Zygmunt Karasiński (oficer)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Kazimierz Karasiński
Ilustracja
Zygmunt Kazimierz Karasiński (<1934)
pułkownik artylerii pułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia

2 marca 1892
Leżajsk

Data i miejsce śmierci

7 kwietnia 1972
Kraków

Przebieg służby
Lata służby

1914–1945

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

1 pułk artylerii polowej Legionów
1 pułk artylerii górskiej
21 pułk artylerii polowej
1 pułk artylerii górskiej
D.O.K. Nr VI
1 pułk artylerii górskiej
27 pułk artylerii polowej
Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii
19 pułk artylerii lekkiej
6 dywizjon artylerii konnej
31 pułk artylerii lekkiej
14 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca baterii
adiutant dywizjonu
dowódca dywizjonu
dyrektor nauk w SPR Artylerii
zastępca dowódcy pułku
dowódca dywizjonu artylerii konnej
dowódca pułku
dowódca artylerii dywizyjnej

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa (kampania wrześniowa:
bitwa nad Bzurą)

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi

Zygmunt Kazimierz Karasiński (ur. 2 marca 1892 w Leżajsku, zm. 7 kwietnia 1972 w Krakowie) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Złotego i Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Franciszka (kupca) i Antoniny z domu Tanasiewicz[1].

Student prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim (1910–1913), następnie kształcił się w Wiedniu – na Wydziale Leśnictwa w Wyższej Szkole Uprawy Ziemi[2]. Członek Drużyn Bartoszowych i Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[1]. Pod koniec lipca 1914 roku wcielony do armii austriackiej i przydzielony do 7 pułku artylerii górskiej. Z dniem 1 stycznia 1916 r. mianowany podporucznikiem, a w dniu 1 stycznia 1918 roku awansowany do stopnia porucznika. W październiku 1918 r. organizuje w Leżajsku oddział ochotników, z którym rozbraja formacje zaborcy i ogłasza, w dniu 1 listopada tegoż roku, przejęcie miasta przez władze polskie[2]. Następnie na czele tego oddziału udaje się do Przemyśla (Zasanie), gdzie przydzielony zostaje do oddziału Juliana Stachiewicza („Grupa San”). Jako oficer 2 baterii 1 pułku artylerii polowej Legionów walczy w wojnie polsko-ukraińskiej. Bierze udział w zajęciu Przemyśla i w odsieczy Lwowa (w walkach o to miasto uczestniczy do dnia 25 maja 1919 r.). Z dniem 25 sierpnia tego roku zostaje przeniesiony do powstającego 1 pułku artylerii górskiej. Jako dowódca baterii w I dywizjonie 1 pag bierze udział w wojnie polsko-bolszewickiej – na froncie przebywa od 1 marca 1920 roku. Walczy podczas operacji kijowskiej – odznacza się w dniu 16 czerwca tr., kiedy to kierując ogniem swej baterii umożliwia polskiej piechocie wycofanie się na nowe pozycje i bez strat wyprowadza z walki własną baterię. Także w trakcie walk nad Bugiem toczonych w dniach od 4 do 6 sierpnia 1920 r., dowodząc baterią z wysuniętego i widocznego stanowiska obserwacyjnego, odparł ataki nieprzyjaciela pod wsią Malowa Góra i zszedł jako ostatni z zajmowanego stanowiska. Za te czyny odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[3]. Nadanie to zostało następnie potwierdzone dekretem Wodza Naczelnego marszałka Józefa Piłsudskiego L.11434.VM z 3 lutego 1922 roku (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 2 z dnia 18 lutego 1922 r.)[4]. Awansowany do rangi kapitana został z dniem 1 listopada 1920 roku. W tym czasie wyznaczono go również na stanowisko adiutanta dywizjonu w 1 pułku artylerii górskiej[5].

Na dzień 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w 21 pułku artylerii polowej[6]. Dekretem Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego z dnia 3 maja 1922 r. (dekret L. 19400/O.V.) został zweryfikowany w stopniu kapitana, ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r. i 142. lokatą w korpusie oficerów artylerii. W tym okresie ponownie służył w 1 pułku artylerii górskiej[7][8][a]. W roku 1923 pełnił obowiązki dowódcy II dywizjonu 1 pag (dywizjon ten stacjonował w Nowym Targu)[9] i zajmował 131. lokatę w swoim starszeństwie wśród kapitanów artylerii[10]. Do rangi majora został awansowany ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 57. lokatą[11][12]. W tym samym roku, jako nadetatowy oficer 1 pag, pełnił służbę w Szefostwie Artylerii i Służby Uzbrojenia Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie[13]. W czerwcu 1925 roku został ponownie przydzielony do 1 pułku artylerii górskiej, w którym objął stanowisko dowódcy I dywizjonu[14]. W styczniu 1926 roku został przesunięty na stanowisko dowódcy II dywizjonu w tymże pułku[15]. W roku 1928, pozostając nadetatowym oficerem 27 pułku artylerii polowej, pełnił służbę w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim na stanowisku dyrektora nauk[16][7]. Zajmował wówczas 55. lokatę wśród majorów korpusu artylerii w swoim starszeństwie i przynależał macierzyście do kadry oficerów artylerii[17]. Do stopnia podpułkownika awansowany został z dniem 1 stycznia 1931 roku i 17. lokatą w korpusie artylerii[18]. Następnie przeniesiono go do 19 pułku artylerii lekkiej z Nowej Wilejki[7], w którym od stycznia 1931 roku do kwietnia 1934 roku piastował funkcję zastępcy dowódcy pułku. W roku 1932 zajmował nadal 17. lokatę w swoim starszeństwie i odznaczony był już Złotym Krzyżem Zasługi[19]. W kwietniu 1934 r. został przeniesiony na stanowisko dowódcy 6 dywizjonu artylerii konnej (w garnizonie Stanisławów)[20], które zajmował do kwietnia 1936 roku. Z dniem 7 maja 1936 roku objął funkcję dowódcy 31 pułku artylerii lekkiej, stacjonującego w garnizonie Toruń[21]. Służąc w tym pułku, z dniem 19 marca 1938 r. został awansowany do rangi pułkownika artylerii z 13. lokatą[18]. Lokatę tę zajmował również w marcu 1939 roku[22].

W dniu 30 sierpnia 1939 roku objął stanowisko dowódcy artylerii dywizyjnej w 14 Dywizji Piechoty. Z dywizją tą walczył w kampanii wrześniowej. Brał udział w bitwie nad Bzurą, podczas której dostał się do niemieckiej niewoli. W oflagach IV A Hohnstein i II C Woldenberg przebywał do dnia 3 maja 1945 roku[b]. Po wyzwoleniu został dowódcą Samodzielnego Zgrupowania Oficerów w Pöhls. Do Polski powrócił w grudniu 1945 roku. Pracował w Rybnickim Zjednoczeniu Przemysłu Węglowego.

Zmarł 7 kwietnia 1972 w Krakowie[23] i 11 kwietnia 1972 został pochowany[24] na tamtejszym cmentarzu Rakowickim (kwatera XCII-12-2)[5][c].

Żoną Zygmunta Karasińskiego była Ewa z domu Styś (ur. 3 listopada 1900, zm. 22 lutego 1964), z którą miał syna Jacka (ur. 1926) i córkę Zuzannę (ur. 1930)[5].

Awanse[edytuj | edytuj kod]

  • podporucznik – 1 stycznia 1916 r.
  • porucznik – 1 stycznia 1918 r.
  • kapitan – 1 listopada 1920 r. (zweryfikowany w tym stopniu ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r. i 142. lokatą w korpusie oficerów artylerii)
  • major – starszeństwo z dniem 15 sierpnia 1924 r. i 57. lokatą w korpusie oficerów artylerii
  • podpułkownik – starszeństwo z dniem 1 stycznia 1931 r. i 17. lokatą w korpusie oficerów artylerii
  • pułkownik – starszeństwo z dniem 19 marca 1938 r. i 13. lokatą w korpusie oficerów artylerii

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W roku 1922 kpt. Zygmunt Karasiński sformował II dywizjon dla 2 pułku artylerii górskiej z Przemyśla.
  2. Jego numer jeniecki to 48502.
  3. Wyszukiwarka pochowanych na cmentarzu Rakowickim (https://www.zck-krakow.pl/locator) jako datę jego śmierci wskazuje dzień 7 kwietnia 1972 roku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Polak (red.) 1993 ↓, s. 88.
  2. a b Kolekcja VM ↓, s. 4.
  3. Polak (red.) 1993 ↓, s. 88-89.
  4. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 2 z 18 II 1922, s. 105.
  5. a b c d e f Polak (red.) 1993 ↓, s. 89.
  6. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 306, 681.
  7. a b c Kolekcja VM ↓, s. 5.
  8. Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922 ↓, s. 194.
  9. Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 775.
  10. Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 817.
  11. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 XII 1924, s. 736.
  12. Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 741.
  13. Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 54.
  14. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 68 z 27 VI 1925, s. 347; skan tej strony w zbiorach Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej omyłkowo zamieszczono w Dzienniku Personalnym Nr 67 z 24 VI 1925.
  15. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 2 z 14 I 1926, s. 9.
  16. Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 432.
  17. Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 454.
  18. a b Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 417.
  19. Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 178, 687.
  20. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 VI 1934, s. 163.
  21. Zarzycki 1996 ↓, s. 21.
  22. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 157.
  23. Zygmunt Karasiński. Nekrolog. „Dziennik Polski”. Nr 84, s. 2, 9/10 kwietnia 1972. 
  24. Zygmunt Karasiński. Nekrolog. „Dziennik Polski”. Nr 85, s. 2, 11 kwietnia 1972. 
  25. Lewandowski 1929 ↓, s. 23.
  26. Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 695.
  27. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
  28. Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 178.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]