Zofia Lejmbach
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód, zajęcie |
lekarz |
Odznaczenia | |
Zofia Lejmbach (ur. 16 września 1901 w Mińsku[1], zm. 5 września 1995[2] w Warszawie) – polska doktor nauk medycznych, profesor i prorektor (1962–66) Akademii Medycznej w Warszawie, działacz niepodległościowy, pierwsza kobieta Prezes Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP.
Służba w medycynie[edytuj | edytuj kod]
Naukę rozpoczęła w Kijowie w szkole sanitariuszek; w ukończeniu tej szkoły przeszkodziła jej I wojna światowa. Jako absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego odbyła staż medyczny w szpitalach warszawskich, poznańskich, w Paryżu, Rzymie i Strasburgu. Po powrocie do kraju pracowała w Szpitalu im. Karola i Marii[3]. Ze szpitalem tym związana była przez większość swojego życia. Była ordynatorem tego szpitala od września 1939[4]. Po wojnie pełniła funkcję kierownika Kliniki Diagnostycznej Szpitala Klinicznego przy ul. Działdowskiej, będącego kontynuatorem Szpitala Karola i Marii. Była wieloletnim sekretarzem Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego.
Służba niepodległościowa[edytuj | edytuj kod]
W latach 1915–1918 była aktywnym członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej na Kresach. W czasie okupacji pełniła funkcję szefa Służby Sanitarnej Okręgu Warszawskiego AK, w powstaniu warszawskim była szefem Służby Sanitarnej okręgu "Śródmieście". We wrześniu 1944 roku ciężko ranna trafiła do Szpitala Powstańczego. Ewakuowała się z tego szpitala wraz z grupą kilkudziesięciu rannych do domu rodzinnego w Skoroszach pod Warszawą.
Dane biograficzne, odznaczenia, inne[edytuj | edytuj kod]
Była aktywnym członkiem Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce; pierwszą kobietą wybraną na prezesa Konsystorza tego Kościoła[5] w roku 1961, którą to funkcję pełniła przez dwie kadencje[6].
Zofia Lejmbach była współautorką kilku wydawnictw z zakresu medycyny[7]. W artykule z 1949 roku jako pierwsza opisała przypadki mukowiscydozy w Polsce, wówczas określanej jako dysporia enterobronchopancreatica congenita familiaris[8].
W młodości w tragicznym wypadku utraciła ukochanego. Nie wyszła za mąż i nie miała własnych dzieci. Natomiast całe swe życie poświęciła dzieciom chorym i upośledzonym. Mieszkała w Warszawie, przy ulicy Górskiego[potrzebny przypis]. Pochowana została na warszawskim cmentarzu ewangelickim przy ul. Żytniej (kwatera W-3-8)[9].
Data | Nazwa |
---|---|
1918 | Krzyż Polskiej Organizacji Wojskowej |
1921 | Krzyż Walecznych |
1932 | Krzyż Niepodległości z Mieczami[10] |
1964 | Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski |
1970 | Krzyż Armii Krajowej (rząd RP w Londynie) |
1982 | Warszawski Krzyż Powstańczy |
1989 | tytuł „Zasłużonej dla zdrowia Narodu” |
1990 | Krzyż za udział w Wojnie 1918–1921 |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zofia Lejmbach - nekrolog. „Gazeta Wyborcza”. 215 (Gazeta Stołeczna), s. 12, 14 września 1995. Warszawa: Agora S.A.. ISSN 0860-908X.
- ↑ Nekrologi warszawskie. [dostęp 2009-03-25]. (pol.).
- ↑ Był to szpital dziecięcy ufundowany przez córkę zmarłych przemysłowców i społeczników Karola (1839–1900) i Marii (1860–1913) Szlenkierów – Zofię. Adrian Uljasz, "Słowo i Myśl" nr 4/2008: Prof. Władysław Szenajch (1879–1964). Lekarz i przyjaciel dzieci. [dostęp 2009-03-24]. (pol.).
- ↑ Adrian Uljasz/2008: Ze źródeł do dziejów szpitalnictwa. Akt fundacyjny Szpitala Karola i Marii w Warszawie. [dostęp 2011-02-06]. (pol.).
- ↑ Kazimierz Bem, "Jednota" nr 1-2/2004: Wielebna Antonietta Louisa Brown Blackwell. [dostęp 2009-03-24]. (pol.).
- ↑ Kazimierz Bem: Kościół Ewangelicko - Reformowany w RP i kobiety. [dostęp 2009-03-25]. (pol.).
- ↑ Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2009-03-25]. (pol.).
- ↑ Mariusz Tomczak. Lekarz dzieci. „Gazeta Lekarska”. 6/2018. s. 51. ISSN 0867-2164.
- ↑ śp. Zofia Lejmbach
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 296
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Lejmbach Zofia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2009-03-24] .
- Warszawski Uniwersytet Medyczny. [dostęp 2009-03-24]. (pol.).
- Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Ludzie związani z Mińskiem
- Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości z Mieczami
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem za udział w Wojnie 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką pamiątkową Polskiej Organizacji Wojskowej
- Odznaczeni Warszawskim Krzyżem Powstańczym
- Polscy pediatrzy
- Prezesi Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce
- Prorektorzy uczelni w Polsce
- Kobiety – powstańcy warszawscy
- Urodzeni w 1901
- Zmarli w 1995
- Pochowani na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie
- Wykładowcy Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego