Garncarz rdzawy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Garncarz rdzawy
Furnarius rufus[1]
(J. F. Gmelin, 1788)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

garncarzowate

Podrodzina

garncarze

Rodzaj

Furnarius

Gatunek

garncarz rdzawy

Synonimy
  • Merops rufus J. F. Gmelin, 1788[2]
Podgatunki
  • F. r. commersoni Pelzeln, 1868
  • F. r. paraguayae Cherrie & Reichenberger, 1921
  • F. r. rufus (J. F. Gmelin, 1788)
  • F. r. albogularis (Spix, 1824)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Garncarz rdzawy[4] (Furnarius rufus) – gatunek ptaka z rodziny garncarzowatych (Furnariidae). Zamieszkuje Amerykę Południową.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Wygląd zewnętrzny: Obie płci ubarwione podobnie. Brązowy grzbiet, głowa i skrzydła. Spód ciała beżowy. Oczy i nogi czarne. Dziób ciemny.

Rozmiary: Długość ciała – 16–23 cm[5]

Masa ciała: 31–65 g[5].

Głos[edytuj | edytuj kod]

Jasny, dźwięczny śpiew.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Środowisko[edytuj | edytuj kod]

Zamieszkuje pastwiska, obszary uprawne i inne otwarte siedliska z gołą glebą, zarośla wtórne itp.[5] Spotykany także w pobliżu ludzkich siedzib, a nawet w miastach (w parkach i ogrodach). Często spaceruje po trawnikach miejskich. Często występuje w pobliżu wód, takich jak rzeki, jeziora czy stawy[5].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Zamieszkuje Brazylię, Boliwię, Paragwaj, Urugwaj oraz Argentynę.

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Żyjące na ziemi owady i ich larwy, różne pająki i robaki.

Wydziobuje pożywienie z ziemi.

Tryb życia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Aktywny jest w dzień. Większość czasu spędza na ziemi, poszukując i zbierając pożywienie lub wysiadując na drzewach, a jego melodyjny głos niesie się po okolicy. W nocy odpoczywa i śpi ukryty w gałęziach drzew. Woli chodzić niż latać i dlatego biega po ziemi, często zatrzymując się z wysoko uniesioną nogą.

Rozród[edytuj | edytuj kod]

Garncarz rdzawy przy gnieździe

Okres godowy[edytuj | edytuj kod]

Środowisko: Dogodne miejsce na drzewie lub płocie.

Gniazdo: Ptaki rozpoczynają budowę głębokiej miski z gliny, którą umacniają oraz usztywniają źdźbłami traw i innymi włóknami roślinnymi. Kiedy ta część gniazda jest gotowa i wyschnie na słońcu, ptaki zaczynają budować ścianki, dopóki nie zamkną całego sklepienia. Na samym końcu robią wąski, okrągły otwór wejściowy. Wewnątrz gniazdo samiczka wyściela trawą i pierzem.

Okres lęgowy[edytuj | edytuj kod]

Jaja: Samiczka składa 3–5 białych jaj.

Wysiadywanie: Dzięki temu, że w gnieździe jest ciepło, pisklęta wykluwają się po 18–20 dniach.

Pisklęta: Rodzice karmią je troskliwie i po kolejnych 18 dniach pisklęta potrafią już latać.

Podgatunki[edytuj | edytuj kod]

Zwykle wyróżnia się cztery podgatunki F. rufus[6][2]:

  • F. r. commersoni Pelzeln, 1868 – środkowa i wschodnia Boliwia, południowo-zachodnia Brazylia i północno-zachodnia Argentyna. Proponowany podgatunek schuhmacheri (Boliwia) uznany za jego synonim.
  • F. r. paraguayae Cherrie & Reichenberger, 1921 – Paragwaj i północna Argentyna
  • F. r. rufus (J. F. Gmelin, 1788) – południowo-wschodnia Brazylia, Urugwaj do środkowej Argentyny
  • F. r. albogularis (Spix, 1824) – wschodnia Brazylia

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje garncarza rdzawego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Furnarius rufus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Rufous Hornero (Furnarius rufus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2011-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  3. a b Furnarius rufus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Furnariinae Gray,GR, 1840 - garncarze (wersja: 2020-09-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-28].
  5. a b c d N. Bouglouan: Rufous Hornero. [dostęp 2020-12-28]. (ang.).
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ovenbirds, woodcreepers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-28]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]