Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Motwicy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
A/651 z dnia 22.11.1972
Ilustracja
Elewacja kościoła
Państwo

 Polska

Miejscowość

Motwica

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół łaciński

Parafia

Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Motwicy

Wezwanie

Narodzenie Najświętszej Maryi Panny

Położenie na mapie gminy Sosnówka
Mapa konturowa gminy Sosnówka, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie powiatu bialskiego
Mapa konturowa powiatu bialskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny”
Ziemia51°43′08″N 23°19′46″E/51,718889 23,329444
Kościół Narodzenia NMP
Wnętrze świątyni
Dzwonnica położona naprzeciw kościoła

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Pannyrzymskokatolicki kościół w Motwicy, wzniesiony jako cerkiew unicka, następnie prawosławna.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza cerkiew w Motwicy[edytuj | edytuj kod]

Prawdopodobnie pierwsza świątynia unicka w Motwicy została w 1669 ufundowana przez Sapiehów, którzy byli w tym czasie właścicielami miejscowości. Cerkiew ta położona była naprzeciwko obecnie istniejącego kościoła i istniała jeszcze na początku XIX w. Świątynia posiadała zachowaną do dzisiaj późnobarokową dzwonnicę dostawioną w II poł. XVIII w.[1].

Nowa cerkiew. Kościół[edytuj | edytuj kod]

Nową cerkiew unicką ufundował w Motwicy kolejny właściciel wsi, Józef Mierzejewski, w latach 1796-1798. Wskutek likwidacji unickiej chełmskiej w 1875 została ona przemianowana na cerkiew prawosławną. Budynek był dwukrotnie remontowany, w 1888 i 1903, po pożarze[1]. W 1918 obiekt został przejęty przez Kościół rzymskokatolicki i powtórnie poświęcony przez kapelana wojsk niemieckich. Parafię łacińską w Motwicy erygował w roku następnym biskup siedlecki Henryk Przeździecki[2]. W 1935 i 1952 budynek był przebudowywany[1].

W sąsiedztwie świątyni znajdował się pierwotnie cmentarz katolicki obojga obrządków[3]. Obok budynku przetrwały ponadto dwa nagrobki proboszczów miejscowej parafii – prawosławnego i rzymskokatolickiego.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Kościół[edytuj | edytuj kod]

Dawna cerkiew w Motwicy jest budowlą ceglaną, tynkowaną i częściowo boniowaną, zwróconą prezbiterium na południe. Posiada jedną prostokątną nawę, prezbiterium natomiast jest krótkie i półkoliście zamknięte, przylegają do niego zakrystia oraz skarbiec z położoną nad nim lożą kolatorską. Przedsionek świątyni wbudowany jest w masyw fasady. Od północy w kościele znajduje się chór muzyczny, z którym łączą się boczne empory[1]. Elewacje budynku położone są na niskim cokole, a fasady boczne podzielone na dwie kondygnacje gzymsem opaskowym. Elewacja frontowa jest natomiast trójdzielna. Jej środkowa część została ukształtowana w formę łuku triumfalnego z bocznymi ryzalitami, wieńczy ją trójkątny szczyt. Na osi budynku znajduje się głęboka arkadowa wnęka o profilowanej archiwolcie z parą półkolumn toskańskich i identyczną parą pilastrów. Okna w kościele zamknięte są łukami segmentowymi, znajdują się w górnej kondygnacji ścian budynku. Prezbiterium kryte jest konchą z lunetami, zaś w nawie znajduje się strop z fasetą. Nad nawą i szczytem elewacji znajdują się dachy dwuspadowe[1].

Dzwonnica[edytuj | edytuj kod]

Dzwonnica kościelna jest budowlą murowaną z cegły, otynkowaną, z zaokrąglonymi ściankami bocznymi i trzema arkadami. Elewacje obiektu rozczłonkowane są lizenami i zwieńczone profilowanym gzymsem. Całość wieńczy czterospadowy daszek[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f red. K. Kolendo-Korczakowa, A. Oleńska, M. Zgliński, Katalog zabytków sztuki w Polsce. Województwo lubelskie powiat Biała Podlaska. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2006.
  2. Duszpasterze. [dostęp 2015-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-10)].
  3. J. Maraśkiewicz, Zabytkowe cmentarze i mogiły w Polsce. Województwo bialskopodlaskie, Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa 1995, ISBN 83-85548-40-8, s. 60.