Pareńskiego i Elizy z domu Mühleisen, siostra Adama (1881–1885), Marii, Elizy i Jana (1889–1919). Na chrzcie świętym otrzymała imiona Zofia Maria Stanisława, jej matką chrzestną była Maria Mühleisen, a ojcem chrzestnym Stanisław Domański (mąż Antoniny Domańskiej - będącej pierwowzorem Radczyni z Wesela). 7 czerwca 1904 w kościele św. Mikołaja w Krakowie wyszła za Tadeusza Żeleńskiego[1]. Mieli jedno dziecko - syna Stanisława (ur. 23 lutego 1905 w Krakowie, zm. 3 grudnia 1981)[2]. Była portretowana przez malarzy Stanisława Wyspiańskiego, m.in. w 1905 na obrazie Macierzyństwo (Zofia Żeleńska karmiąca) razem ze swym trzymiesięcznym synem, oraz przez Stanisława Ignacego Witkiewicza[3].
Do ostatnich dni opiekowała się spuścizną męża, walcząc o wydanie Biblioteki Boya[1].
Zmarła w Warszawie, pochowana 16 maja 1956 na cmentarzu Powązkowskim, gdzie spoczął także jej syn i synowa (kwatera 154b-2-22)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Polskie Muzy: Zofia Boy Żeleńska – żona, matka i kochanka – Polskie Muzy [online], polskiemuzy.pl [dostęp 2021-01-12].
- ↑ Monika Śliwińska, "Muzy Młodej Polski" Życie i świat Marii, Zofii i Elizy Pareńskich, Warszawa 2014
- ↑ Polskie Muzy: Zofia Boy Żeleńska – żona, matka i kochanka [online], polskiemuzy.pl [dostęp 2023-10-01].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ZOFIA ŻELEŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-12-25].