Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa

From Wikipedia
Jump to navigation Jump to search
Linia kolejowa
Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa
Dane podstawowe
Zarządca Starostwo Powiatowe w Gnieźnie
Długość 38[1] km
Rozstaw szyn 750[1] mm
Zdjęcie LK
Stacja kolei wąskotorowej w Gnieźnie
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Portal Portal Transport szynowy
Fragment linii GKW nad Jeziorem Powidzkim
Gnieźnieński Px48-1919 podczas imprezy „Jesień Pełną Parą” w 2011
Lxd2-369 Gnieźnieńskiej Kolei Wąskotorowej ze specjalnym pociągiem relacji Powidz – Gniezno Wąsk. na zakrętach w miejscowości Ługi

Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa (GKW), początkowo Witkowska Kolej Powiatowa – kolej wąskotorowa funkcjonująca do 1 września 2015 na trasie z Gniezna do Anastazewa.Od 8 września kolej sporadycznie kursuje z Gniezna do lasu Jelonek.

Rok założenia: 1883

Rozstaw torów: do 1957 – 600 mm, po 1957 – 750 mm

Trasa linii: Gniezno – Niechanowo – Witkowo – Powidz – Ostrowo – Anastazewo. Całość linii ze względu na zły stan techniczny 1 września 2015 została wyłączona z eksploatacji, do czasu wymiany około 9000 podkładów kolejowych, co wg szacunków kosztować będzie około 600 tys. zł[2]. Odcinek Ostrowo – Anastazewo z powodu złego stanu torowiska nie był eksploatowany już od sierpnia 2011[3].

Na przełomie 2018 i 2019, w ramach projektu Przebudowa i remont wąskotorowej linii kolejowej na odcinku Gniezno – Jelonek, kosztem 278 tys. zł[4] oczyszczono i podsypano tory oraz wymieniono podkłady na 3,5 km odcinku biegnącym w granicach Gniezna[5]. Ponadto dwa nieużywane rozjazdy (umożliwiające dawniej wjazd na rozebrane bocznice do cukrowni i składu opału) zostały przeniesione na nową stację w Lesie Jelonek, gdzie zbudowano także peron o długości 100 metrów. Miało to umożliwić organizowanie krótkich przejazdów z Gniezna do Lasu Jelonek, jednak do uruchomienia pociągów nie doszło[6] (poza pociągami roboczymi, 22 marca 2019)[7]. Koszt reaktywacji całej trasy szacowany jest na 2 mln zł[8].

W 2001 z usług Gnieźnieńskiej Kolei Wąskotorowej skorzystało ok. 15 tysięcy osób. W 2003 kolej została przekazana Powiatowi Gnieźnieńskiemu i odzyskała nazwę „Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa”. W tym czasie pociągi rozkładowe z lokomotywą spalinową Lxd2 kursowały w wakacyjne soboty i niedziele, rozpatrywano wówczas nawet budowę linii kolejki z Witkowa do Ośrodka Wypoczynkowego w Skorzęcinie[9].

Posiadane lokomotywy: Lxd2- 313, 343, 344 – sprawne; 369 – spalona[10]; Px48-1919 (oczekuje naprawy)[11].

Posiadane wagony: m.in. Btxh, Bxhpi, 3Aw, Fxh, Kddxz, Wmd 023, transportery (Tw6, Tw6a, Tw6b, Tw6c)[12].

Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa jako pierwsza kolej w Polsce wprowadziła w 1928 r. wagon motorowy[13]. Na szczególną uwagę zasługuje stacja Przybrodzin, która jest jedyną stacją kolejową w Polsce położoną na plaży[9].

Na początku września 2019 pojawiła się informacja o wznowieniu 8 września 2019 ruchu pociągów na odcinku Gniezno Wąskotorowa – Las Jelonek. W kolejne wrześniowe weekendy planowane są po 2 kursy kolejki[14]

Linie Gnieźnieńskiej Kolei Wąskotorowej[edit | edit source]

 Ta sekcja od 2013-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Linia Września Wąskotorowa – Arcugowo[edit | edit source]

 Osobny artykuł: Linia kolejowa Września Wąskotorowa – Arcugowo.

Linia Arcugowo – Mielżyn[edit | edit source]

Dawny dworzec kolejowy w Gorzykowie

Dawny budynek stacji w Gorzykowie (linia Arcugowo – Mielżyn). Obecnie znajduje się w nim dyskoteka

Dawny budynek stacji w Gorzykowie na linii Arcugowo – Mielżyn służy obecnie jako dyskoteka. Przewozy na tej linii zawieszono 27 kwietnia 1984. Dworzec znajduje się tuż obok drogi Września – Witkowo.

Linia Mierzewo – Stanisławowo[edit | edit source]

Resztki przyczółków dawnego mostu na Strudze Mierzewskiej

Resztki dawnych przyczółków mostu na Strudze Mierzewskiej w Mierzewie na linii Mierzewo – Stanisławowo

Przyczółki niewielkiego mostu na Strudze Mierzewskiej (tu dodać współrzędne geograficzne). Dostępność miejsca jest ograniczona ze względu na krzewy i drzewa rosnące w pobliżu rzeki. Mostem przebiegała linia Stanisławowo – Mierzewo. Ruch pociągów na tym odcinku zawieszono około 1973 roku.

Linia Gniezno Wąskotorowe – Anastazewo[edit | edit source]

Resztki bocznicy do GS Witkowo

Pozostałości po rozebranej bocznicy wąskotorowej ze stacji Witkowo do magazynów GS Witkowo

Rozebrany odcinek torów do GS Witkowo, w okolicach betonowej rampy przeładunkowej. Bocznica miała własną lokomotywę spalinową, a przy torach zamontowana była waga wagonowa. Torem tym dowożono głównie węgiel. Wszystkie tory na terenie GS Witkowo wraz z torem prowadzącym do stacji kolejowej rozebrano w 2012 roku.

Resztki dawnej mijanki w Wiekowie

Pozostałości po dawnej mijance w Wiekowie (linia Gniezno Wąskotorowe – Anastazewo)

Dawny przystanek osobowy i ładownia. Długość użyteczna ładowni wynosiła 77,3 metra. Mijankę rozbierano etapami. W 1989 roku zlikwidowano rozjazd numer 1, natomiast rozjazd numer 2 zlikwidowano we wrześniu 2000 roku. Dawniej na przystanku znajdowała się poczekalnia dla podróżnych.

Przypisy[edit | edit source]

  1. ↑ a b Kolej wąskotorowa w Polsce, Urząd Transportu Kolejowego, s. 10.
  2. ↑ Rafał Wichniewicz, Czarne chmury nad wąskotorówką, „Gniezno24.com” [dostęp 2017-06-16] (pol.).
  3. ↑ Linia Gniezno – Anastazewo w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
  4. ↑ Przystanek na Jelonku ukończony.
  5. ↑ Kolejka zatrzyma się na przystanku w Lesie Jelonek.
  6. ↑ Gnieźnieńska wąskotorówka przed modernizacją i budową stacji.
  7. ↑ Stacja Gniezno Jelonek ukończona! Na peron wjechał pierwszy pociąg.
  8. ↑ Czy w to lato pojedziemy kolejką?
  9. ↑ a b Marek Torzewski: Gnieźnieńska i wrzesińska koleje wąskotorowe. Warszawa: Poligrfia Bracia Szymańscy, 2006. ISBN 83-923711-0-0.
  10. ↑ Rafał Wichniewicz, Pożar w lokomotywie, „Gniezno24.com” [dostęp 2017-06-16] (pol.).
  11. ↑ Rafał Wichniewicz, Parowóz wciąż czeka na remont, „Gniezno24.com” [dostęp 2017-06-16] (pol.).
  12. ↑ Dane techniczne i tabor. gkw-gniezno.pl. [dostęp 2013-06-25].
  13. ↑ Paweł Korcz: Atlas Wąskotorówek. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2006, s. 24–25. ISBN 978-83-920757-3-0.
  14. ↑ http://www.gniezno24.com/aktualnosci/item/18388-kolejka-rusza-w-trase?fbclid=IwAR0FkNyBtBTmZg41cQcF4YZXICk5Og69gNw4pQRSsIgSIQ25INJXGdvb5oM.

Linki zewnętrzne[edit | edit source]

Retrieved from "https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gnieźnieńska_Kolej_Wąskotorowa&oldid=60840458"