Zofia Lejmbach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zofia Lejmbach
Data i miejsce urodzenia

16 września 1901
Mińsk

Data śmierci

5 września 1995

Zawód, zajęcie

lekarz

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Armii Krajowej Warszawski Krzyż Powstańczy Krzyż za udział w Wojnie 1918–1921
Zofia Lejmbach (druga od lewej ) (1944)

Zofia Lejmbach (ur. 16 września 1901 w Mińsku[1], zm. 5 września 1995[2] w Warszawie) – polska doktor nauk medycznych, profesor i prorektor (1962–66) Akademii Medycznej w Warszawie, działacz niepodległościowy, pierwsza kobieta Prezes Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP.

Służba w medycynie[edytuj | edytuj kod]

Naukę rozpoczęła w Kijowie w szkole sanitariuszek; w ukończeniu tej szkoły przeszkodziła jej I wojna światowa. Jako absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego odbyła staż medyczny w szpitalach warszawskich, poznańskich, w Paryżu, Rzymie i Strasburgu. Po powrocie do kraju pracowała w Szpitalu im. Karola i Marii[3]. Ze szpitalem tym związana była przez większość swojego życia. Była ordynatorem tego szpitala od września 1939[4]. Po wojnie pełniła funkcję kierownika Kliniki Diagnostycznej Szpitala Klinicznego przy ul. Działdowskiej, będącego kontynuatorem Szpitala Karola i Marii. Była wieloletnim sekretarzem Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego.

Służba niepodległościowa[edytuj | edytuj kod]

W latach 1915–1918 była aktywnym członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej na Kresach. W czasie okupacji pełniła funkcję szefa Służby Sanitarnej Okręgu Warszawskiego AK, w powstaniu warszawskim była szefem Służby Sanitarnej okręgu "Śródmieście". We wrześniu 1944 roku ciężko ranna trafiła do Szpitala Powstańczego. Ewakuowała się z tego szpitala wraz z grupą kilkudziesięciu rannych do domu rodzinnego w Skoroszach pod Warszawą.

Dane biograficzne, odznaczenia, inne[edytuj | edytuj kod]

Grób dr Zofii Lejmbach na cmentarzu reformowanym przy ul. Żytniej w Warszawie

Była aktywnym członkiem Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce; pierwszą kobietą wybraną na prezesa Konsystorza tego Kościoła[5] w roku 1961, którą to funkcję pełniła przez dwie kadencje[6].

Zofia Lejmbach była współautorką kilku wydawnictw z zakresu medycyny[7]. W artykule z 1949 roku jako pierwsza opisała przypadki mukowiscydozy w Polsce, wówczas określanej jako dysporia enterobronchopancreatica congenita familiaris[8].

W młodości w tragicznym wypadku utraciła ukochanego. Nie wyszła za mąż i nie miała własnych dzieci. Natomiast całe swe życie poświęciła dzieciom chorym i upośledzonym. Mieszkała w Warszawie, przy ulicy Górskiego[potrzebny przypis]. Pochowana została na warszawskim cmentarzu ewangelickim przy ul. Żytniej (kwatera W-3-8)[9].

Odznaczenia i tytuły państwowe
Data Nazwa
1918 Krzyż Polskiej Organizacji Wojskowej
1921 Krzyż Walecznych
1932 Krzyż Niepodległości z Mieczami[10]
1964 Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
1970 Krzyż Armii Krajowej (rząd RP w Londynie)
1982 Warszawski Krzyż Powstańczy
1989 tytuł „Zasłużonej dla zdrowia Narodu”
1990 Krzyż za udział w Wojnie 1918–1921

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zofia Lejmbach - nekrolog. „Gazeta Wyborcza”. 215 (Gazeta Stołeczna), s. 12, 14 września 1995. Warszawa: Agora S.A.. ISSN 0860-908X. 
  2. Nekrologi warszawskie. [dostęp 2009-03-25]. (pol.).
  3. Był to szpital dziecięcy ufundowany przez córkę zmarłych przemysłowców i społeczników Karola (1839–1900) i Marii (1860–1913) Szlenkierów – Zofię. Adrian Uljasz, "Słowo i Myśl" nr 4/2008: Prof. Władysław Szenajch (1879–1964). Lekarz i przyjaciel dzieci. [dostęp 2009-03-24]. (pol.).
  4. Adrian Uljasz/2008: Ze źródeł do dziejów szpitalnictwa. Akt fundacyjny Szpitala Karola i Marii w Warszawie. [dostęp 2011-02-06]. (pol.).
  5. Kazimierz Bem, "Jednota" nr 1-2/2004: Wielebna Antonietta Louisa Brown Blackwell. [dostęp 2009-03-24]. (pol.).
  6. Kazimierz Bem: Kościół Ewangelicko - Reformowany w RP i kobiety. [dostęp 2009-03-25]. (pol.).
  7. Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2009-03-25]. (pol.).
  8. Mariusz Tomczak. Lekarz dzieci. „Gazeta Lekarska”. 6/2018. s. 51. ISSN 0867-2164. 
  9. śp. Zofia Lejmbach
  10. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 296

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]