Zrostnik

Zrostnik
	; Trachymene glaucifolia
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	selerowce
Rodzina	araliowate
Rodzaj	zrostnik
	Nazwa systematyczna
	Trachymene Rudge; Trans. Linn. Soc. London 10: 300. t. 21. 7 Sep 1811
	Typ nomenklatoryczny
	T. incisa Rudge
Synonimy
	Didiscus DC. ex Hook.;
	Didiscus DC. ex Hook.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zrostnik, dwutarcznik^[5] (Trachymene Rudge) – rodzaj roślin z rodziny araliowatych (Araliaceae), dawniej włączany do selerowatych (Apiaceae). Obejmuje około 45^[6]–56^[7] gatunków. Występują one na obszarze od południowo-wschodniej Azji po wyspy Oceanii (na wschodzie po wyspy Fidżi)^[6]. Centrum zróżnicowania znajduje się w Australii, gdzie rośnie 35^[6]–39^[7] gatunków. Rośliny siedlisk suchych, niezalesionych, rozwijające się często po pożarach^[6]. Znaczenie użytkowe ma zrostnik błękitny Trachymene coerulea uprawiany jako ozdobna roślina jednoroczna o jasnofioletowych kwiatach (wyhodowano także odmiany o kwiatach różowych i białych)^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Byliny, rośliny dwuletnie i jednoroczne^[6], w tym także efemerydy^[8], o pędzie prosto wzniesionym i osiągającym do 30 cm wysokości^[6], nagim, rzadko owłosionym lub czasem kreskowanym^[8]. Korzeń palowy cienki lub tęgi^[8].
Liście: Odziomkowe lub łodygowe, ogonkowe, pojedyncze lub trójdzielnie podzielone^[8], odcinki z reguły wąskie^[6].
Kwiaty: Zebrane w koliste, pojedyncze baldachy, wsparte licznymi przysadkami. Działki kielicha drobne. Korona barwy różowej, białej lub niebieskiej, tworzona jest przez 5 wolnych płatków, z których te skierowane na zewnątrz baldacha są większe od tych skierowanych do jego środka. Pręcików 5. Zalążnia dolna, dwukomorowa, w każdej z komór z pojedynczym zalążkiem. Szyjki słupka dwie^[6].
Owoce: Rozłupnia rozpadająca się na dwie rozłupki, spłaszczone, owalne lub koliste, z 5 żebrami^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna

Rodzaj z podrodziny Hydrocotyloideae z rodziny araliowatych Araliaceae^[4].

Wykaz gatunków (lista niepełna, tylko taksony australijskie)^[9]

Trachymene anisocarpa (Turcz.) B.L.Burtt
Trachymene bialata (Domin) B.L.Burtt
Trachymene ceratocarpa (W.Fitzg.) Keighery & Rye
Trachymene coerulea Graham – zrostnik błękitny^[5]
Trachymene croniniana (F.Muell.) T.Durand & B.D.Jacks.
Trachymene cyanopetala (F.Muell.) Benth.
Trachymene dendrothrix Maconochie
Trachymene didiscoides (F.Muell.) B.L.Burtt
Trachymene dusenii (Domin) F.M.Bailey
Trachymene elachocarpa (F.Muell.) B.L.Burtt
Trachymene glaucifolia (F.Muell.) Benth.
Trachymene grandis (Turcz.) Rye
Trachymene microcephala (Domin) B.L.Burtt
Trachymene oleracea (Domin) B.L.Burtt
Trachymene ornata (Endl.) Druce
Trachymene pavimentum M.D.Barrett & R.L.Barrett
Trachymene pilbarensis Rye
Trachymene pilosa Sm.
Trachymene platyptera Bunge
Trachymene pyrophila Rye
Trachymene rotundifolia (Benth.) Maconochie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-05-18] (ang.).
↑ ^a ^b Trachymene. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-05-18].
↑ ^a ^b Genus: Trachymene Rudge. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-05-18].
↑ ^a ^b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 70. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 300. ISBN 0-333-74890-5.
↑ ^a ^b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 931, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d Genus Trachymene. [w:] New South Wales Flora Online [on-line]. PlantNET. [dostęp 2019-05-18].
↑ Trachymene Rudge. [w:] FloraBase [on-line]. Western Australian Herbarium. [dostęp 2019-05-18].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-05-18] (ang.).

[ing-3] Trachymene. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-05-18].

[grin-4] Genus: Trachymene Rudge. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-05-18].

[gawrys-5] Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 70. ISBN 978-83-925110-5-2.

[philips-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 300. ISBN 0-333-74890-5.

[mabb-7] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 931, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[wales-8] Genus Trachymene. [w:] New South Wales Flora Online [on-line]. PlantNET. [dostęp 2019-05-18].

[9] Trachymene Rudge. [w:] FloraBase [on-line]. Western Australian Herbarium. [dostęp 2019-05-18].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]