Zuzanna Dolega

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zuzanna Dolega
Ilustracja
Zuzanna Dolega za swoją pracą wykonaną techniką pirografii na papierze
Data i miejsce urodzenia

24 stycznia 1990
Gdynia

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku

Dziedzina sztuki

malarstwo

Strona internetowa
Praca z cyku „Pyro-paintings”
Pirosłowa – bez(słownik)
Praca z cyklu „Miesz(k)ając w przeszłości”
Miesz(k)ając (w) przeszłości – 3 dziewczynki. Remiks pracy Narcyza Witczaka-Witaczyńskiego (1898–1943), zasoby Narodowego Archiwum Cyfrowego[1]
Warsztat z tworzenia kolaży prowadzony przez Zuzannę Dolegę z okazji Dnia Domeny Publicznej 2019
Warsztat tworzenia warszawskich kolaży w lipcu 2019 roku
Herbarium

Zuzanna Dolega (ur. 24 stycznia 1990 w Gdyni) – polska artystka związana z Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku.

Absolwentka Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku[2]. Specjalizuje się w technice pirografii – wy­pa­la­nia ogniem lub żarem w podłożu i zgodnie z wywiadem opublikowanym w 2020 roku jest prawdopodobnie jedyną osobą w Polsce używającą tej techniki[3]. Ogień jako narzędzie pracy łączy ze sztuką papieru[4], tkaniną, instalacjami i kolażem. Badawczo-artystycznie zajmują ją również zagadnienia związane z neuroestetyką oraz synestezją w sztuce[5] i arteterapią[4].

Od 2017 roku asystentka na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku[6] w Pracowni Rysunku Koncepcyjnego profesora Romana Gajewskiego, Pracowni Rysunku Studyjnego dra hab. Macieja Gorczyńskiego[5] i Pracowni Wiedzy o Działaniach i Strukturach Wizualnych dra hab. Arkadiusza Sylwestrowicza[7].

Członkini Stowarzyszenia Halo Kultura w Gdyni[4]. Związana była między innymi z Centrum Kulturalnym TuBAZA[8].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Pirografia na papierze[edytuj | edytuj kod]

Artystka tworzy za pomocą techniki pirografii, która w jej autorskiej wersji jest objęta ścisłą tajemnicą[9]. Za pomocą pirografii tworzy abstrakcyjne formy. Połączenie ognia z papierem pozwala artystce na powstanie niepowtarzalnych i ulotnych wypaleń-znaków. Metoda ta dla artystki wiąże się z destrukcją i naznaczaniem[10]. Z jednej strony w pracach Zuzanny Dolegi można dostrzec wypalenie, rezygnację, pogorzelisko czy delikatną perforację, z drugiej zaś nawiązania do świata przyrody, czy też mikro- i makrokosmosu[9]. Jak pisze Dolega o swoich pracach:

Pirografia to dla mnie forma samotnej kontemplacji i alchemicznej pracy. Perforacja – będąca efektem działania ognia, pozwalająca na przenikanie światła – umożliwia uwypuklenie ulotności i nieobecności[11]

Ogień stanowi żywioł, z którym artystka zmaga się, próbując nad nim zapanować, nadając kształt i określając długość wypalonych znaków. Malując ogniem nie da się postawić dwóch identycznych linii, ani znaków, stąd proces twórczy przy zastosowaniu ognia jest ciągłą walką i o panowanie nad obrazem i sensem[10]. Według artystki pirografia to misterna i samotnicza praca, która ociera się o kontemplację i medytację[12]. To rodzaj autoportretu, zakodowanego w formie nieczytelnego pisma. Każdy ze stworzonych przez artystkę obrazów można czytać jako sygnał i znak będący czułym czytnikiem codzienności[13].

W cyklu 11 prac dyplomowych „Znaki na-znaczenia” zrealizowanych tą techniką i stanowiących pracę dyplomową[13], artystka pragnęła ukazać swoje „dążenia do lapidarności, autonomii i pierwotności znaku poprzez użycie ognia jako osobistego medium”[10]. Prace w formie instalacji zostały wyeksponowane w przestrzeni nieczynnej rotundy w Gdyni-Kolibkach w 2015 roku[14].

Kolaż[edytuj | edytuj kod]

Artystka stworzyła serie kolaży na podstawie własnych archiwów rodzinnych, archiwalnych zdjęć dziadków, pradziadków oraz tajemniczych osób znalezionych między zdjęciami. Kolażom tworzonym ze zdjęć bliskich towarzyszą różne warstwy: starych wycinków, papierów, biletów. Na niektórych kolażach znajdujące się na zdjęciach osoby zostały upiększone cekinami, piórami i pomponami, uświęcone w nieco kiczowatym otoczeniu[9]. W każdym kolażu jest zawarta mikroopowieść autobiograficzna.

Artystka wykonała również cykl prac „Miesz(k)ając (w) przeszłości” zrealizowanych w ramach współpracy ze stowarzyszeniem Wikimedia Polska w ramach projektów GLAM[15]. Artystka wykorzystała do tego materiały archiwalne znajdujące się w domenie publicznej w zasobach Wikimedia Commons. Na ich podstawie stworzyła cyfrowe kolaże, będące remiksem łączącym warstwy spalonego papieru z cyfrowymi fotografiami. Dolega wykorzystuje zdjęcia i inne materiały w procesie cyfrowej ingerencji prac udostępnianych przez instytucje kultury. Poprzez ingerencję w prace dokonuje ich analizy, łączy wybrane materiały w grupy tematyczne i buduje dialog między nimi umieszczając w innym kontekście, mapując połączenia, tworząc kontrasty i nowe znaczenia[16].

Sztuka site-specific i instalacje artystyczne[edytuj | edytuj kod]

Sztuka site-specific, czyli prace dedykowane konkretnemu miejscu i instalacje artystyczne były realizowane przez artystkę przy okazji następujących współprac:

  • Prace na osiedlu IDEA w budynku B4[8]. Projekt inspirowanym sztuką Street Artu, poprzez wprowadzenie do nowoczesnych i modernistycznych wnętrz elementów sztuki ulicznej. Projekt jest efektem współpracy artystki z Euro Stylem, z panią architekt Marzeną Degutis[12].
  • Oprawa scenograficzna dla Przekroju w ramach wydarzenia „Przekrój prosi do tańca! Vol.4” 6 kwietnia 2019 roku[17].

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Laureatka licznych nagród i stypendiów[5][18]:

  • Rektora Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku – 2013/2014 i 2014/2015
  • Prezydenta Miasta Gdyni – 2013/2014 i 2014/2015
  • Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – 2014/2015
  • Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego – 2014/2015[19][20]
  • Finalistka 13. edycji Konkursu Artystyczna Podróż Hestii[21]
  • Finalistka Festiwalu Edukacyjnego artNoble 2015 w Żyrardowie[22]
  • Nominacja do nagrody głównej podczas 13. Ogólnopolskiej Wystawy Tkaniny Unikatowej – 2016
  • Nominacja Nagrody Galion Gdyński za Debiut Artystyczny za rok 2018[23][24]

Wybrane wystawy[edytuj | edytuj kod]

Uczestniczka wielu wystaw i projektów o zasięgu krajowym i międzynarodowym[5], a wśród nich:

Wystawy indywidualne[edytuj | edytuj kod]

  • 2012 – „Antropomorfizacje” – Café-Pub Bruderschaft, Gdańsk[25]
  • 2013 – „Portreciki Pamięciowe” – Café-Pub Bruderschaft, Gdańsk[26][27]
  • 2015 –  „Sekretne życie książek” – Miejska Biblioteka im. Józefa Wybickiego, Sopot[28]
  • 2015 – „Znaki na-znaczenia” – TuBAZA, Gdynia oraz Galeria ASP, Gdańsk[29]
  • 2016 – „Mikrorzeczy” – Sztuka Wyboru, Gdańsk[30]
  • 2016 – „Warstwy” – Galeria Żak, Gdańsk[31]
  • 2017 – „Temat-rzeka” – Sztuka Wyboru, Gdańsk[32]

Wystawy zbiorowe w Polsce[edytuj | edytuj kod]

  • 2013 – „Dramat Wolności” – Gdańska Galeria Miejska[33]
  • 2013 – II Ogólnopolska niezależna wystawa studencka „Granice rysunku” – Galeria Turbo, Warszawa[34]
  • 2013 – „Spojrzenie pełne Czułości” – Strych na Wróble, Warszawa[35]
  • 2014 – Re-Akcje 2 (finalna wystawa interdyscyplinarnego projektu) – Akademia Sztuk Pięknych, Gdańsk[36]
  • 2014 – I Międzynarodowe Triennale Rysunku Studentów Wyższych Szkół Artystycznych – Katowice[37]
  • 2014 – VI Ogólnopolska Wystawa Rysunku Studenckiego „RYSOWAĆ i tak, i tak, i tak” – Galeria Sztuki Wozownia, Toruń[38]
  • 2014 – Gdańsk Biennial of Art – Gdańska Galeria Miejska[39]
  • 2015 – Re-Akcje 3 (finalna wystawa interdyscyplinarnego projektu) – Mała Zbrojownia/ Wydział Rzeźby i Intermediów ASP w Gdańsku[40]
  • 2016  – „Ostatki – dyplomy rysunkowe”, Think Tank lab Triennale, – Galeria MD_S, Wrocław[41]
  • 2016 – 10. Baltic Mini Textile Gdynia – Muzeum Miasta Gdyni[42]
  • 2016 – 13. Ogólnopolska Wystawa Tkaniny Unikatowej – Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi[43]
  • 2016 –  Sitofest – Międzymiastowy Festiwal Sitodruku – Traffic Design, Gdynia[44]
  • 2017 – Międzynarodowa Wystawa Malarstwa i Tkaniny Unikatowej – EKO-MATERIA, Gdańsk[45]
  • 2017 – „Szumisztorm”. Instalacja dla LUMANN Design – Gdynia Design Days[46]
  • 2017 – „Przestrzeń Intymna”, TYTANO – Dolnych Młynów 10, Kraków; Willa Bergera, Sopot[47]
  • 2017 – „Sztuka na OSTRO” – Galeria Wspólna, Bydgoszcz[48]
  • 2018 – Dolega/Pela – Kolonia Artystów, Gdańsk[49]
  • 2018 – Znamy się, a nawet lubimy – BWA Zielona Góra, Polska[50]
  • 2018 – Mario, uwierz mi, że lubię, gdy jest głośno – Zbrojownia Sztuki, Gdańsk[51]
  • 2018 – wernisaż wystawy „Connection II” podczas Dni Austrii w Gdańsku – galeria WL4 Mleczny Piotr[52]
  • 2019 – G8 Gdyńska Grafika Kobieca – Halo Kultura[53]

Wystawy zbiorowe za granicą[edytuj | edytuj kod]

  • 2016 – Osten Biennial of Drawing, Osten Galerija – Skopie, Republika Macedonii[54]
  • 2018 – Ocean of Possibilities, space design, paper installation – Kopenhaga[55]
  • 2018 – Osten Biennial of Drawing – Skopie, Republika Macedonii[56]
  • 2019 – Lichtcampus, City Hall // 4 – Wismar, Niemcy[57]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. How Images Unsettle: Learning from Photographic Diasporas, weeklyhubris.com [dostęp 2019-08-03] (ang.).
  2. Zuzanna Dolega - Warstwy. kultura.trojmiasto.pl, 2016. [dostęp 2020-02-18].
  3. Zuzanna Dolega - Arctic Paper, www.arcticpaper.com [dostęp 2020-02-16] (ang.).
  4. a b c Zuzanna Dolega, HALO Kultura, 2 lutego 2019 [dostęp 2019-08-01].
  5. a b c d Zuzanna Dolega / Magdalena Pela, trojmiasto.pl [dostęp 2019-08-01].
  6. Zuza Dolega.pl – SEE DJERBA [dostęp 2019-08-01] (ang.).
  7. Pracownia Wiedzy o Działaniach i Strukturach Wizualnych | Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, www2018.asp.gda.pl [dostęp 2019-08-01].
  8. a b ZUZANNA DOLEGA- EURO STYL, www.eurostyl.com.pl [dostęp 2019-08-02].
  9. a b c Dziewczynka z zapałkami, czyli rozmowa z Zuzanną Dolega. | trujmiejskie.pl, web.archive.org, 30 listopada 2013 [dostęp 2019-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-30].
  10. a b c Pierwsza wystawa z cyklu Malarstwo - różnice gatunkowe, trojmiasto.pl [dostęp 2019-08-02].
  11. Muzeum Rzemiosła w Krośnie, Z krosna do Krosna. 9. Międzynarodowe Biennale Artystycznej Tkaniny Lniane, 2016.
  12. a b Wyborcza.pl, trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2019-08-02].
  13. a b MlodaGdynia.pl - Obrona dyplomów ASP: Zuzanna Dolega i Igor Tarasiewicz, mlodagdynia.pl [dostęp 2019-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-02].
  14. Konkurs artNoble, www.artnoble.pl [dostęp 2019-08-02].
  15. W obiektywie…Zuzanna Dolega, [w:] Zuzanna Dolega, SPACEROWNIK ARTYSTYCZNY 02/2020, 2020, s. 51.
  16. William Ramp, How Images Unsettle: Learning from Photographic Diasporas, Weekly Hubris, 1 marca 2019.
  17. Going, Przekrój prosi do tańca! Vol. 4 | Sobota, 6 kwietnia 2019, Going. [dostęp 2019-08-02].
  18. Spotkanie nad morzem, label-magazine.com [dostęp 2019-08-02].
  19. Zuza Dolega, Women Working With Light, 8 maja 2019 [dostęp 2019-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-02] (ang.).
  20. Nauka.gov, Stypendia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia w roku akademickim 2014/2015 [dostęp 2019-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-02].
  21. Artystyczna Podróż Hestii, artinfo.pl [dostęp 2019-08-02].
  22. ROCZNE SPRAWOZDANIE REKTORA AKADEMII SZTUK PIĘKNYCH W GDAŃSKU Z DZIAŁALNOŚCI UCZELNI za rok akademicki 2014/2015, 2015, s. 37.
  23. Zuzanna Dolega z nominacją za Debiut Artystyczny!, Zbrojownia Sztuki [dostęp 2019-08-01].
  24. Gdynia Kulturalna [dostęp 2019-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-01] (ang.).
  25. Antropomorfizacje: wernisaż, trojmiasto.pl [dostęp 2020-01-25].
  26. Portreciki - Zuzanna Dolega wernisaż, Portal Pomorza [dostęp 2019-08-02].
  27. Behance, www.behance.net [dostęp 2020-01-25].
  28. Sekretne życie książek - wernisaż wystawy Zuzanny Dolegi, trojmiasto.pl [dostęp 2020-01-25].
  29. Obrony 2015, Issuu [dostęp 2020-01-25] (ang.).
  30. Zuza Dolega. Mikrorzeczy. Wernisaż wystawy Sztuka Wyboru Gdańsk - NaszeMiasto.pl, gdansk.naszemiasto.pl, 7 kwietnia 2016 [dostęp 2020-01-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-02].
  31. 2-30.06 Zuzanna Dolega - wystawa w Żaku - Pomorze Kultury. Gdańsk, web.archive.org, 2 sierpnia 2019 [dostęp 2020-01-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-02].
  32. Noc Muzeów w Trójmieście 2017. Zobacz tegoroczny program | HISTORIA.org.pl - historia, kultura, muzea, matura, rekonstrukcje i recenzje historyczne, HISTORIA.org.pl, 7 stycznia 2017 [dostęp 2020-01-25].
  33. Dramat Wolności / Drama of Freedom vol. 2.1, Issuu [dostęp 2020-01-25] (ang.).
  34. Granice Rysunku, granicerysunku2013.blogspot.com [dostęp 2020-01-25].
  35. Strych na Wróble - wydarzenia kulturalne Warszawa | Strych na Wróble [dostęp 2020-01-25].
  36. Re-Akcje, trojmiasto.pl [dostęp 2020-01-25].
  37. I międzynarodowe triennale rysunku studentów wyższych szkół artystycznych - PDF Darmowe pobieranie, docplayer.pl [dostęp 2020-01-25].
  38. Tak i tak. Rysować 06/ Ogólnopolska wystawa rysunku studenckiego, Toruń 2014.
  39. m, Gdańsk Biennial of Art 2014 / Gdańska Galeria Miejska, www.ggm.gda.pl [dostęp 2020-01-25].
  40. RE-AKCJE 3 | projekt wystawienniczo-krytyczny- wernisaż, Portal Pomorza [dostęp 2020-01-25].
  41. OSTATKI - DYPLOMY RYSUNKOWE | Think Tank lab Triennale, www.wroclaw2016.strefakultury.pl [dostęp 2020-01-25].
  42. Muzeum Miasta Gdynia, 10. Baltic Mini Textile Gdynia – ogłoszenie wyników I etapu Konkursu, Muzeum Gdynia, 22 listopada 2015 [dostęp 2020-01-25] (ang.).
  43. 13. Ogólnopolska Wystawa Tkaniny Unikatowej, Łódź 2016 - Telewizja Polska SA, www.tvp.pl [dostęp 2020-01-25].
  44. Sitofest, Sztuka Trójmiasta.
  45. Eko Materia. Wystawa, trojmiasto.pl [dostęp 2020-01-25].
  46. Wystawa „Sztorm, którego nie widać” na Gdynia Design Days, Exspace | Fair+Design [dostęp 2020-01-25].
  47. Przestrzeń Intymna, Sztuka Trójmiasta.
  48. BIK 12/2017, Issuu [dostęp 2020-01-25] (ang.).
  49. Kolonia Artystów/Artists colony, www.kolonia-artystow.pl [dostęp 2020-01-25].
  50. B.W.A. Administrator, BWA Zielona Góra - Znamy się, a nawet lubimy [27.07-05.08], bwazg.pl [dostęp 2020-01-25].
  51. Wystawa „Mario, uwierz mi, że lubię, gdy jest głośno”, Zbrojownia Sztuki [dostęp 2020-01-25].
  52. Dni Austrii 2018: koncerty, wystawy, kino, spotkania - nie przegap, www.gdansk.pl [dostęp 2020-01-25].
  53. Jak spędzić weekend #wGdyni, Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia [dostęp 2020-01-25].
  54. Osten Gallery, OSTEN BIENNIAL OF DRAWING SKOPJE 2016, osten.mk [dostęp 2020-01-25] (ang.).
  55. Ocean of Possibilities, 24 Nov, Støberiet, Blågårdsplads, Duk Op [dostęp 2020-01-25].
  56. ArtFacts, Osten Biennial of Drawing Skopje 2018 | Exhibition, ArtFacts [dostęp 2020-01-25] (ang.).
  57. lichtcampus Wismar, lichtcampus Wismar [dostęp 2020-01-25] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]