Pierścień (biżuteria)

Klasyczna budowa pierścienia ozdobionego kamieniem przezroczystym

Pierścień – rodzaj biżuterii w kształcie małej obręczy nakładanej na palec ręki. Pierścień wykonany jest najczęściej z metalu szlachetnego i zwykle posiada oprawiony kamień, czyli oszlifowany kamień szlachetny.

Historia

Ten typ biżuterii znany był większości kultur i kręgów etnicznych. Początkowo, np. w Egipcie, wykonywany był z fragmentu drutu, a jego końce nie łączyły się. Odpowiednio grawerowanych pierścieni używano dawniej w charakterze pieczęci zastępujących podpis. Ok 1500 p.n.e. w Egipcie weszły w użycie pieczęcie w formie pierścieni. Szczególną popularność pierścienie zdobyły w starożytnej Grecji, zwłaszcza w okresie hellenistycznym.

Ze względu na kształt niemający punktu początkowego ani końca, pierścień od dawna uważany był za symbol wieczności. Łączono z nim wyobrażenia o cechach magicznych, przypisując mu zdolność przeciwdziałania złym mocom i czarom, lub odwrotnie – oddziaływanie podczas wykonywania zaklęć czy rzucania tzw. klątw. Noszono go więc jako amulet, a utratę lub pęknięcie pierścienia uważano przesądnie za oznakę nieszczęścia.

Ponadto pierścień zawiera w sobie symbolikę związku, wierności i przynależności do wspólnoty bądź społeczności (np. szlachecki pierścień rodowy). Dlatego bywa oznaką wyróżnienia, urzędu czy godności – jak np. pierścień królów (władców), rzymskich senatorów, rycerzy. Od późnego średniowiecza rozpowszechnił się zwyczaj noszenia obrączek jako symbolu zawarcia małżeństwa. Ok. XVI wieku w Europie zaczęto nosić pierścionki zaręczynowe.

Odmianą pierścienia jest sygnet jako mała, ujęta w pierścieniową oprawę pieczęć osobista, używana już od XII w.

Pierścień Rybaka jest oznaką godności papieża jako następcy Piotra Apostoła, a pierścień biskupa stanowi znak więzi między nim a kierowanym przez niego kościołem lokalnym.

Dla podkreślenia ważności jak i wartości pierścieni pilnie je strzeżono, dziedzicząc i często przez wieki przekazując z pokolenia na pokolenie.

Zobacz też

• daktylioteka
• gemma
• obrączka ślubna
• pierścionek zaręczynowy
• sygnet

Bibliografia

• Leksykon symboli – Herder. Warszawa 2009, s. 221-222