Zofia Ameisenowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zofia Ameisenowa
Data i miejsce urodzenia

31 maja 1897
Nowy Sącz

Data i miejsce śmierci

25 grudnia 1967
Kraków

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia sztuki
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Profesura

1955

Uczelnia

Biblioteka Jagiellońska

Zofia Ameisenowa (ur. 31 maja 1897 w Nowym Sączu[1], zm. 25 grudnia 1967 w Krakowie) – polska historyk sztuki, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, kustosz Biblioteki Jagiellońskiej.

Specjalizowała się w zagadnieniach związanych z rękopisami iluminowanymi oraz grafikami, była znawczynią europejskiego malarstwa miniaturowego i ikonografii biblijnej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1921 roku ukończyła studia doktoranckie na Uniwersytecie Jagiellońskim i rozpoczęła pracę na tej uczelni[1]. Piastowała stanowisko asystentki w Bibliotece Jagiellońskiej. Mężem historyczki został 1 sierpnia 1923 jej daleki kuzyn – dr Aleksander Ameisen, dermatolog, a także literat i czołowy szachista Krakowa[2][3].

Podczas II wojny światowej Ameisenowa trafiła najpierw do Łucka (1939–1940), a później do Kosowa Huculskiego (1940–1942). Tam jej mąż pracował w szpitalu wenerologicznym dla uchodźców. 16 października 1941 roku wraz z 2700 aresztowanych Żydów małżeństwo Ameisenów znalazło się w kosowskim więzieniu. Z mordu ludności żydowskiej ocaleli tylko oni oraz stomatolog, którego nazwiska nie ustalono. Nie byli jednak bezpieczni, ponieważ zbrodnie na Żydach trwały. Zofia Ameisen uciekła wraz z mężem poprzez Czerniowce do stolicy RumuniiBukaresztu.

Bilans wojny był dla Zofii Ameisenowej tragiczny – straciła rodziców, siostrę i szwagra, jak również cały majątek, przeżyła też trzykrotne aresztowania przez Gestapo i pobyt w getcie. Podupadła także na zdrowiu. Powróciła jednak do Krakowa i do pracy na uczelni. W 1955 roku otrzymała tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w 1959 – profesora zwyczajnego.

Historyczka wytyczyła sobie konkretne cele – uporządkowanie i skatalogowanie zasobów grafiki oraz opublikowanie najcenniejszych zabytków znajdujących się w Bibliotece Jagiellońskiej – rysunków, rycin, a także rękopisów iluminowanych[2]. Zadania te realizowała konsekwentnie mimo postępującej choroby naczyń wieńcowych serca. Problemy zdrowotne nasiliły się wraz z ciężką chorobą jej męża, który doznał paraliżu. Ameisenowa opiekowała się nim do jego śmierci 25 grudnia 1961 roku. Po śmierci męża stan zdrowia badaczki stopniowo się pogarszał.

Zmarła w nowohuckim szpitalu im. Stefana Żeromskiego. Pochowana jest na nowym cmentarzu żydowskim przy ulicy Miodowej w Krakowie[4].

Publikacje[5][edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Jerzy Giza: Sądeccy miłośnicy Klio. [dostęp 2010-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-22)].
  2. a b Lech Kalinowski: Droga do Rumunii. [dostęp 2010-04-28].
  3. Aleksander Ameisen – Szachy w Polsce.
  4. Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 19, ISBN 978-83-233-4527-5.
  5. Na podstawie Katalogu Biblioteki Narodowej.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]