Zygmunt Sarnecki
_(cropped).jpg) Zygmunt Sarnecki | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
Cmentarz Rakowicki w Krakowie |
| Rodzice |
Wincenty Sarnecki h. Ślepowron i Melania Scipio del Campo h. własnego |
| Małżeństwo |
Wanda Dolińska z Doliny h. Sas |
Zygmunt Sarnecki (ur. 20 listopada 1837 w Hołodkach, zm. 10 stycznia 1922 w Krakowie) - dyrektor teatrów, literat, redaktor.
.jpg)
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem kapitana gwardii napoleońskiej Wincentego herbu Ślepowron i Melanii Scipio del Campo h. własnego. Miał brata Napoleona i dwie siostry Marię zamężną z Józefem Strumiłło i Rozalię zamężną z Jerzym Bienkiewiczem[1].
Od dziesiątego roku życia uczęszczał do prywatnej szkoły dla dzieci arystokracji w Odessie. Następnie uczył się w gimnazjum realnym w Warszawie (1852–1858). W wieku 19 lat nawiązał współpracę z „Gazetą Codzienną”. Jako jej korespondent wyjechał w 1859 do Francji i Włoch. W Paryżu poznał m.in. Karola Libelta i Cypriana Kamila Norwida, uczęszczał także na wykłady z literatury i historii na Sorbonie. Po powrocie do kraju w 1862 ożenił się z Wandą Dolińską, która wniosła mu w posagu Bychawę, gdzie osiadł. Po utraceniu Bychawy z powodu długów w 1869 Sarnecki założył wraz z Józefem Tekslem w Lublinie teatr, którego był dyrektorem od 2 maja do 22 lipca 1872. Potem wydzierżawił Teatr Polski w Poznaniu (1872–1873), gdzie wystawił ok. 70 premier, m.in. „Halkę” Stanisława Moniuszki. W 1873 przeniósł się z zespołem do Kalisza. W tym samym roku osiadł w Warszawie i był wydawcą i redaktorem dziennika "Echo" do 1881. W okresie 1884-85 mieszkał w Paryżu. W latach 1885-86 był kierownikiem artystycznym teatru w Krakowie. Po 1886 zajmował się działalnością literacką. W 1888 został wydawcą dwutygodnika "Świat". W latach 1901-03 we Lwowie wydawał dziennik "Przedświt"[2].
W 1904 założył salon sztuki „Ars” w Krakowie, początkowo umiejscowiony przy ulicy Brackiej, później przeniesiony do lokalu u zbiegu linii A-B i św. Jana[3].
Zmarł w schronisku dla starców 9 stycznia 1922 w Krakowie. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu Rakowickim.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Publikował szkice literackie, recenzje teatralne, i artykuły o malarstwie w wielu polskich pismach m.in. „Biesiada Literacka”, „Czas”, „Kłosy”, „Kurier Warszawski”, „Tygodnik Ilustrowany”, „Wędrowiec”.
Ogłosił lub wystawił na scenie sztuki m. in:
- „Zemsta pani hrabiny" (1867),
- „Febris aurea" (1869),
- „Urocze oczy" (1893),
- „Harde dusze" (1897),
- „Evviva Tarte" (1899),
powieści i nowele:
- „Różni ludzie" (1883),
- „Owale i profile" (1884),
- „Złote serce".
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zygmunt Sarnecki z Sarn i Błogoszczy h. Ślepowron [online], M.J. Minakowski: Genealogia poronków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-02-10].
- ↑ Korespondencja kresowa. Sarnecki z Baru | Słowo Polskie [online] [dostęp 2024-02-10].
- ↑ Salon sztuki „Ars”. „Nowości Illustrowane”. Nr 37, s. 16, 14 września 1907.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wielka Ilustrowana Encyklopedia Gutenberga (1934-1939)
- Ilustrowana Encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego (1924-1927)