Lady Makbet mceńskiego powiatu

Katarzyna Izmajłowa

Катерина Измайлова

Inscenizacja w Teatro Comunale di Bologna (2014)
Muzyka	Dmitrij Szostakowicz
Libretto	Adelina Preis, Dmitrij Szostakowicz
Liczba aktów	9 obrazów
Źródło literackie	Powiatowa lady Makbet Nikołaja Leskowa
Prapremiera	22 stycznia 1934 Teatr Michajłowski (Leningrad)
Premiera polska	1965 Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki (Poznań)

Lady Makbet mceńskiego powiatu (Леди Макбет Мценского уезда), w późniejszej wersji zmienionej Katarzyna Izmajłowa (ros. Катерина Измайлова) – opera Dmitrija Szostakowicza, w dziewięciu obrazach, do której libretto napisała Adelina Preis i kompozytor według opowiadania Powiatowa lady Makbet Nikołaja Leskowa. Jej prapremiera miała miejsce w Leningradzie 22 stycznia 1934 roku, zaś premiera polska dzieła miała miejsce w Poznaniu w 1965 roku.

Osoby

• Borys Izmajłow, kupiec – bas
• Zinowiej Izmajłow, jego syn – tenor
• Katarzyna, żona Zinowieja – sopran
• Siergiej, parobek – tenor
• Aksinia, kucharka – sopran
• chłop – baryton
• sprzedawca – tenor
• robotnik z młyna – baryton
• dozorca – baryton
• pop – bas
• komisarz – baryton
• stary zesłaniec – bas
• Sonia – mezzosopran
• zesłanka – sopran
• wartownik – baryton
• konwojent – tenor
• chłopi, robotnicy folwarczni, goście weselni, żandarmi, zesłańcy.

Treść

Akcja rozgrywa się w Rosji pod koniec XIX wieku.

(...) Niezwykła jest też bohaterka, Katarzyna Izmajłowa, należąca do nielicznej rodziny kontestatorek obyczajowych w operze, takich jak Lulu Berga, Katia Kabanowa Janaczka czy do pewnego stopnia Turandot Pucciniego - kobiet niepogodzonych z rolą wyznaczoną im przez patriarchalne społeczeństwo. Katarzyna jest kobietą namiętną, która morduje z miłości do ukochanego Siergieja. Ona jest kupcową, on zwykłym parobkiem, wiąże ich płomienny romans. Zbrodnia zostaje odkryta, oboje trafiają na katorgę. Gdy Siergiej zdradza, „Lady Makbet” morduje po raz trzeci i sama ginie.

Anna S. Dębowska, Opera, w której kobieta morduje