Zofia Kruszyńska-Gust
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
nauczycielka, urzędniczka |
| Uczelnia | |
| Małżeństwo | |
| Odznaczenia | |
  
| |
.jpg)
Zofia Kruszyńska-Gust (ur. 10 maja 1952 w Gdańsku) – polska nauczycielka i urzędniczka, związana z opozycją od końca lat 70. XX wieku, współpracowniczka Komitetu Obrony Robotników. Od 2006 do 2010 pracownica Kancelarii Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1975 ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Gdańskim. Po studiach stażystka i pracownica Wydziału Koła Gospodyń Wiejskich Wojewódzkiego Związku Kółek Rolniczych w Gdańsku, a w latach 1979–1980 nauczycielka w szkole podstawowej w Gdańsku.
W końcu lat 70. XX wieku związała się z opozycją, została współpracowniczką Komitetu Obrony Robotników. Uczestniczyła w protestach, kolportowaniu niezależnych wydawnictw, w 1979 współzałożycielka i sygnatariuszka deklaracji ideowej Ruchu Młodej Polski[1]. Była uczestniczką Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO)[2]. W sierpniu 1980 uczestniczyła w strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina i Porcie Gdańskim[3]. W latach 80. była pracownicą Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na przełomie lat 80. i 90. XX wieku także sekretarką Lecha Wałęsy.
W kolejnych latach ponownie wróciła do zawodu nauczycielki i pracowała w zawodzie do 2003. Później została inspektorką w Urzędzie Miasta Gdańska i zaangażowała się ponownie w działalność polityczną. Była dyrektorką biura europosłanki Anny Fotygi (2005–2006), a w 2006 została pracownicą Kancelarii Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, pełniąc funkcję m.in. Zastępcy Szefa Gabinetu Prezydenta RP. W 2011 przeszła na emeryturę. W 2011 została członkinią Ruchu Społecznego im. Lecha Kaczyńskiego.
10 kwietnia 2010 jako jedyna nie stawiła się do odprawy na lotnisku Okęcie na lot samolotem rządowym, którym delegacja Polski miała udać się na obchody związane z 70. rocznicą zbrodni katyńskiej, a który rozbił się przy podchodzeniu do lądowania na lotnisku Smoleńsk-Siewiernyj w Smoleńsku[4].
Jej mężem był Ireneusz Gust[1].
Odznaczenia, nagrody, upamiętnienia[edytuj | edytuj kod]
Za zasługi otrzymała w 2001 odznakę Zasłużony Działacz Kultury, a w 2005 prezydent Gdańska wyróżnił ją pamiątkowym medalem z okazji 25-lecia podpisania porozumień sierpniowych jako jedną ze 130 osób związanych z działalnością opozycyjną w latach 70. i 80. XX w.[5] 11 maja 2018 została odznaczona Krzyżem Wolności i Solidarności[6][7], a 20 września 2018 Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[8][9].
Zofia Kruszyńska-Gust była jedną z osób, których wizerunek znalazł się w 2019 na muralu „Kobiety Wolności” na stacji PKM Strzyża w Gdańsku[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Piotr Zaremba Młodopolacy, wyd. Arche, Gdańsk 2000, str. 88
- ↑ Piotr Rachtan: ROPCiO. Kontrasty. [dostęp 2010-04-11]. (pol.).
- ↑ Zofia Kruszyńska-Gust. gdansk.ipn.gov.pl, sierpień 2018.
- ↑ Gazeta Wyborcza Trójmiasto: Miała lecieć z prezydentem. W ostatniej chwili zrezygnowała. gazeta.pl. [dostęp 2010-04-10]. (pol.).
- ↑ Pamiętając o bohaterach. Gazeta Wyborcza, 11 listopada 2005. [dostęp 2012-12-19]. (pol.).
- ↑ „Państwo polskie jest wam wdzięczne”. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności – Gdańsk, 30 sierpnia 2018. gdansk.ipn.gov.pl, 30 sierpnia 2018. [dostęp 2018-08-31].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2018 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2018 r. poz. 679).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 września 2018 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2018 r. poz. 1139).
- ↑ Prezydent: Jesteśmy wdzięczni, że możemy być wolnymi ludźmi [online], prezydent.pl, 13 grudnia 2018 [dostęp 2023-05-04].
- ↑ Izabela Biała, Kobiety Wolności – niezwykły mural na stacji PKM Strzyża przypomina polskie opozycjonistki [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta, 5 lipca 2019 [dostęp 2021-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-02].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Arkadiusz Kazański: Zofia Kruszyńska-Gust. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 2010-04-10]. (pol.).
- Absolwenci Uniwersytetu Gdańskiego
- Członkowie i współpracownicy KOR
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Działacze Ruchu Młodej Polski
- Działacze Wolnych Związków Zawodowych
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności
- Polscy nauczyciele
- Polscy urzędnicy samorządowi
- Polskie sekretarki
- Uczestnicy wydarzeń Sierpnia 1980
- Urzędnicy Kancelarii Prezydenta RP (III Rzeczpospolita)
- Ludzie urodzeni w Gdańsku
- Urodzeni w 1952