Dimenhydrynat

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dimenhydrynat
kation difenhydramoniowy anion 8-chloroteofilinowy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C24H28ClN5O3

Inne wzory

C17H21NO•C7H7ClN4O2
C17H22NO+ C7H6ClN4O2

Masa molowa

469,96 g/mol

Wygląd

biały lub prawie biały, krystaliczny proszek lub bezbarwne kryształy[1]

Identyfikacja
Numer CAS

523-87-5

PubChem

10660

DrugBank

DB00985

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

R06AA11

Legalność w Polsce

substancja niesklasyfikowana

Stosowanie w ciąży

kategoria B

Dimenhydrynat (łac. Dimenhydrinatum) – złożony organiczny związek chemiczny, sól difenhydramoniowa 8-chloroteofiliny (chlorowej pochodnej teofiliny). Stosowany jako lek przeciwhistaminowy; wykazuje działanie przeciwwymiotne i antycholinergiczne. Stosowany głównie jako środek przeciwko chorobie lokomocyjnej w celu zapobiegania nudnościom i wymiotom.

Użycie medyczne[edytuj | edytuj kod]

Dimenhydrynat stosowany jest w celu zapobiegania nudnościom, w zaburzeniach błędnikowych (m.in. choroba lokomocyjna) oraz po znieczuleniu ogólnym i elektroterapii. Podawany doustnie lub domięśniowo. Maksymalna dawka dobowa nie powinna przekroczyć 400 mg[7]. Wchodzi w interakcje z alkoholem i innymi substancjami działającymi depresyjnie na OUN, wykazując synergizm.

Do działań niepożądanych zalicza się zawroty, bóle głowy, senność lub bezsenność, biegunkę lub zaparcie, zmęczenie, trudności w oddawaniu moczu, suchość w ustach, nudności, wymioty, zaburzenia widzenia, halucynacje.

Po przyjęciu dimenhydrynatu nie wolno kierować pojazdami mechanicznymi.

Użycie pozamedyczne[edytuj | edytuj kod]

Dimenhydrynat przekracza barierę krew-mózg i działa depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy, powodując w dawkach od 400 mg majaczenie i omamy. Wykazuje działanie typowe dla deliriantów. Po zażyciu wspomnianej dawki możliwe jest zapadnięcie w długi sen, trwający nawet dobę. Skutki uboczne są jednak na tyle nieprzyjemne, że duża część użytkowników deklaruje niechęć wobec substancji.

Z powodu nadużywania dimenhydrynatu, polskie Ministerstwo Zdrowia w roku 2009 zaproponowało wycofanie ze sprzedaży poza aptekami preparatu Aviomarin[8].

Preparaty zawierające dimenhydrynat[edytuj | edytuj kod]

Preparaty dostępne w Polsce (stan na 2023 r.)[9]:

  • Preparaty proste: Aviomarin i Mobillek
  • Preparaty złożone:
    • dimenhydrynat + cynaryzyna: Arlevert, Artigo i Symtiver
    • dimenhydrynat + kofeina: Aviorexan

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
  2. Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3.
  3. Dimenhydrinate, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2012-07-29] (ang.).
  4. Dimenhydrinate, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB00985 (ang.).
  5. Dimenhydrynat. [martwy link] The Chemical Database. Wydział Chemii Uniwersytetu w Akronie. [dostęp 2012-07-29]. (ang.).[niewiarygodne źródło?]
  6. Dimenhydrynat (nr D2396) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
  7. mp.pl: Dimenhydrynat (dimenhydrinate). [dostęp 2015-03-15].
  8. MZ: Aviomarin tylko w aptekach. money.pl, 2009-02-20. [dostęp 2020-05-17].
  9. Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Załącznik nr 1 [online], Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 28 listopada 2022 [dostęp 2023-08-18].